به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « علویان طبرستان » در نشریات گروه « تاریخ »

تکرار جستجوی کلیدواژه « علویان طبرستان » در نشریات گروه « علوم انسانی »
  • سید محمد صادقی سنگدهی، مصطفی معلمی*، سید علی اکبر عباسپور

    مذهب و دولت زیدیان از سده سوم هجری در گیلان و طبرستان پدیدار گشت. زیدیان ایران اگرچه خاستگاه تحولات بنیادین در جهان اسلام بودند، اما خود چندان دوام نیاوردند؛ و به زودی با چالش های بیرونی و درونی احاطه گردیدند و دچار ضعف و افول شدند. پژوهش های اندکی درباره عوامل و دلایل این افول صورت گرفته؛ برخی عوامل نادیده گرفته شده و کاستی ها و ابهاماتی نیز در این پژوهش ها راه یافته که انجام پژوهشی تازه را موجه می سازد. این مقاله به دنبال تبیین عوامل افول مذهب و دولت زیدیان در شمال ایران است. بنابر یافته های این پژوهش، علاوه بر دوگانگی رفتار حاکمان و امامان زیدیه، تفرقه و رقابت میان اهالی گیلان و دیلمان، دور شدن نسل های جدید سادات علوی از اسلام و آداب آن، باید قدرت یافتن باوندیه، پشتیبانی این خاندان از مذهب امامیه، تبلیغات عالمان امامی مذهب، چالش مرگبار فداییان اسماعیلی با زیدیان، ظهور فرقه مطرفیه در یمن و تمایل زیدیان شمال ایران به مهاجرت به یمن برای مقابله با آن را به فهرست عوامل افول و زوال مذهب و دولت زیدیه در شمال ایران افزود.

    کلید واژگان: زیدیه ایران, علویان طبرستان, زیدیه و اسماعیلیه, زیدیه و امامیه}
    Sayyed Mohammad Sadeqi Sangdehi, Mostafa Moallemi *, Sayyed Aliakbar Abbaspour Abbaspoor

    ZaydÊ thought and government appeared in Gīlān and Ṭabaristān from the third century AH. Although this phenomenon became the origin of fundamental changes in the Islamic world, it did not last long and soon external and internal challenges surrounded it and caused its weakness and decline. Few researches have been studied the causes of this decline. There are some ambiguities and lack of comprehensiveness regarding those causes, which justifies the necessity of conducting a new research. This article seeks to explain the factors of the decline of religion and the Zaidian government in northern Iran. It seems that in addition to the causes presented in the previous researches, discriminatory behavior of the ZaydÊ rulers and imams; division and competition between the people of Gīlān and Daylamān, divergence of the new generations of Alavids from Islam and its customs; and regaining of power by Bāvandiya and their support for Twelvers, preaching of Twelver scholars, the lethal challenge of the Ismāʿīliyya devotees with the Zaydis; the emergence of the Muṭarrifiyya sect in Yemen, and the desire of the Zaydis of northern Iran to migrate to Yemen in order to counter it, could be  added to the list of reasons for decline

    Keywords: Zaydis, Tabaristan, Ismāʿīliyya, Zaidis, Twelvers}
  • جواد هروی*

    از نخستین اعزام سپاهیان سامانی به سوی قزوین و ولایات مرکزی در سال 287  تا آخرین کوشش برای بازپس گیری قزوین در سال 335 نیم قرن طول کشید. سلطه بر قزوین به سه سبب صورت گرفت: بهانه مقابله با تعرض قوای علویان؛ حمایت خلیفه عباسی در سرکوب مخالفان سیاسی، مذهبی و توان جنگی امیر اسماعیل سامانی. بر اثر ضعف داخلی، تسلط بر قزوین تنها با تقویت حاکمان دیلمی دست نشانده ممکن بود. سرداران دیلمی در آغاز موجب تثبیت سامانیان در غرب خراسان و رضایت عباسیان شدند، ولی با گذشت اندک زمانی، همچون مدعیان بر سامانیان و در جامه موسسان دولتهای زیاریان و بویهیان سر برآوردند. تقارن میان قدرت یابی دیلمیان و تضعیف سامانیان، سبب ناکامی در استیلا بر قزوین و دیگر نواحی مرکزی ایران بود و دولت سامانیان تا پایان حیات در 395 دیگر بر قزوین دست نیافت. رفتار امیران سامانی با مردم قزوین در تاریخ ایران، نمونه ای از مردمسالاری بوده است. در مقاله حاضر به این سوال پاسخ داده می شود که تسلط پنجاه ساله سامانیان بر قزوین چه تاثیری بر اوضاع این ناحیه داشت؟

    کلید واژگان: قزوین, ری, علویان طبرستان, دیلمیان, سامانیان}
    Javad Heravi *

    Samanid had control of Qazvin since 287 A.H. until the last attempt to recapture Qazvin in 335 A.H. They wanted to have control of this region for three purposes:1- As a pretext for confronting the Alawites' forces; 2- to support Caliph Abbasid in suppressing the oppositions 3- the military ability of Ismail Samani. because of the internal vulnerability of the government, it was only possible to strengthen the Daylamites to keep Qazvin under control. In the beginning, they consolidated the Samanids' power in the west of Khorasan and it was satisfying for the Abbasids. But after a short while, they became political-military Samanid's contenders as Ziyarids and Buyids. The coincidence between the Daylamites power and the weakness of the Samanids led to the fall of Qazvin and some other central parts of Iran.  Samanids never recaptured Qazvin until 395 A.H. In this paper we will investigate A half-century of Samanid's Ruling over Qazvin city during which Samanid governed Qazvin democratically.

    Keywords: qazvin, Samanid, Alawites of Tabarestan, Daylamites, Ray city}
  • سید ابوالفضل رضوی، سعیده آذر

    اوضاع نابسامان و آشفته خلافت عباسیان در میانه سده سوم هجری، ستمگری و بی عدالتی عاملان عباسی در طبرستان و دوری مسافت طبرستان تا مرکز خلافت عباسی، بستر مناسبی جهت تشکیل حکومت محلی علویان فراهم ساخت. علویان طبرستان با داعیه تاسیس حکومت شیعی مستقل و نفی سیادت عباسیان، زمام حکومت را به دست گرفتند. با توجه به نقش مشروعیت در بقا و دوام هر حکومت و این که تحکیم پایه های هر نظام سیاسی و ثبات و پایداری آن بسته به میزان مشروعیت آن نظام است؛ این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، از طریق تحلیل داده های تاریخی، عوامل اقتدار و مشروعیت علویان طبرستان را بررسی خواهد کرد. این پژوهش نشان می دهد که علویان طبرستان بر خلاف دیگر حکومت های هم زمان خود، مشروعیت خویش را از خلیفه عباسی دریافت نکردند بلکه با استناد به انتساب خود به پیامبر-صلی الله علیه و آله- و وجاهت مردمی و عدالت طلبی و با توسل به مذهب شیعه، پایه های اقتدار و مشروعیت خویش را استحکام بخشیدند و بیش از نیم قرن دوام آوردند.

    کلید واژگان: بنی عباس, تشیع, علویان طبرستان, مشروعیت}
    Sayyed Abolfazl Razavi, Saeedeh Azar

    Abbasid caliphate's chaotic and unstable situation during the third century, AH, and the oppression and injustic of the state agents and the long geographical distance between Tabaristan and Capital of the Caliphate, provided a good opportunity for the alavids of Tabaristan to establish their own government. Alavids started ruling Tabaristan by claiming the establishment of an independent shi'ite regime that refused to fall under sovereignty of the Abbasid empire. Due to the importance of legitimacy to the survival of a government, and to the strength and stability of a political system, this descriptive-analytical research has tried to evaluate the fundamentals of legitimacy of Tabaristan Alavid dynasty using existing historical data. The findings of this research suggests that Tabaristan Alavids unlike other governments at that time did not earn their legitimacy from the Baghdad caliphates and tried to get public legitimacy by relying on their kinship with prophet mohammad, and also by claiming of justice that is one of the basics of shi'ite faith, to strengthen the foundations of their authority and legitimacy, and were able to rule Tabaristan over half a century.

    Keywords: Tabaristan, Alavids. Shi'ite, Authority, legitimacy, Abbasids}
  • حسن کریمیان، سارا سقایی
    منابع تاریخی سده های نخستین اسلامی از «کلار» به عنوان شهری آباد و پایگاه اسپهبدان غرب طبرستان در منطقه کوهستانی و هم مرز دیلم، مطابق با کلاردشت در مازندران کنونی یاد کرده اند. این شهر در اواسط سده سوم به عنوان مرکز سیاسی قیام مردم طبرستان به رهبری حسن بن زید علوی علیه طاهریان جلوه گر می شود. با وجود اهمیت کلار در سده های اولیه اسلامی، باستان شناسانی که بقایای تپه باستانی کلار در کلاردشت را مورد مطالعه قرار داده اند، شواهد محکمی از استمرار حیات شهر اسلامی کلار در سطوح فوقانی تپه مذکور ارائه نکرده اند. اگرچه نشانه هایی از استمرار استقرار در عرصه و حریم این تپه باستانی در سده های اولیه اسلامی به دست آمد، قطر لایه اسلامی به اندازه ای نازک ثبت شده (50 سانتی متر) که به هیچ وجه نمی تواند موید استقرار شهر قدرتمند اسلامی کلار در این مکان باشد. فرض بر آن است که فرمانروایان اسلامی کلار، نقطه ای را با فاصله ای نه چندان دور از کلار ساسانی، با قابلیت های خاص دفاعی و معیشتی انتخاب نموده باشند. در این مقاله برای مکان یابی و معرفی بقایای شهر اسلامی کلار، منابع مکتوب سده های نخست و میانی اسلام و نیز نتایج بررسی سیستماتیک نگارندگان مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج روشن ساخت که محوطه ای با وسعتی بالغ بر 25 هکتار و به نام محلی «شهردله(1)»(Shahr-e Dele) در فاصله 5/1 کیلومتری محور شمالی تپه کلار و در مجاورت حریم شمالی رودخانه سردآبرود، همان شهر اسلامی کلار است. بدین ترتیب فرمانروایان اسلامی کلاردشت، شهر جدیدی را (جدای از شهر ساسانی) در منطقه احداث و مرکز حکمرانی خود ساخته اند.
    کلید واژگان: شهرهای ساسانی, شهرهای اسلامی, شهر کلار, اسپهبدان طبرستان, علویان طبرستان}
    Hassan Karimiyan, Sara Saghaee
    Historical sources of early Islamic centuries have been introduced “Kelaar” as an flourishing city in the mountainous area between Tabarestan and Deilam which nowadays is known as “Kelardasht” in Mazandaran. In the middle of 3rd century، this city appeared as the political center of Tabarestan uprising against Taherian dynasty under Hassan Ibn Zaid-e Alavi leadership. Despite of its importance in the early Islamic centuries، archaeologists who studied the remains of “Tappeh Kelaar” site in the Kelardasht، didn’t recognize strong evidence of continuous Islamic occupation on the upper levels of site. Although there have been some evidence of early Islamic occupations in the tappeh Kelar، but its low density layers (50 Cm) may not imply for a long term occupations to assign it as a city as written sources indicated. It is assumed that Muslim rulers selected a place with a specific defensive and subsistence capability near the sassanian Kelaar. In order to find and introduce remains of Islamic Kelaar، data gathered from studying the early and middle Islamic written sources as well as data from systematic surface survey. According to the results، it is probably obvious that “Shahr-e Dele”، a site with 25 hectares extent، in the 1. 5 km north of “tappeh Kelaar” and near the northern part of “Sardabrood” river، can be regarded as the Islamic Kelaar city. So، the Kelardasht Muslim rulers have built a new city (apart from sasanian Kelaar) as their government center.
    Keywords: Sasanian city, Islamic city, Kelaar city, Tabarestan Espahbod, Tabarestan Alavian}
  • ندا گلیجانی مقدم
    حکومت های محلی گیلان، دیلمان و مازندران هم زمان با تشکیل حکومت علویان طبرستان روابطی مبتنی بر حفظ موجودیت خود شکل دادند. در این فرایند رفتارهای متفاوتی از باوندیان، پادوسبانان و جستانیان به ظهور رسید. گاه تقابل وگاه هم گامی و تساهل شیوه رفتاری ایشان و هدف همه آن ها حفظ حاکمیت و ماندگاری بود؛ از این رو با تلاش برای موجودیت سیاسی خود به حفظ قلمرو، حکومت و جمعیت پرداختند. داده های تاریخی نشانگر شیوه های برقراری رابطه و نحوه استفاده از آن برای استمرار قدرت است. در پاسخ به پرسش از علت برقراری ارتباط حکومت های محلی منطقه با علویان طبرستان، در این پژوهش با تبیین مواد تاریخی به حفظ حاکمیت به عنوان علت مهم ارتباط پرداخته شده است که با شیوه های متفاوتی از سوی حکومت های مختلف اعمال شد. یاری جستن توسط جستانیان، دوگانگی رفتاری توسط پادوسبانان و تقابل از سوی باوندیان رفتارهای غالب هر یک در مقابل علویان طبرستان بود.
    کلید واژگان: حکومت های محلی (باوندیان, پادوسبانان و جستانیان), علویان طبرستان, زیدیان, گیلان, دیلمان, مازندران}
  • عبدالرفیع رحیمی *
    قیام یحیی بن عمر علوی درسال250ق روی داد. در این زمان، نزاع میان قدرت طلبان خلافت در سامرا و بغداد به عنوان دو پایگاه و مقر نیرو های رقیب در اوج بود. اوضاع ظاهری خلافت نابسامان و در حقیقت تصمیم گیرندگان اصلی قدرت، سرداران و سپاهیانی بودند که از سی سال قبل قدرتشان در حاکمیت رو به ازدیاد بود. از سوی دیگر شخصیت خلفایی که در این دوران حکومت را در اختیار داشتند از هرگونه توسعه قدرت و نفوذ سیاسی به نفع خویش بی بهره و با قیام های متعدد از جانب علویان، خوارج و دیگر اقشار ناراضی مواجه بودند. اگرچه بعضی از نهضتهای حق طلبانه با دشواری های خاص خود سرکوب شدند اما پیامدها و عواقب زیادی نیز برای دربار و خلافت به جا گذاشت. در این میان، قیام یحیی بن عمر علوی که از پشتوانه وسیع اقشار با تنوع مذهبی و غیرمذهبی برخوردار بود خلفا و دربار را با چالش جدید روبرو کرد و سرمشق و نقطه امیدی جهت دیگر قیامها گشت.
    این مقاله سعی دارد ضمن بررسی ویژگی های شخصیت یحیی و قیام وی به پیامدها و تبعات آن ازجمله بروز و ظهور دولت علویان طبرستان و انتقال صحنه نبرد از منطقه بین النهرین به منطقه جبال و شمال ایران بپردازد.
    کلید واژگان: یحیی بن عمر (قتیل شاهی), عباسیان, علویان طبرستان, طاهریان, مستعین}
    Dr A. Rahimi *
    The uprising of Yahya b.Umar Alavi was occurred in 250 h. At that time, the quarrel between two groups in Samerra and Baghdad who wanted to seek the power of Caliphate as rivalry armie's were at its top. The Caliphate Apparent conditions was disorganized. In fact, the commanders and armies were the main forces who were able to decide about the power, and their power were increasing since 30 years ago. In other side , caliphate who had no political affects and power faced with the various uprisings such as Alavi , Khvarj, and other groups. One of the most successful uprising was That of yahya.
    Keywords: This article trise to explain The rise of Yahya the rule of alavid in Tabarestan}
  • علی یحیایی، علی اکبر کجباف، فریدون اللهیاری
    آل بویه از دیلمیان سرزمین دیلم(خاص) بودند. اما چون شرایط اقتصادی این منطقه چندان مطلوب نبود، ناچار به مانند نیاکان خود و به واسطه مهارت های نظامی متاثر از شرایط جغرافیایی زادگاه خود، در لباس پیاده نظام به حکومت های گوناگونی همچون علویان طبرستان و زیاریان (در سال های250 تا321ق) پیوستند و بخش مهمی از ساختار نظامی و سیاسی حکومت آنها را شکل دادند. این فرایند نقش مهمی در آشنایی دیلمیان با فضاهای جدیدتر داشت و در نهایت سبب شد حکومت آل بویه پی افکنده شود. تجربه سال ها خدمت در دربار حکومت های پیش گفته به رفتار نسبتا هوشمندانه تر برخی از امیران آل بویه با عوامل انسانی دخیل در عرصه اقتصاد و استفاده بهتر از توانمندی های طبیعی و اداری در قلمرو نسبتا گسترده آنان انجامید که در حدود پنجاه سال روبه افزایش بود. دستیابی به سرزمین ها و منابع جدید درآمد و مدیریت نظام کارآمد دیوان سالار در مناطق مرکزی و غربی ایران و عراق موجب شد ساختار اقتصادی آل بویه بر سه مؤلفه کشاورزی، صنعت و بازرگانی استوار شود و پشتوانه دوام حکومت آنان گردد.
    کلید واژگان: آل بویه, دیلم, دیلمیان, علویان طبرستان}
    Dr. AlĪ Yahyai, Dr. AlĪ Akbar Kajbaf, Dr. Fraydun Allahyari
    The Buyids were originally from among the Daylamids of Daylam proper (khāṣ), but since the economic situation of this region was not much favorable, they joined various rules (ḥukūmas) such as the Alavids of Ṭabaristān and Zāriyān (during the years 250/222 – 321/222) in their military uniform because of their military skills as a consequence of the circumstances in their geographical homeland and, like their ancestors, formed an important part of the military and political structure of those rules. This process had a significant role in the Daylamids’ familiarization with the newer atmospheres and finally prompted the foundations for the Buyids’ rule to be laid. Years of serving in the courts of the above-mentioned rules resulted in somewhat more intelligent behavior of some of the Buiyd rulers towards human factors involved in the economic arena and a better utilization of the natural and administrative potentials in their rather widespread realm, continuing to develop for about fifty years. Gaining access to new lands and income sources and the management of the efficient bureaucratic system in the central and Eastern regions of Iran and Iraq led the Buyids’ economic structure to be established on three agricultural, industrial, and commercial components and turn to a strong backing for the endurance of their rule.
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال