جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "تشکیک وجود" در نشریات گروه "علوم قرآن و حدیث"
تکرار جستجوی کلیدواژه «تشکیک وجود» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
چیستی وحی و چگونگی نزول آن از جمله مسایل مهمی است که از دیرباز ذهن اندیشمندان مسلمان را به خود مشغول داشته است. در این میان مفهوم شناسی و وجودشناسی وحی براساس کاربردهای قرآنی آن، از اهمیت بسیاری برخوردار است. در جستار حاضر تلاش شده است با رویکردی معناشناسانه و فلسفی و با بهره گیری از برخی مبانی حکمت متعالیه، به این پرسش پاسخ داده شود که کاربردهای قرآنی وحی براساس دو محور هم نشینی و جانشینی چگونه است. این کاربردها از نوع اشتراک لفظی است یا معنوی؟ اگر از نوع اشتراک معنوی است، تفاوت مصادیق وحی در چیست؟ در پایان، این نتیجه به دست آمده است که کاربردهای گوناگون وحی در آیات قرآن، از لحاظ مفهومی از نوع مشترک معنوی و از جهت مصداقی از نوع تفاوت تشکیکی است؛ بر همین اساس وحی نازل شده بر پیامبر با وحی نازل شده بر غیرپیامبر اعم از انسان و دیگر حیوانات مانند زنبور عسل، از حیث مفهومی و ماهوی تفاوت ندارد، بلکه تفاوت آنها از حیث وجودی است و از نوع تفاوت تشکیکی است؛ البته باید توجه داشت که وحی نازل شده بر پیامبر عالی ترین درجه وحی است و نمی توان الهام و غریزه را هم مرتبه آن دانست.
کلید واژگان: معناشناسی, وجودشناسی, وحی, قرآن, اشتراک معنوی, تشکیک وجودWhat revelation is and how it is revealed are of the important issues that has long drawn the attention of Muslim thinkers. Among these, the semantics and ontology of revelation based on its Qur'anic applications are of great importance. The present paper has tried to answer the question: What are the Qur'anic applications of revelation based on the two axes of collocations and succession , via using a semantic and philosophical approach and some principles of transcendental wisdom. Are these applications verbal or spiritual? If it is of the spiritual common type, what is the difference between the instances of revelation? In the end, it is concluded that the various applications of revelation in the verses of the Qur'an are conceptually of a common spiritual type and in terms of an example of a skeptical difference. In this regard, the revelation revealed to the Prophet is not conceptually and naturally different from the revelation revealed to non-prophets, including humans and other animals such as bees, but their difference is existential and is of a skeptical difference. Of course, it is worth noting that the revelation revealed to the Prophet is the highest degree of revelation and cannot be considered as inspiration and instinct at the same time.
Keywords: semantics, Ontology, Revelation, Quran, spiritual common, doubt of existence -
سهروردی بر خلاف حکمای مشاء به تشکیک در ماهیت معتقد شد و آن را میراث حکمای ایران باستان دانست. در فلسفه اشراق میان انوار، رابطه تشکیکی برقرار می شود. وجه تمایز میان انوار مشکک نیز به همان وجه اشتراکی برمیگردد که همه را در ذیل نور گرد آورده و تنها به شدت و ضعف، متکثر و از یکدیگر متمایز می شوند. تشکیک صدرایی از نظریه انوار مشکک اشراقی الهام گرفته است. اگرچه که صدرالمتالهین ابتدا با پیروی از شیخ اشراق، تشکیک در ماهیت را می پذیرد، اما در نهایت با جواز تشکیک در ماهیت مخالفت نموده و معتقد است که تشکیک در واقع و نفس الامر به حقیقت هستی اختصاص دارد و بالعرض به ماهیت تعلق میگیرد. هرچند موضع این دو فیلسوف بزرگ در مورد مسئله تشکیک متفاوت است و هریک از این دو براساس اصول و مبانی خود به آن می نگرد، معیار تشکیک در هر دو مشترک می باشد و هر دو به گونه ای متفاوت به هدفی واحد، یعنی تشکیک در واقعیت خارجی می رسند.کلید واژگان: انوار مشکک, تشکیک ماهیت, تشکیک وجود, شیخ اشراق, ملاصدراSuhrawardi, despite the Peripatetics, hold that there is a kind of category, namely, degrees of intensity, and he says it is a part of ancient Persian wisdom. From Illuminationist philosophy viewpoint, there are degrees of intensity of lights, which it distinguishes between different kinds of lights. This kind of differentiation is build on the very same criterion that is their criterion for their resemblance. Sadrian degrees of intensity have derived from Suhrawardian degrees of intensity of lights. Although, Mulla Sadra, following Suhrawardis footprints, maintain that degrees of intensity in quiddities is possible, but finally, he rejects this theory and hold that degrees of intensity, in first place, is attributed to reality. Although philosophical position of these two philosophers about degrees of intensity are different and each of them have its own grounds and roots, but they reflect a kind of closeness.Keywords: lights with different degrees of intensity, “degrees of intensity” in quiddity, “degrees of intensity” in existence, Suhrawardi, Mulla Sadra
-
در کلمات صدرالمتالهین در خصوص حصولی یا حضوری بودن علم پیشین حق تعالی به مادیات دوگونه سخن رفته است: او در پاره ای عبارت ها به گونه ای سخن می گوید که گویا از قایلان به حصولی بودن این علم است و در پاره ای دیگر سخن وی گویای حضوری بودن این علم نزد وی می باشد. به نظر می رسد که نظر حقیقی او حضوری بودن این علم باشد ولی نه آن گونه که شیخ اشراق اعتقاد داشت، بلکه ملاصدرا نحوه تعلق این علم را از طریق وجود برتر حق تعالی نسبت به مادیات و علیت وی نسبت به آنها تبیین می کند. با این وجود، حتی برخی مبانی ملاصدرا نظیر اصل مساوقت علم و وجود به او این اجازه را می دهد که او این علم را به شیوه اشراقیون هم تبیین نماید.
کلید واژگان: علم خداوند, علم حضوری, علم حصولی, وجود برتر, بسیط الحقیقه, تشکیک وجود, مساوقت علم و وجود, مادیاتOn the nature of God's knowledge of the materials and whether it is by representation or by presence there are two different positions taken in the words of Mulla Sadra. In some words he speaks in a way as if he upheld the view of representational knowledge, his other words however indicate his having adopted the view of knowledge by presence which seems to be his real position in this regard, not in a way Suhrawardi believed, but on the ground of Supreme Being of God who is the Cause of all materials. Again, some principles of Mulla Sadra like that of co-extensiveness of being and knowledge allow him to explain Divine Knowledge in the way of Illuminationist philosophers.Keywords: God's Knowledge, knowledge by presence, knowledge by representation, Supreme Being, Simple Reality, gradation of being, materials, co, extensiveness of being, knowledge -
برای برهان صدیقین صدرالمتالهین، در اسفار، تقریرهای گوناگونی هست که شارحان و تعلیقه نویسان اسفار به آنها پرداخته اند. در تقریری که در پیش رو داریم، تلاش شده است نشان داده شود که یگانه تصویر معقول واقعیت ها سلسله ای تشکیکی از وجودهاست که سرآمد آنها وجود بی نهایت، یعنی خداوند است. پس یا واقعیتی نیست یا اگر هست در سلسله ای واقع است که در راس آن خداوند وجود دارد.
توضیح این تقریر، مستلزم تبیین دقیق تشکیک وجود است که بحثی به نسبت دقیق و طولانی است و توصیف دقیق این برهان به درازا می کشد. از این رو، برای احاطه اجمالی خواننده بر این برهان و از دست ندادن رشته کلام، در آغاز شکل تحلیلی مختصر برهان، سپس شکل توصیفی و در پایان، تحلیل تفصیلی آن را می آوریم. برای آشنایان با فلسفه، مراجعه به یکی از این سه شکل کافی است.
کلید واژگان: اصالت وجود, تشکیک وجود, سلسله علی معلولی, کمال و نقص, وجود بی نهایت -
برهان های عرفا در عرفان نظری یکی از راه های اثبات وجود خداست. ایشان از مفهوم حقیقت وجود می آغازند و در نهایت، وجود خدا را به منزله واحد شخصی لا شریک له، اثبات می کنند. این برهان از آنجا که از مفهوم وجود بهره می گیرد، نوعی برهان وجودی است، که در آن از مفهوم خدا، وجود او نتیجه می شود. در اشکال به این سنخ برهان ها گفته اند که در آنها بین ذهن و عین یا بین حمل اولی و شایع خلط شده است. نیز اگر این نوع استدلال ها تمام باشند، باید وجود شریک واجب هم برهانی باشد؛ در حالی که شریک واجب ممتنع است.
اما می توان نشان داد که این نوع براهین منتج اند و در آنها خلطی صورت نگرفته است؛ زیرا هرگاه مفاهیم لوازمی داشته باشند محکی های آنها دارای همان لوازم اند. و این سنخ برهان در شریک واجب به دلیل متناقض بودن مفهوم شریک واجب جاری نیست.
کلید واژگان: مفهوم وجود, حقیقت وجود, واجب الوجود, حمل اولی, حمل شایع, کثرت وجود, تشکیک وجود, وحدت شخصی وجود
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.