sirous shakeri
-
موقعیت های مختلف لنداسکیپ، نوع مواد مادری و فرایندهای تشکیل آن و تیپ خاک تاثیر بسزایی در توزیع، رفتار و تحرک پذیری عناصر ریزمغذی دارند. به منظور بررسی اثر لندفرم ها و راسته های خاک بر توزیع و رفتار عناصر ریز مغذی آهن، منگنز، مس و روی، نمونه هایی از افق های ژنتیکی 16 پروفیل شاهد در خاکهای آهکی جنوب غرب ایران جمعآوری شدند و غلظت عناصر کم مصرف قابل استخراج با دی اتیلن تری آمین پنتا استیک اسید (DTPA) و شکل کل آنها از طریق هضم در اسید نیتریک غلیظ تعیین شدند. نتایج نشان داد دامنه تغییرات در شکل قابل استفاده عناصر ریز مغذی برای آهن 2/5 تا 3/2، برای مس 0/3 تا 3، برای منگنز 2/1 تا 60/2 و برای روی ضفر تا 3/8 میلی گرم بر کیلوگرم متغیر بود. بررسی شکل های شیمیایی عناصر ریز مغذی در نمونه های سطحی و زیر سطحی خاک های مورد مطالعه نشان از برتری کمی اغلب شکل های شیمیایی عناصر ریز مغذی مورد مطالعه در نمونه های سطحی نسبت به نمونه های زیرسطحی داشت. نتایج همبستگی نشان داد که مقادیر عناصر ریزمغذی موجود تا حد زیادی به مقدار کربن آلی، بافت خاک و نوع و میزان کانی های رس بستگی دارد. بیشترین مقدار شکل قابل استفاده عناصر ریزمغذی در خاک های راسته های مالی سول و آلفی سول وجود داشت. بیشترین میزان آهن، روی و مس قابل استفاده در واحدهای اراضی پست و بیشترین مقدار منگنز درواحد اراضی یا لندفرم دشت دامنه ای مشاهده شد. بنابراین می توان گفت درجه متفاوت تکامل خاک از طریق تاثیر بر ویژگی های خاک، چرخه عناصر ریزمغذی را تحت تاثیر قرار می دهد.
کلید واژگان: دشت های میان کوهی, راسته های خاک, عناصر ریزمغذی, لندفرمThe different landscape positions, the type of parent material and its formation processes, and the soil type significantly impact the distribution, behavior, and mobility of micronutrients. To investigate the effects of landscape and soil types on the distribution and behavior of micronutrient elements of iron (Fe), manganese (Mn), copper (Cu), and zinc (Zn), some genetic horizons samples were collected from sixteen representative pedons in the calcareous soils of southwestern Iran. Subsequently, the concentrations of extractable trace elements were assessed using diethylene triamine pentaacetic acid (DTPA) as well as in their total form through digestion in concentrated nitric acid. The results showed that the change range in the available form of studied micronutrients varied between 2.5 to 31.2, 0.3 to 3, 2.1 to 60.2, and 0 to 3.8 mg kg-1 for Fe, Cu, Mn, and Zn respectively. The examination of the chemical forms of micronutrients in both surface and subsurface samples unveiled that the majority of the investigated chemical forms exhibited higher quantitative levels in the surface samples compared to the subsurface samples. v(%CaCO3) of the soil increased when the soil moisture regime largely depends on the percentage of organic carbon (% OC) content, soil texture, and type and content of clay minerals. The highest amounts of available micronutrient elements were found in Mollisols and Alfisols soil orders. Additionally, the highest available form of Cu, Zn, and Fe were found in lowland soil units (LL), while Mn was detected in piedmont plains (PP) landform. Consequently, it can be inferred that the cycling of micronutrients is influenced by varying levels of soil development, which in turn impact the properties of the soil.
Keywords: Intermountain plains, Landform, Micronutrients, Soil orders -
هدف از انجام این پژوهش بررسی خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیکوشیمیایی و کانی شناسی واحدهای مختلف فیزیوگرافی خاک های اراضی مرتعی منطقه دریاچه پریشان کازرون در استان فارس، با رژیم رطوبتی و حرارتی یوستیک و هایپرترمیک می باشد. به منظور انجام این مطالعه، تعداد مشخص خاکرخ بر اساس موقعیت های مختلف فیزیوگرافی منطقه حفر شد که در نهایت چهار خاکرخ به عنوان نماینده منطقه به ترتیب از زمین نماهای های پلاتو، تپه ماهور، دشت دامنه ای و اراضی پست انتخاب شدند. سپس نمونه برداری از هر افق انجام گرفت و نمونه ها هوا خشک شده و پس از کوبیدن و عبور از الک دو میلیمتری، مطالعات آزمایشگاهی روی آن ها صورت گرفت. بر اساس نتایج، خاک های موجود در منطقه شامل راسته های انتی سول ها و اینسپتی سول ها با افق سطحی اکریک و افق های زیرسطحی کلسیک و جیپسیک بود. اراضی مورد مطالعه در دریاچه پریشان که در چهار واحد فیزیوگرافی واقع شده اند تحت کاربری مرتعی می باشند و در این منطقه به دلیل کم بودن میزان بارندگی و آهکی بودن خاک ها عوامل خاکساز نتوانسته اند تاثیر چندانی در تحول و تکامل خاک ها داشته باشند و به نظر می رسد که از میان عوامل پنجگانه خاکسازی، دو عامل پستی و بلندی و زمان نقش پررنگ تری را ایفا نموده اند. نتایج نشان داد که کانیهای رسی موجود در واحدهای فیزیوگرافی تقریبا یکسان و عمدتا شامل ایلیت، اسمکتیت، کلریت و یالیگورسکیت است ولی فراوانی نسبی آنها متفاوت می باشد میزان ایلیت و کلریت در واحد فیزیوگرافی جلگه (پلاتو) حداکثر مقدار را دارا بود و اسمکتیت در اراضی پست به دلیل زهکشی ضعیف، نسبت به سایر واحدها مقادیر بیشتری نشان داد. منشا کانی اسمکتیت را در منطقه می توان موروثی، نوسازی و تغییر شکل یافته دانست. کلریت، ایلیت و کوارتز منشا موروثی دارند و منشا پالیگورسکیت موروثی و نوسازی در نتیجه وجود گچ و کلسیت می باشد. و در نهایت بیشتر ویژگی های شیمیایی خاک از جمله ماده آلی، شوری و گچ و... از واحد فیزیوگرافی جلگه به سمت شیب کمتر و واحد اراضی پست روند افزایشی داشتند.کلید واژگان: پراش اشعه ایکس, دریاچه پریشان, کانی های رسی, راسته خاک, واحد فیزیوگرافیThe purpose of this research was to study the morphological, physico-chemical and mineralogical properties in different physiographic units of rangeland soils of Parishan lake area in Kazeroon, Fars province with soil temperature and moisture regimes of ustic and hyperthermic, respectively. To this end, four representative soil profiles were selected on plateaus, hills, piedmont plain and low land physiographic units. Laboratorial studies were carried out on each soil sample after being air- dried, compacted and sieved by a two-millimeter sieve. Based on the laboratorial data, the soils of the area were classified as Entisoils and Inceptisoils with ochric epipedon and calcic and gypsic subsurface horizons. The result showed that soil factors have not had a significant impact on soil evolution and development in the lands under study in Parishan lake, which are located in four physiographic units and under rangeland use due to the low rainfall and calcareous soils. It seems that among the five soil forming factors, topography and time have played more prominent role. The XRD data for the less than 2 μm fractions of the studied soils indicated that the soils were similar in their clay mineralogy, mainly consisted of illite, smectite, chlorite and palygorskite but were different in content. Illite and chlorite were higher in plateau and higher content of smectite was observed in low land unit due to low drainage condition. The source of smectite mineral of the area soils can be inheritance, neoformation and transformation. Chlorite, illite and quartz are inherited and the resource of palygorskite is mainly inheritance and neoformation in the presence of gypsum and calcit. Finally, most of the soil's chemical properties, including organic matter, EC and gypsum, have had an increasing trend from the plateau physiographic unit to the low land.Keywords: X-ray diffraction, Parishan lake, Clay Minerals, soil order, physiographic unit
-
افزایش عملکرد گیاهان زراعی تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله خصوصیات خاک است. از جمله ویژگی های خاک می توان به عناصر غذایی موجود در خاک اشاره کرد. تعیین حاصلخیزی خاک برای مشخص کردن میزان کوددهی بسیار مهم است. بدون توجه به میزان حاصلخیزی خاک، با مصرف نادرست کودهای شیمیایی نه تنها عملکرد کیفی و کمی محصولات بالا نمی رود، بلکه باعث می شود ضمن تحمیل هزینه های اضافی، تعادل عناصر غذایی در خاک بهم خورده و مسایل زیست محیطی نیز مطرح شود. بنابراین تعیین درجه حاصلخیزی خاک و تهیه نقشه حاصلخیزی ضروری به نظر میرسد. در این مطالعه سعی بر آن شد تا با تهیه نقشه حاصلخیزی خاک به منظور کشت لوبیا در دشت شادکام شهرستان اقلید استان فارس، درجه حاصلخیزی خاک مشخص شود. نقشه حاصلخیزی خاک با استفاده از سامانه فازی و تحلیل سلسله مراتبی در محیط GIS تهیه گردد. جهت نیل به این اهداف از 210 نقطه منطقه مورد مطالعه نمونه برداری صورت گرفت و داده های ورودی برای تعیین حاصلخیزی خاک که شامل غلظت های ماده آلی، پتاسیم، فسفر، آهن، منگنز، روی و مس بودند اندازه گیری شدند. در ابتدا درون یابی برای هر یک از عناصر خاک با استفاده از مدل وزن دهی عکس فاصله (IDW) در محیط GIS انجام شد. سپس برای هر یک از عوامل به منظور تهیه نقشه فازی یک تابع عضویت با توجه به حد بحرانی آنها تهیه گردید. در نهایت برای وزن دهی به هریک از لایه ها از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. بر اساس وزن های نسبی هر یک از معیارها بیشترین وزن نسبی مربوط به کربن آلی به میزان 0/354 و کمترین وزن نسبی محاسبه شده مربوط به عنصر آهن قابل استفاده با مقدار 0/031 بود. همچنین نتایج نشان داد که 0/3، 80/3 و 19/4درصد از منطقه مورد مطالعه به ترتیب در گروه های خیلی ضعیف، ضعیف ومتوسط از لحاظ حاصلخیزی جهت کشت لوبیا قرار گرفتند.
کلید واژگان: لوبیا, خاک های آهکی, استان فارس, حاصلخیزی خاکThe increase in the performance of cultivated plants is under the influence of various features including the soil properties. The nutrient elements of the soil are among the important soil features. The soil fertility should be studied to determine the proper level of fertilizer application. The improper use of chemical fertilizers with no attention to soil fertility not only does not increase the quality and quantity of the products but also imposes extra costs while unbalancing the level of nutritional elements of the soil and causing environmental problems. In this regard, the determination of soil fertility and providing a soil fertility map sounds necessary. In this study, the soil fertility of Shadkam plain in Eghlid county of Fars province was determined to prepare the soil fertility map for the cultivation of bean. The soil fertility map was obtained by a fuzzy system using a hierarchical analysis in a GIS environment. To this end, soil sampling was conducted from 210 locations and the input data including organic matter, potassium, phosphorous, iron, manganese, zinc, and copper concentrations were measured. The interpolation of each soil element was achieved by the inverse distance weight (IDW) model in the GIS environment. Then, a membership function was prepared for each factor to obtain the fuzzy map considering their corresponding critical values. Finally, each layer was allocated with weight using the analytic hierarchy process. Based on the relative weight of each criterion, the highest relative weight (0.354) was obtained for organic carbon while iron showed the lowest (0.031) relative weight. The results also indicated that 0.3, 80.3, and 19.4% of the studied region can be categorized as very poor, poor, and moderate groups in terms of fertility for bean cultivation, respectively.
Keywords: Bean, calcareous soil, Fars Province, soil fertility -
توزیع فسفر و اثر ویژگی های فیزیک و شیمیایی و کانی های رسی بر آزادسازی فسفر در تعدادی از خاک های آهکی
فسفر به عنوان یک عنصر غذایی ضروری برای رشد گیاهان می باشد که دسترسی آن در خاک با گذشت زمان، آبشویی، ترسیب و تغییر زمین نما تغییر می کند. اطلاعات در مورد سینتیک آزاد سازی فسفر در خاک های آهکی محدود است. بنابراین هدف از این تحقیق، بررسی توزیع فسفر و تاثیر ویژگی های فیزیکوشیمیایی و کانی های رسی بر آزادسازی فسفر در تعدادی از رده های غالب خاک های آهکی استان کهگیلویه و بویر احمد، با عصاره گیر کلرید کلسیم 01/0 مولار بود. نتایج این پژوهش نشان داد، رها سازی فسفر از خاک در ابتدا سریع و سپس به آهستگی ادامه یافت. بعد از گذشت 72 ساعت، مقدار فسفر آزاد شده در خاک ها در محدوده 2/3 تا 4/25 میلی گرم در کیلوگرم بود. بر اساس برازش معادلات مختلف بر داده های واجذبی فسفر، معادلات الوویچ و تابع توانی توانستند به خوبی فرایند رهاسازی فسفر را در خاک های مورد مطالعه پیش بینی کنند. نتایج مطالعات همبستگی خصوصیات خاک و اجزای رهاسازی فسفر در خاک ها نشان داد که برخی ضرایب آزاد شدن فسفر (از جمله شیب و عرض از مبدا معادله الوویچ) ارتباط منفی معنی داری با مقدار کانی اسمکتیت و ورمی کولیت دارند. همچنین، ضریب آزاد سازی معادله پخشیدگی پارابولیک رابطه معنی دار منفی با pH ، میزان ایلیت و کانی پالیگورسکیت نشان داد.
کلید واژگان: آزادسازی فسفر, کانی های رسی, خاک های آهکیPhosphorus (P) is a nutrient essential for plant, which its availability in soils changes with aging process, leaching, precipitation processes, and the landform change. There is limited information available on kinetics release of P in calcareous soils. Therefore, the purpose of this study was to investigate distribution of P and the effect of physicochemical properties and clay minerals on its release in some dominant orders of the calcareous soils in Kohgiluyeh-and-Boyer-Ahmad province, using the 0.01 M calcium chloride ( ) extractant. The results showed that the P released rapidly from the soil and continued slowly. After 72 h, the amount of P released in the studied soils ranged between 3.2 and 25.4 mg kg-1. Evaluation of the fitted different equations on P released in the studied soils revealed that the Simple Elovich and power function equations could well predict the P release process in the studied soils. The results of the correlation between soil properties and released P contents showed that P release coefficients (including the slope and intercept in the Simple Elovich equation) have a significant negative relationship with the amount of smectite and vermiculite minerals. Also, the release coefficient of the parabolic diffusion equation had a significant negative relationship with pH and the amount of illite and palygorskite minerals.
Keywords: Calcareous soils, Clay minerals, Phosphorus release -
شرایط غرقابی عامل مهمی است که بر روی خصوصیات خاک موثر است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تاثیر شرایط غرقاب بر کانی های رسی ثانویه خاک و همچنین عنصر منگنز در خاک های زیر کشت طولانی مدت برنج استان فارس بود. برای انجام این مطالعه، در هر منطقه دو خاکرخ یکی دارای کاربری کشت برنج و دیگری بکر بر روی مواد مادری آهکی و لندفرم مشابه حفر شدند. نتایج کانی شناسی بخش رس خاک ها نشان داد که نوع کانی ها در هر دو کاربری مشابه، اما مقدار نسبی آنها متفاوت است. به نظر می رسد که کشت طولانی مدت برنج فقط بر کمیت کانی های رسی تاثیرگذار بوده است به نحوی که در خاک های شالیزاری مقدار اسمکتیت زیاد بود. اما در اراضی بکر غیرشالیزاری مقادیر کانی های ایلیت، کلریت و پالیگورسکیت افزایش داشتند. ایلیت و کلریت در هر دو نوع کاربری مشاهده شد و با افزایش عمق، مقدار آنها نیز به علت حضورشان در مواد مادری افزایش نشان داد. تبدیل ایلیت به اسمکتیت در افق های سطحی خاک های شالیزار منجر به افزایش مقدار نسبی اسمکتیت شد اما مقدار اسمکتیت با افزایش عمق کاهش یافت. همچنین نتایج نشان داد که در اراضی شالیزار مقادیر منگنز قابل استفاده (Mnex)، شبه کل (Mnt) و اکسید منگنز با تبلور ضعیف (Mno) بیشتر از اراضی غیرشالیزاری بوده و در افق های سطحی شالیزارها بیشترین میزان را نشان می دهد. کشت طولانی مدت برنج همچنین موجب کاهش مقدار اکسید منگنز پدوژنیک (Mnd) و شکل های متبلور (Mncry) آن ها نسبت به خاک های بکر مجاور شد.
کلید واژگان: کانی های رسی, شکل های منگنز, خاک های شالیزاری و غیرشالیزاریWaterlogging is an important factor, affecting soil properties. This research was conducted to evaluate the effect of waterlogging on secondary soil clay minerals, as well as manganese (Mn) of paddy soils with long-term rice cultivation in Fars province. In each region, two soil profiles in paddy and non-paddy fields were digged on calcareous parent materials and the same landform in a pairwise manner. Analysis of the clay mineralogy indicated that the long-term rice cultivation seems to have an influence on the quantity of clay minerals, as indicated by higher smectite in paddy soils. But, higher chlorite, illite and palygorskite was found in non-paddy soils. Clay minerals were probably affected more by parent materials and less by the aquatic condition. Chlorite and illite were observed in both paddy and non-paddy soils and increased with depth due to their presence in parent rocks. Transformation of illite to smectite in the A horizon increased relative abundance of smectite but it decreased with depth. The results showed that the paddy soils have more available Fe and Mn (extracted by DTPA), total Fe and Mn (extracted by HNO3), and poorly crystalline Fe and Mn oxides (extracted by Ammonium oxalate), compared to the non-paddy soils and the surface horizons of paddy soils showed the highest rates. Also, the long-term cultivation of rice decreased the content of pedogenic (extracted by Citrate-Bicarbonate-Dithionite) and crystalline Mn oxides.
Keywords: Clay minerals, Manganese forms, Paddy, non-paddy soils -
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی شکل های مختلف پتاسیم، کانی های رسی و برخی ویژگی های فیزیکی-شیمیایی خاک های شالیزاری تحت کشت طولانی مدت برنج در مقایسه با خاک های غیرشالیزاری و بکر مجاور و مطالعه اثر شرایط غرقابی بر تکامل خاک ها در تعدادی از مناطق شالی کاری مهم استان فارس انجام شد. برای انجام این مطالعه، در هر منطقه دو خاکرخ یکی دارای کاربری کشت برنج و دیگری بکر، بر روی مواد مادری آهکی و لندفرم مشابه حفر شدند و برخی ویژگی های خاک و شکل های مختلف پتاسیم در افق های سطحی و زیرسطحی مورد تجزیه قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین مقادیر پتاسیم محلول، تبادلی، قابل استخراج با اسید نیتریک، ساختمانی و کل در خاک های غیرشالیزاری مورد مطالعه به ترتیب، 5/3، 199، 864، 4635 و 5502 و در خاک های شالیزاری به ترتیب، 5/2، 164، 742، 5346 و 6088 میلی گرم بر کیلوگرم بودند. همچنین نتایج نشان داد که خاک های شالیزاری دارای مقادیر کمتر پتاسیم محلول، تبادلی و غیرتبادلی بوده که می تواند نتیجه آبشویی پتاسیم بوسیله آب آبیاری و خروج آن از طریق جذب بوسیله گیاه باشد. همبستگی معنی داری نیز بین شکل های مختلف پتاسیم و بعضی ویژگی های خاک مانند مقدار رس، ظرفیت تبادل کاتیونی و ماده آلی به دست آمد. نتایج کانی شناسی بخش رس خاک ها نشان داد که نوع کانی ها در هر دو کاربری مشابه و عمدتا شامل اسمکتیت، ایلیت، کلریت، پالیگورسکیت، ورمی کولیت و کایولینیت بوده اما مقدار نسبی آنها متفاوت می باشد. به نظر می رسد که کشت طولانی مدت برنج فقط بر مقدار کانی های رسی تاثیرگذار بوده و سبب تبدیل ایلیت و پالیگورسکیت به اسمکتیت شده است. رابطه مثبت و معنی داری نیز بین میزان پتاسم غیر تبادلی، ساختمانی و کل با مقادیر کانی ایلیت در بخش رس به دست آمد.کلید واژگان: شکل های مختلف پتاسیم, شالیزار و غیر شالیزار, کانی های رسیThe present study was performed to investigate and compare some physico- chemical properties, clay mineralogy and different forms of potassium (K) of paddy soils with non-paddy soils and to study the effect of waterlogging on soil pedogenesis in some important paddy areas in Fars province. For this investigation, a paddy and non-paddy soil pedons within each area with similar calcareous parent materials and landform were dug and some soil properties and different forms of K in surface and subsurface soils were determined. The results showed that the average contents of soluble, exchangeable, HNO3-extractable, structural and total K in the non-paddy soils were 3.5, 199, 864, 4635 and 5502 mg kg-1; and in the paddy soils were 2.5, 164, 742, 5346 and 6088 mg kg-1, respectively. Results also indicated that the paddy soils had lower contents of soluble, exchangeable and non-exchangeable K due to the K leaching by irrigation water and removal by plant uptake. Significant correlations were found between different forms of K and some soil properties like clay, CEC and OC. The results of clay mineralogy indicated similar minerals, including smectite, illite, chlorite, palygorskite, vermiculite and kaolinite but with different relative abundance. Long-term rice cultivation seems to affect only the amount of clay minerals and converts illite and palygorskite to smectite. Significantly possitive correlations were found between non-exchangeable, mineral and total K with illite content in the clay fraction.Keywords: Potassium forms, Paddy, non-paddy soils, Clay minerals
-
تغییر کاربری اراضی مرتع و جنگل به اراضی کشاورزی، میتواند بر بسیاری از ویژگیهای خاک و حاصلخیزی آن اثر بگذارد. این پژوهش با هدف بررسی شکلهای مختلف پتاسیم (محلول، تبادلی، غیرتبادلی و ساختمانی) و برخی خصوصیات خاک در کاربریهای مختلف سه منطقه چرام، کاکان و بهمیی استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت. در هر منطقه 4 خاکرخ در کاربریهای مختلف حفر شد (جمعا 12 خاکرخ). تمام خاکرخها تشریح و بر اساس کلید سیستم جامع طبقهبندی خاک طبقهبندی شدند. نتایج نشان داد تفاوت معنی داری بین میزان رس و سیلت در کاربریهای مختلف وجود ندارد، در حالیکه کمترین مقدار رس در کاربری زراعی مشاهده شد. درصد کربن آلی در کاربری مرتع بیشترین مقدار (01/1درصد) و در کاربریهای زراعی (7/0) و آیش- گندم (4/0) کمترین مقدار بود. بیشترین پ. هاش خاک در کاربری شالیزار به میزان 11/8 و کمترین مقدار نیز در کاربری باغ به میزان 8/6 بدست آمد. در مناطق مورد مطالعه میانگین مقدار پتاسیم محلول، تبادلی، غیر تبادلی، ساختمانی و کل به ترتیب از 5/0 تا 1/6 ، 45 تا 262، 86 تا 366، 35 تا 5197، 967 تا 5555 میلیگرم بر کیلوگرم خاک متغیر میباشد. خاکهای مورد مطالعه در منطقه کاکان کمترین و منطقه چرام بیشترین مقدار شکلهای غیر تبادلی، ساختمانی و کل پتاسیم را دارند و بیشترین مقدار پتاسیم محلول در منطقه بهمیی و پتاسیم تبادلی در منطقه کاکان بدست آمد. پتاسیم محلول و تبادلی در کاربریهای مختلف دارای تغییرات معنی دار بود بطوریکه بیشترین مقدار آن به ترتیب در کاربریهای گندم و جنگل مشاهده شد.
کلید واژگان: کاربری اراضی, خصوصیات خاک, کانی شناسی, پتاسیمThe pasture and forest land use change to agricultural use can effect on many properties of the soil and its productivity. The present research aims to investigate various forms of K (soluble, exchangeable, non-exchangeable, and structural forms) and some soil properties in different land use of three areas including Choram, Kakan and Bahmaei in Kohgiluyeh and Buyer-Ahmad Province. Four profiles were excavated in different land use of each area (In total, 12). All profiles were described and classified based on the Keys to Soil Taxonomy. The results showed that there is not any significant positive correlation between the clay and silt contents in different land use, while the lowest content of clay was observed in agricultural land use. The percentage of organic carbon was in its highest level in pasture land use (1.01%), and in its lowest level in agricultural (0.7%) and (0.4%) wheat cultivation. The highest and lowest pH levels were obtained in paddy soil (8.11) and garden (6.8), respectively. The average level of soluble, exchangeable, non-exchangeable, structural and total forms of K in the studied area were 0.5- 6.1, 45-262, 86-366, 835-5197 and 967-5555 mg/kg of the soil, respectively. The studied soils of Kakan and Choram areas had the lowest and highest levels of non-exchangeable, structural, and total forms of K, respectively. In addition, the highest levels of soluble and exchangeable forms of K were observed in Bahmaei and Kakan areas, respectively. The soluble and exchangeable forms of K had significant changes in different land use,
Keywords: Land use, Soil properties, Mineralogy, Potassium -
تعیین و شناخت توزیع نسبی هر یک از شکل های شیمیایی عناصر و ارتباط آن ها با ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و کانی های رسی خاک می تواند محققان را جهت دستیابی به مدیریت حاصلخیزی خاک کمک نماید. تحقیق حاضر به منظور بررسی و شناخت شکل های شیمیایی دو عنصر روی و مس در تعدادی از خاک های سطحی و زیرسطحی استان کهگیلویه و بویراحمد و ارتباط آن ها با ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و کانی های ر سی ثانویه انجام شد. بر این اساس، نمونه برداری از خاک های سطحی و زیرسطحی در واحدهای فیزیوگرافی مختلف استان انجام و شکل های شیمیایی روی و مس آن ها با روش عصاره گیری دنباله ای تعیین و ارتباط آن ها با ویژگی های مختلف خاک بررسی شد. نتایج نشان داد، در حالی که مقدار شکل های شیمیایی تبادلی و جذب سطحی شده عناصر مس و روی بسیار کم و قابل چشم پوشی بود، شکل های باقی مانده، کربناتی و آلی به ترتیب بیشترین و کمترین مقادیر از شکل های شیمیایی این عناصر را به خود اختصاص داد. تحرک پایین روی و تحرک متوسط مس در بیشتر خاک های مورد مطالعه نشان از رفتار متفاوت این دو عنصر در خاک های آهکی منطقه داشت. بررسی همبستگی شکل های شیمیایی این عناصر با ویژگی های خاک نشان از وجود همبستگی موثر کربن آلی با شکل های شیمیایی روی، و همبستگی موثر رس، سیلت، ظرفیت تبادل کاتیونی و کربنات کلسیم با شکل های شیمیایی مس داشت. همبستگی مقادیر کمی کانی های رسی با شکل های شیمیایی این عناصر نشان داد مقدار شکل های مختلف روی و مس با کانی های سیلیکاتی 2:1 (به ویژه ورمی کولیت) ارتباط مستقیم دارد.
کلید واژگان: خاک های آهکی, شکل های شیمیایی, مس, ویژگی های فیزیکوشیمیایی, رویDetermination and recognition of relative distribution of chemical forms of each element and their relationship with physical, chemical and soil clay minerals can help researchers to manage soil fertility better. This research attempted to recognize chemical fractions of zinc (Zn) and copper (Cu) in some surface and subsurface soil samples of Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad province and their relation with physico-chemical properties and clay minerals. In order to carry out this research, surface and subsurface soil samples were collected in different physiographic units of the province and chemical fractions of Zn and Cu were measured by sequential extraction method and ultimately their relationship with different soil characteristics was investigated. Results showed that exchangeable and sorbed chemical fractions of Cu and Zn in all soil samples were lower than the detection limit of atomic absorption spectroscopy. Distribution of chemical fractions of both Zn and Cu followed the order: residual> carbonate> organic fractions. The low and medium mobility factor of Zn and Cu, respectively, in the studied soils indicated the different behavior of these elements in calcareous soils. Among all soil physico-chemical characteristics, organic carbon showed more obvious effects on controlling the chemical fractions of Zn. On the other hand, chemical fractions of Cu showed significant correlations with clay and silt content, as well as cation exchange capacity. The correlation between the clay minerals content with chemical forms of these elements showed that the amount of different forms of Zn and Cu is directly related with 2:1 clay minerals (especially vermiculite).
Keywords: Calcareous soils, Chemical fractionation, Copper (Cu), Physico-chemical properties, Zinc (Zn)
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.