به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "کلام اسلامی" در نشریات گروه "علوم اجتماعی"

تکرار جستجوی کلیدواژه «کلام اسلامی» در نشریات گروه «علوم انسانی»
جستجوی کلام اسلامی در مقالات مجلات علمی
  • حمید عطائی نظری

    شناخت صحیح و دقیق معانی اصطلاحات ب هکاررفته در دانش کلام اسلامی یکی از پی شنیازها و مقدمات ضروریهرگونه مطالعه و تحقیق در متون کلامی است. با توجه بهدگرگون یها و تطورات مفهومی بسیاری از اصطلاحات کلامی درادوار و مکاتب مختلف، بررسی و گزارش تحولات معنایی واژگانفنی دانش کلام در تاریخ این علم از اهمیت بسیاری برخورداردر کلام » جوهر « است. در این مقاله، دو معنای اصلی اصطلاحاسلامی تعریف و تبیین م یگردد و تحول معنایی اصطلاح مزبوردر فرایند گذار کلام اسلامی از گفتمان معتزلی به گفتمان فلسفیبازنموده م یشود.

    کلید واژگان: جوهر, جزء لا یتجزا, کلام اسلامی, امامیه, کلام معتزلی, کلام فلسفی, اصطلاحات کلامی
    Hamid Ataei Nazari

    Correct and accurate knowledge of the meanings of terms used in Islamic theology is one of the necessary prerequisites and preliminaries of any study and research on theological texts. Considering the conceptual changes and evolutions of many theological terms in different periods and schools, the study and reporting of semantic changes in the technical words of Kalām in the history of this branch of knowledge is of great importance. In this article, the two main meanings of the term "Jowhar" in Islamic theology are defined and explained, and the semantic evolution of the term in the process of transition of Islamic theology from Mu'tazilite discourse to philosophical discourse is represented.

    Keywords: Jowhar, Juzz’ Lā Yatajazzā, Islamic Kalām, Imāmī theology, Mu'tazilite Theology, Philosophical theology, Theological terms
  • حمید عطائی نظری
    شناخت صحیح و دقیق معانی اصطلاحات به کار رفته در دانش کلام اسلامی یکی از پیش نیازها و مقدمات ضروری هرگونه مطالعه و تحقیق در متون کلامی است. با توجه به دگرگونی ها و تطورات مفهومی بسیاری از اصطلاحات کلامی در ادوار و مکاتب مختلف، بررسی و گزارش تحولات معنایی واژگان فنی دانش کلام در تاریخ این علم از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این مقاله، معانی و تعاریف گوناگون یکی از اصطلاحات رایج علم کلام به نام «اکوان» شناسایی و معرفی می شود.
    کلید واژگان: اکوان, کون, مکان, اعراض, کلام اسلامی, امامیه, معتزله, بهشمیه, ابوالحسین بصری
    Hamid Ataei Nazari
    Correct and accurate knowledge of the meanings of terms used in Islamic theology is one of the necessary prerequisites and preliminaries of any study and research on theological texts. Considering the conceptual changes and evolutions of many theological terms in different periods and schools, the study and reporting of semantic changes in the technical words of Kalām in the history of this branch of knowledge is of great importance. In this article, various meanings and definitions of one of the common terms of Kalam called "Akwān" are identified and introduced.
    Keywords: Akwān, Kawn, Makān, Accidents, Islamic Kalām, Bahshamiyya, Muʿtazilite, Imāmī theology, Abū l-Ḥusayn al-Baṣrī
  • سجاد بهروزی، محمدرضا بیات*

    کتاب  فلسفه اندیشه دینی در اسلام و مسیحیت در حوزه الاهیات مقایسه ای است که به مقایسه ساختار کلام اشعری و الاهیات کاتولیک با تکیه بر خوانش توماس آکویناس پرداخته است. نویسندگان کتاب ابتدا با اشاره به جایگاه کلام اشعری در علوم اسلامی و تطور تاریخی آن، به بررسی ساختار رساله های کلامی و ریشه های پیدایی الاهیات کاتولیک پرداخته اند تا بتوانند کلام اشعری و الاهیات کاتولیک را در سطح ریشه های پیدایی و روش حل مسایل مقایسه کنند. ارایه اطلاعات گسترده درباره کلام اشعری و الاهیات کاتولیک، پرهیز از توجه صرف به شباهت های ظاهری میان کلام اشعری و الاهیات کاتولیک و تلاش برای دستیابی به زبان مشترک به مثابه دستاورد اساسی مقایسه از نقاط قوت این کتاب و برخی تبیین های بدون مستند، اشاره به برخی شباهت های ظاهری میان کلام اسلامی و الاهیات پروتستان برغم تلاش برای پرهیز از آن، داوری های جانب دارانه، عدم ارجاع به تمام منابع، عدم رعایت برخی قواعد روش مقایسه ای از کاستی های کتاب و خوانش سخت برخی فقرات متن، ابهام در ترجمه برخی جملات و غلبه اصطلاحات عربی و عدم توضیح آن ها از کاستی های ترجمه کتاب است.

    کلید واژگان: کلام اسلامی, کلام اشعری, الاهیات کاتولیک, الاهیات کاتولیک مسیحی, اندیشه دینی
    Sajjad Behruzi, MohammadReza Bayat *

    The book “Philosophy of Religious Thought in Islam and Christianity” in the field of theology is a comparison and compares the structure of Ash'ari Kalam and Catholic theology based on the reading of Thomas Aquinas. The authors of the book have first studied the structure of theological treatises and the origins of Catholic theology by referring to the place of Ash'ari Kalam in Islamic sciences and its historical evolution to be able to compare Ash'ari Kalam and Catholic theology at the level of origins and problem-solving methods. The strengths of this book include: providing extensive information on Ash'ari Kalam and Catholic theology, avoiding mere attention to apparent similarities between Ash'ari Kalam and Catholic theology, and attempting to achieve a common language as the main achievement of the comparison. Some of the weak points of this book are some undocumented explanations, point to some apparent similarities between Islamic Kalam and Protestant theology despite attempts to avoid it, biased judgments, failure to refer to all sources, and failure to follow some rules of the comparative method. Some of the weak points of this translating book are difficulty in reading some passages of the text, ambiguity in translating some sentences, overcoming Arabic idioms, and their lack of explanation.

    Keywords: Islamic Kalam, Ash'ari Kalam, Catholic Theology, Christian Catholic Theology, religious thought
  • حمید عطائی نظری
    اصطلاح «معنی» یکی از اصطلاحات فنی بسیار مهم و کلیدی در کلام قدیم اسلامی به شمار می آید که در مسایل و مباحث مختلف کلامی فراوان به کار رفته است. به رغم اهمیت و کاربرد وافر این اصطلاح در دانش کلام، معنا و مفهوم آن با ابهام و پوشیدگی بسیاری همراه بوده است و چیستی معنای حقیقی آن نزد متکلمان متقدم به پرسشی بحث برانگیز و مناقشه آمیز در تحقیقات کلامی معاصر بدل شده است. در پاسخ به این پرسش، تاکنون مقالات و جستارهای شایان توجهی نشر یافته است و آراء و نظریات گوناگونی در باب معنای اصطلاح «معنی» پیش نهاده شده. در نوشتار حاضر، ضمن مروری موجز بر پژوهش های پیشین در این مسیله، نکاتی در خصوص مفهوم این اصطلاح ایراد می شود و سپس ادله باورمندان به نظریه معانی و اشکالات ناقدان بر آن تبیین و بررسی می گردد.
    کلید واژگان: کلام اسلامی, معنی, معانی, معمر, معتزله, عرض, اعراض, احوال, صفات, بهشمیه
    Hamid Ataei Nazari
    The term "Ma‘nā" is one of the most important and key technical terms in the classical Islamic theology, which has been used extensively in various theological issues and discussions. Despite the importance and widespread use of this term in islamic theology, its meaning and concept has been involved with much ambiguity and obscurity, and its real meaning has become a controversial question in contemporary theological research. In response to this question, remarkable articles and research have been published so far, and various opinions and theories have been put forward about the meaning of the term. In the present article, in addition to a brief review of previous research on this issue, points are made about the meaning of this term and then the arguments of the believers in the theory of Ma‘ānī and the questions raised by the opponents of the theory are explained.
    Keywords: Islamic theology, Ma‘nā, Ma‘ānī, Mu‘ammar, Mu‘tazilites, accident, Accidents, Conditions, Attributes, Bahshamiyyeh
  • حمید عطائی نظری
    سلسله مقالاتی که زیر عنوان «اشارات و تنبیهات» منتشر می شود مجالی است برای طرح و تحریر جستارهای گونه گون انتقادی و کتابگزارانه و تراث پژوهانه که هر یک از آن جستارها نوشتاری است کوتاه و مستقل در باب موضوعی مشخص و ممتاز. بخش چهارم از این مقالات مشتمل است بر دو نوشتار انتقادی و کتابگزارانه. در مقاله «ملاحظاتی در باب مدخل جزء لایتجزی در دایره المعارف بزرگ اسلامی» پاره ای ملاحظات و انتقادات در باب مطالب مطرح در این مدخل بیان شده است. نوشتار «دو مجموعه مقاله نوانتشار درباره برهان جهان شناختی کلامی» نیز اشارتی است کوتاه به انتشار دو مجموعه مقاله تازه در خصوص مسایل جدید طرح شده درباره برهان حدوث و قدم و به ویژه تقریر نوین ویلیام لین کریگ از آن.
    کلید واژگان: جزء لایتجزی, جوهر فرد, دائره المعارف بزرگ اسلامی, خداشناسی, برهان حدوث و قدم, برهان جهان شناختی کلامی, ویلیام لین کریگ, کلام اسلامی
    Hamid Ataei Nazari
    The series of essays published with the title “Ishārāt wa tanbīhāt (pointers and reminders)” is an opportunity to present various writings such as critical reviews, book reviews, and short communications and notes on the Islamic heritage, each of which is a short and independent essay on a specific and distinguished topic The fourth part of these essays consists of two critical and bibliographic articles. In the article "Considerations on Indivisible Component Entry in the Great Islamic Encyclopedia", some considerations and criticisms about the contents of this entry have been expressed. The second essay entitled "Two newly published essay collections on the theological cosmological argument" also briefly points out the publication of two new essay collections on the latest issues concerning the argument of contingency and eternity, and in particular the new reading of it by  William Lane Craig.
    Keywords: Indivisible Component, The Essence of the Individual, the Great Islamic encyclopedia, theology, The argument of contingency, eternity, Theological cosmological Argument, William Lane Craig, Islamic theology
  • حوریه شجاعی باغینی*
    هر علمی اصطلاحات و زبان فنی مخصوص خود را دارد که ابزار درک متون آن علم به شمار می رود. در این میان فرهنگ نامه ها ابزاری کاربردی برای محققان و طالبان علم هستند تا هم به فهم صحیح و سریع این اصطلاحات و مطالب برای هماهنگی با جامعه علمی کمک نمایند و هم یاری رسان آنها در جستجو و پژوهش بعدی باشند. موضوع این مقاله نقد و بررسی کتاب فرهنگ اصطلاحات علم کلام؛ کلام اسلامی، کلام جدید، ادیان و مذاهب اثر مسلم محمدی دانش آموخته رشته کلام و فلسفه است. بنابراین ضمن معرفی کلی کتاب، به برخی از ویژگی های ساختاری و محتوایی و جنبه های مثبت و منفی آن اشاره می شود. در نگاهی نقادانه، مقالات کتاب از جهت اتقان متن، صحت و قوت مستندات و میزان بهره گیری از منابع و مآخذ معتبر وارسی شدند، حاصل آن که در کتاب از نظر شکل، محتوا و هم چنین رعایت اصول روش تحقیق برخی اشکالات یافت شد؛ در نتیجه نتوانسته است رسالت خود را در تبیین و توصیف برخی ازاصطلاحات علم کلام به خوبی به انجام برساند و کلیت آن نمی تواند منبعی مورد اعتماد برای گزینش دانش پژوهان باشد. در پایان، پیشنهادهایی برای رفع کاستی هاو اعتلای اثر مذکور ارائه شده است.
    کلید واژگان: فرهنگ اصطلاحات, کلام اسلامی, کلام جدید, ادیان و مذاهب, مسلم محمدی
    Hoorieh Shojaee*
    Each science has its own terminology and technical language, which is a tool for understanding the texts of that science.Dictionaries are an application tool for researchers. The dictionaries help the correct and quick understanding of these terms in order to co-ordinate with the scientific community and also help them in their further search.The subject of this article is the critique of the book of “the dictionary of the terminology of theology, the Islamic theology, the new theology, the religions”by Moslem Mohammadi, a graduate of the trend of theology and philosophy.So, while introducing the book in general, it refers to some of the structural and content characteristicand its positive and negative aspects.In a critical review, the book's articles were checked for the authenticity of the text, the accuracy of the documentation, and the amount of utilization of valid sources.We conclude that the book has some drawbacks in terms of its form, content, and the observance of the principles of the research method. So this book has not fulfilled its mission in explaining and describing some of the terminology of theology.Therefore, its totality can not be a reliable source for the selection of scholars.In the end, suggestions are made to overcome the shortcomings and enhance the work.
    Keywords: the dictionary of the terminology, the Islamic theology, the new theology, the religions, Moslem Mohammadi
  • حمید عطایی نظری
    «نگرشی بر نگارشهای کلامی» عنوان کلی مجموعه یادداشتهای سلسله واری است که در راستای تعریف و بازشناسی میراث کلامی اسلامی منتشر خواهد شد. نویسنده در این گفتارها می کوشد متون کلامی مهم فرقه های مختلف اسلامی بویژه مکتب تشیع را معرفی و ابعاد گونه گون آنها را بررسی نماید. وی همچنین از خصائص ساختاری و محتوائی متون سخن به میان آورده و جایگاه و اهمیت آنها را در منظومه نگارش های کلامی تشریح می کند. در نهایت، ویراست یا ویراست های مختلف این آثار را توصیف و در بوته نقد و ارزیابی قرار می دهد. نویسنده در نخستین نوشتار از سلسله نگارش های مذکور، کتاب نهج المسترشدین فی اصول الدین علامه حلی و شروح نگاشته شده بر آن را مورد مداقه قرار می دهد.
    کلید واژگان: نگارش های کلامی, کلام اسلامی, متون کلامی, کلام امامیه, علامه حلی, کلام شیعه, آثار کلامی, کتاب نهج المسترشدین فی اصول الدین, معرفی کتاب
    Hamid Ataeey Nazari
    “Having a look at Kalāmi Writings” is a general title for a set of series of notes which are going to be published in order to define and re-introduce the heritage of Islamic theology. The author of these notes tries to introduce the important Kalāmi texts of various Islamic sects, especially Shia School, and study their different aspects. He also speaks of the structure and content of these texts; and explain about their place as well as their importance in the system of Kalāmi writings. Finally, he describes different editions of these texts and analyzes them. The author in his first article of the mentioned series is going to scrutinize Allāme Helli’s Nahj al-Mustashridīn fi Osūl al-Din and its explications.
    Keywords: Kalami writings, Islamic Kalam, Kalami texts, Imami Kalam, Allame Helli, Shiite Kalam, Kalami works, Nahj al Mustashridīn fi Osul al Din, book report
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال