جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « الزام » در نشریات گروه « فلسفه و کلام »
تکرار جستجوی کلیدواژه «الزام» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، و استفاده از منابع کتابخانه ای، مساله نقد سیف الدین آمدی (551 631 ق) -متکلم برجسته اشعری در نفی و رد عصمت امام علی× بررسی شده است. در کتاب ابکار الافکار فی اصول الدین هفت فعل و ترک فعل با عنوان «الزام» به امام× نسبت داده و نتیجه گرفته اند که لازمه آن الزامات، فقدان عصمت است. یافته های پژوهش نشان می دهد هر هفت الزام آمدی هیچ خدشه ای به عصمت امام× وارد نمی کند. آمدی اهل جدل و مغالطه است، تسلطی به تاریخ و حدیث ندارد و از روایات ضعیف بهره برده، او در پژوهش بی طرف نیست و متعصبانه به دنبال اثبات پیش فرضهای خود می باشد. اشکالاتی مانند پذیرش حکمیت، بیعت، همکاری با خلفا و برخورد با قاتل زبیر و... دارای پاسخ و توجیه هستند و هیچ منافاتی با عصمت ندارند.
کلید واژگان: حکمیت, ابکارالافکار, عصمت, امام علی(ع), الزام, سیف الدین آمدی}In this article, the problem of Sayfuddin Amidi's (551-631 A.H.) - a prominent Ash'ari theologian - criticism has been investigated in the denial and refutation of the infallibility of Imam Ali. In the book Abkar al-Afkar fi Usul al-Din, seven cases of doing and living as obligation have been attributed to Imam (a) and concluded that the requirement of those obligations is the absence of infallibility. The findings of the research show that none of the seven requirements may be taken as being against the infallibility of Imam (a). Amidi is a person of polemics and fallacies, he does not have mastery of history and hadith and he used weak narrations, he is not impartial in his research and fanatically seeks to prove his presuppositions. Issues such as accepting arbitration, pledging allegiance, cooperating with caliphs and dealing with the killer of Zubair, etc., may not be taken as being in conflict with infallibility.
Keywords: Hakamiyyat, Arbitration, Abkar Al-Afkar, Infallibility, Imam Ali, Requirement, Sayfuddin Amidi} -
فصلنامه اندیشه دینی، پیاپی 86 (بهار 1402)، صص 109 -128بررسی مختصات عقلانیت از منظر ملاصدرا از مسایل تاثیرگذار در جهت بهبود، اصلاح و ارتقاء کیفی زیست اجتماعی به شمار می رود. منظور از مختصات عقلانیت، تحلیل نسبت به جایگاه و ماهیت عقلانیت و کاربست عقلانی است، که در این پژوهش کاربست عقلانی در سه محور بررسی خواهد شد. محور اول: پرهیز از تعصب و ترویج آزاداندیشی عقلانی، محور دوم: شناسایی و شناخت نسبت به اندیشمندان ظاهرنما و پرهیز از تفکرات واعتقادات آنان و محور سوم: هشدار نسبت به تمایل پیداکردن به عقلانیت خودبنیاد قابل بررسی است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیل محتوا هر سه محور را ریشه یابی کرده است. ریشه یابی محور اول، در عدم واکاوی مختصات عقلانیت است، علت آسیب زایی محور دوم در عدم تبیین نسبت ارزش با مختصات عقلانیت و ریشه یابی محور سوم در ظاهرگرایی دانسته شده است. درنهایت باتکیه بر مختصات عقلانیت و به پشتوانه دو پیشنهاد ملاصدرا یعنی توجه به غایت حکمت و پرهیز از تقلید، زیست اجتماعی را می توان ارتقاء و بهبود بخشید.کلید واژگان: عقلانیت, ملاصدرا, ادراک, الزام, زیست اجتماعی}Analyzing the indicators of rationality from Mulla Sadra's perspective is considered to be one of the influential issues in the improvement, modification, and enhancement of the quality of social life. The indicators of rationality, according to its position and nature, as well as the application of rationality, can be explained in three axes: First, avoiding prejudice and stagnation and promoting rational free-thinking; Second, identifying the apparent thinkers and avoiding their thoughts and beliefs; And third, warning against the tendency to autonomous rationality.This paper has found the root of all three axes with a descriptive method and content analysis. The root of the first axis is the lack of analysis of the indicators of rationality. The damage of the second axis lies in neglecting to explain the ratio of value with the components of rationality. But the third axis is rooted in superficiality. The findings show that we can promote and improve social life by relying on rationality coordinates and with the support of Mulla Sadra's two suggestions i.e. attention to the ultimate end of wisdom and avoidance of imitation.Keywords: : Rationality, Mulla Sadra, perception, obligation, social life}
-
نظریه قرب‌گرایی، دیدگاه آیت‌الله مصباح در تبیین ارزش‌های اخلاقی و نوعی دفاع از واقع‌گرایی در اخلاق است. در این نظریه حب ذات منشا ارزش‌های اخلاقی تلقی می‌شود و واقعی بودن این حب و تعلق آن به کمال و از طرفی دستوری، سلیقه‌ای و قراردادی نبودن کمال سبب شده تا ارزش‌های اخلاقی، واقعی به شمار آیند. آیت‌الله مصباح بین لزوم و الزام تفکیک می‌کند و الزامات اخلاقی را اعتباری می‌داند، با این توجه که این اعتبارات براساس لزوم بالقیاس موجود میان فعل اختیاری و غایت اخلاق انشا شده‌اند. از نظر ایشان غایت اخلاق قرب الهی است و رفتارهایی ارزشمندند که انسان را به این قرب برسانند. در این مقاله نظر ایشان در باب غیراختیاری بودن حب ذات مورد اشکال قرار گرفته و تقریری خاص از اختیاری بودن حب ذات ارایه شده است. در این تقریر با ارجاع حب ذات به حب اصل کمال و در نتیجه، مقایسه کمال ذات با کمالات برتر از آن، وجهی برای انتخابی و اختیاری شدن حب ذات ارایه شده است. به این ترتیب معیار ارزش‌های اخلاقی از کمال حقیقی انسان به کمال خداوند متعال تغییر کرده و عمل بر اساس حب به کمال الهی، به عنوان بالاترین ارزش ذاتی اخلاق معرفی شده است. در نتیجه تبیین دیگری از واقع‌گرایی اخلاقی و غایت اخلاق ارایه شده است. علیرغم این نقدها سایر ابعاد این دیدگاه تایید، و از نقاط قوت آن دانسته شده است.
کلید واژگان: قرب, ارزش اخلاقی, لزوم, الزام} -
قاعده الزام از قواعد مشهور فقهی بلکه از قواعد مسلم اجماعی است، فقهای شیعه با استناد به روایات که از مستحکم ترین ادله قاعده الزام بشمار می آید بر اثبات این قاعده و جریان آن در فقه امامیه اتفاق نظر دارند. مراد از قاعده الزام، ملتزم کردن مخالفان مذهب امامیه و کفار به احکام و تکالیفی است که خودشان به آن اعتقاد دارند، این همان معنای حدیث معروف «الزموهم بما الزموا به انفسهم» می باشد. بنابر این از دیدگاه فقهای امامیه، قاعده الزام یک قانون فقهی است که شیعه را مجاز می سازد در مواردی که بین فقه شیعه و غیر شیعه اختلاف نظر وجود دارد پیروان اهل سنت یا پیروان سایر مذاهب را به معتقدات خود ملزم سازد و از این رهگذر منتفع گردد هر چند آن قانون در فقه شیعه پذیرفته شده نباشد. به همین مناسبت بحث از قاعده الزام جایگاه خاصی در فقه دارد، بر این اساس برخی از بزرگان فرموده اند : «اگر این قاعده نباشد بازار و پایه ای برای مسلمانان پا بر جا نمی ماند
کلید واژگان: قاعده, الزام, امامیه, اهل سنت, اهل کتاب}Rule requirements of certain jurisprudential rules, but the rules of society, the Shiite jurists, according to the narrative of the strongest evidence base is crucial requirement The proof of this principle in jurisprudence and Jzyan agree. The meaning of the rule of necessity, require the ingredients Imamiyyeh and Kfar rules and assignments that they believe it. This is the same meaning of the Hadith known as "Al-Zumoham Bama Al-Zammah". Therefore, from the perspective of Shiite jurists, rule that the legal requirements of a law allowing Shia and non-Shia lays in cases where there is disagreement between Shiite jurisprudence. Followers of Sunni Islam or followers of other religions are bound to their convictions, and thereby benefit though it is not accepted law on Shiite jurisprudence. On this occasion a discussion of the rule requiring a special position in law is based on some of the elders said: "If this principle is the basis for the market and Muslims remain in place.".
Keywords: Rule, Obligation, Imamieh, Sunnis, People from the Book} -
تاثیر اندیشه های پریچارد بر دیدگاه فرااخلاقی راس در باب ماهیت و اصول الزام و ارتباط آن با خوب اخلاقی
یکی از مفاهیم مورد بحث در فرااخلاق که در سیاق های اخلاقی بسیار به کار می رود و نقش مهمی در صدور داوری اخلاقی دارد، مفهوم الزام یا وظیفه است که از مفاهیم هنجاری محسوب می شود. از فیلسوفانی که به این مفهوم پرداخت و آن را غیر قابل تقلیل و متمایز از مفاهیم ارزشی می دانست، ویلیام دیوید راس است. او بسیاری از مباحث اخلاقی خود را تحت تاثیر اندیشه های پریچارد بیان داشت؛ از این جهت تبیین دقیق دیدگاه پریچارد در فهم نظریه اخلاقی راس دارای اهمیت بسیار است. لذا، نوشتار حاضر در صدد است تا دیدگاه فرااخلاقی و شهودگرایی راس را در پرتو اندیشه پریچارد به روش تطبیقی- توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای مورد مداقه قرار دهد که در چه مواردی از او تاثیر پذیرفته و آیا می توان به رغم این تاثیرها نظر او را دیدگاهی بدیع محسوب نمود. در نهایت تحقیق حاضر نتیجه می گیرد راس علیرغم تاثیر زیادی که از پریچارد پذیرفته، سعی کرده مشکلات آن دیدگاه را برطرف کند و بر اساس مبانی فلسفی خود نظریه وظیفه در نگاه نخست را ارائه و تمایز میان الزام و خوب اخلاقی را توجیه کند.
کلید واژگان: راس, شهودگرایی, الزام, پریچارد, وظیفه در نگاه نخست}One of the concepts discussed in meta ethics which is applied in moral situations and has an important role in moral judgments, is obligation or duty which is normative. William David Ross was a philosopher who talked about this subject in detail and differentiated this concept with that of value. He was highly influenced by Prichard’s thoughts, therefore it is important to scrutinize his moral ideas. This paper tries to examine his intuitionism and meta ethical view in light of Prichard’s thoughts. The method of this research is comparative- analytic, and has used books and on line resources in order to see in what extent he accepted Prichard’s ideas and in what extent we can call his thought new. Finally, this research concludes that although Ross was was highly influenced by Prichard, he could overcome his difficulty and bring up his new idea about primafacie duties and differentiate the concept of obligation with that of good according to his meta ethical views.
Keywords: Ross, intuitionism, obligation, Prichard, prima facie duty} -
نقض خودآیینی اخلاق و معضل بی دلیلی (دل بخواهی گری) دو مشکل عمده نظریه فرمان الهی است. آیودی مدعی است که با پذیرش مبنایی پیشینی برای نظریه فرمان الهی می تواند به هر دو مشکل پاسخ دهد. بنابر دیدگاه آیودی، ویژگی «الزام» با ویژگی الهیاتی «فرمان پذیری» این همان است؛ اما هر دوی این ویژگی ها بر ویژگی های غیراخلاقی (طبیعی) مبتنی هستند. ابتنای ویژگی های اخلاقی (الهیاتی) بر ویژگی های طبیعی پیشینی و ضروری است. درنتیجه چنین رابطه ای ، اصول بنیادین اخلاق حقایقی ضروری به شمار می آیند و حقایق ضروری به خواست خداوند متعین نمی شوند . این سخن بدین معناست که شناخت مفاهیم اخلاقی، مستقل از مفاهیم الهیاتی، امکان پذیر است. در این مقاله تلاش شده است تا نشان داده شود که نظریه فرمان الهی آیودی با آزادانه دانستن فرمان های خداوند، که نظریه ای مشهور و پذیرفته شده در میان دین داران است، در تعارض است. مقاله حاضر برای نشان دادن این تعارض، از سه گانه (تریلما) مورفی بهره برده است . مورفی این سه گانه را بر ضد همه خوانش های نظریه فرمان الهی که به این همانی ویژگی های اخلاقی و ویژگی های الهیاتی قایل اند مطرح کرده است.کلید واژگان: آئودی, نظریه فرمان الهی, فرمان پذیری, ابتناء, الزام, ویژگی های طبیعی}Metaphysic, Volume:11 Issue: 2, 2019, PP 81 -96There are two main criticisms that are brought against any divine command theory (DCT); namely DCT undermines the autonomy of morality and DCT puts morality on an arbitrary foundation. Audi has suggested that these two problems can be avoided by adopting the a priori groundedness view of DCT. He takes the property of being obligatory to be identical to the property of being divinely commanded (commandable) arguing that both of them supervene on non-moral (natural) properties. The grounding of moral properties on natural ones is a priori as well as necessary. So, basic moral principles are necessary truths and necessary truths are not determined by the Divine Will. It means that we can know moral concepts independent of theological ones. This study is an attempt to show that, Audi’s DCT is inconsistent with the well-known and highly plausible view of God’s free-command thesis. For this purpose, I used Murphy’s trilemma against the property identity version of the divine command theory.Keywords: Audi, Divine command theory, Commandability, supervenience, obligatoriness, natural properties}
-
تنگناهای اخلاقی صورتی خاص از تعارضات اخلاقی اند که در آنها، ارتکاب تخلف اخلاقی گزیر ناپذیر می نماید. در دهه های اخیر، فیلسوفان اخلاق در مواجهه با این گونه تعارضات، به شیوه های متوسل شده اند که برخی به رفع و برخی به حل تعارض می انجامد. رفع تعارض، برای انکار واقعی بودن دو راهه و حل آن با پذیرش واقعی بودن آن و بر فرض سنجش پذیری و متساوی الاطراف نبودن آنها مبتنی است. در این مقاله با رهیافت تحلیلی منطقی، به بررسی و نقد ساختار و لوازم منطقی این شیوه ها پرداخته ایم. انکار انحصار تقسیم به دو گزینه و مواجهه فعال و خلاق برای جستجوی گزینه های دیگر، اصلاح و بازنگری در تشخیص وظایف، تصرف در تکالیف متعارض (مصالحه و تلافی) ، تعلیق تکالیف به انتظار تغییر شرایط، جانب داری از یک طرف و جمع میان تکالیف، روش های پیشنهادی برای مدیریت و رفع تعارضات ظاهری است. ترتیب یک نظام سلسله مراتبی از تکالیف و ارزش های اخلاقی یا طبقه بندی میان آنها، استثناءکردن، تفکیک میان تکالیف واقعی و ظاهری، ترکیب دو روی آورد وظیفه شناسانه و غایت انگارانه، روش هایی اند که برای حل تعارضات واقعی پیشنهاد شده اند.کلید واژگان: تعارض اخلاقی, دوراهه اخلاقی, تکلیف, الزام, ارزش و سنجش پذیری}Ethical limitations are a particular form of moral conflict in which immoral case of action is unavoidable. In recent decades, ethical philosophers have resorted to ways in which they encountered such conflicts, some eliminating the conflict and some solving the conflict. The elimination lies in the denial of the reality of the two ways and the solution lies in accepting its reality and is based on the assumption of being measureability and the state of the sides as not being identical. In this paper, with a rational analytical approach, we review and critique the logical structure and logic of these methods. Denial of the division as being limited to two options, active and creative meeting to seek other options, reform and reconsideration in determining functions, seizing conflicting duties (compromise and retaliation), suspending assignments waiting for appropriate circumstances, partiality to one side and harmonizing functions, proposed methods for management and eliminating apparent conflicts. Establishing a systematic order of functions and moral values or classifying them, excepting, separating real function from formal ones, harmonizing two functionalism and consequetialism may be regarded as the methods for solving the conflicts.Keywords: Ethical Conflict, Ethics, Duties, Obligation, Value, Measureability}
-
قانون به عنوان یکی از ابزارهای اساسی برای تنظیم رفتار افراد در جامعه، در صورتی می-تواند موفق و کارآمد باشد که ابتدا ادله قانع کننده ای برای لزوم تبعیت از آن وجود داشته باشد. قانون به لحاظ جایگاه اجتماعی خود در میانه دو جریان قرار دارد: از یک سو با پیروان و تابعین خود، و از جنبه دیگر با وضع کنندگان و تصویب کنندگان قانون در ارتباط است. یکی از موضوع های مبنایی فلسفه حقوق، تحلیل و تبیین رابطه اول، یعنی چرایی الزام تبعیت از قانون است. اینکه افراد جامعه و شهروندان چرا باید از قانون تبعیت کنند و چه نیرویی ایشان را به پذیرش قانون و پیروی از آن وا می دارد، موضوعی مورد تامل اندیشمندان بوده و هست. فلسفه اخلاق در تلاش است تا مبنایی مناسب برای پاسخگویی به این پرسش بنیادین ارائه دهد. در این مقاله برآنیم که این چرایی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم.
کلید واژگان: قانون, تبعیت از قانون, الزام, توجیه, فلسفه اخلاق, فلسفه حقوق}Law with a view to its social position is located in two proceeding; from one side it relates to its followers and from other side to its legislators. Law as a basic tool for controlling of person’s behavior in a society can succeed when in the beginning there are convincing reasons for necessity of obeying it. One radical issue in jurisprudence is analysis and explanation of the first relationship; the duty to obey the law. Why citizens must obey law and which force obligate them to accept and follow it, is the most important subject for thinkers. Ethics tries to prepare good basis for this fundamental question. In this article we want to analyze this reason. -
نظریه امر الهی که اخلاق را وابسته به دین می داند، همواره مدافعانی داشته است ولی صورت واحدی ندارد و تقریرهای های گوناگون یافته است. این مقاله به تقریر رابرت آدامز از نظریه امر الهی می پردازد که اولا، دامنه وابستگی اخلاق به دین را به مفاهیم الزامی اخلاق، مانند باید و نباید و درست و نادرست محدود می کند؛ ثانیا، این وابستگی را به ماهیت آنها مربوط می داند، نه در معنای آنها، و سرانجام اینکه: در مورد مفاهیم ارزشی به معنای خاص (مانند خوب و بد) به استقلال اخلاق معتقد است و اتفاقا همین عدم وابستگی خوب و بدها به دین را شاهد نادرستی اشکال دلبخواهی بودن اخلاق در نظریه امر الهی خود می داند.
کلید واژگان: خوب و بد, درست, الزام, نظریه امرالهی, آدامز}The divine command ethics which make ethics dependent on religion always had and still have some proponents but it has not a unified form. Rather it is articulated in different forms. This paper deals with the divine command ethics articulated by Robert Mary Adams. His divine command theory firstly limited the domain of dependency to obligatory concepts like ‘ought’ and ‘right’ and secondly didn’t accept the conceptual dependency but hold only that without religious concepts we can not explain the essence of these moral concepts. Finally his divine command ethics allowed for the independency of some non obligatory concepts like ‘good’ and ‘bad’. This independency allowed him to refute some famous objections to Divine Command ethics like the problem of ‘arbitrariness’ of morality.Keywords: good, bad, right, obligation, divine command ethics, Robert Adams} -
بسیاری از اندیشمندان اسلامی در آثار و نظرات خود، میان احکام اخلاقی و فقهی قرآن تمایز نهاده اند؛ در حالی که با بررسی ساختار، مبانی، قلمرو، هدف و موضوع گزاره های اخلاقی حوزه خانواده و تطبیق آنها با گزاره های فقهی قرآن می توان به نتایج همسانی بخصوص در مساله الزام دست یافت. این پژوهش از طریق بررسی منشا الزام در فقه و اخلاق و نمایاندن همسانی منشا آنها، عدم تمایز الزام را در برخی گزاره های فقهی و اخلاقی ثابت می کند. الزام در گزاره های اخلاقی قرآن، مبتنی بر فطریاتی است که با کمک عقل کشف و با اراده الهی اعتبار می شوند و از این نظر هیچ تفاوتی با منشا الزام در گزاره های فقهی قرآن ندارند؛ هر دو از یک سرچشمه سیراب می شوند، هر دو در تنظیم رفتارهای اختیاری انسان، در تکامل روحی و معنوی او، و در نظم، امنیت و سعادت جامعه موضوعیت دارند و هر دو نیز دارای ضمانت اجرا می باشند؛ اما ضمانت اجرای احکام فقهی، به جز عبادات، جنبه جزایی و جریمه دارد و در دادگاه های بشری، قابل بررسی و دادرسی است؛ در حالی که ضمانت اجرای قواعد اخلاقی جنبه معنوی و وجدانی داشته و علاوه بر آثار وضعی دنیایی، عقوبت اخروی دارند، ولی قابل پیگیری در دادگاه های حقوقی نیستند. با اثبات اشتراک منشا الزام می توان راه هایی را که فقها برای اجراکردن احکام فقهی پیشنهاد نموده اند، برای احکام اخلاقی نیز (البته با لحاط تفاوت ها) پیشنهاد نمود.
کلید واژگان: الزام, اخلاق, اعتبار, فطرت, عقل}In their works, a great number of Islamic thinkers have differentiated between ethical judgments and juristic judgments, while they agree on the sameness of their origin, especially in regard to the question of ‘obligation’. By inquiring into the origin of ‘obligation’ in Islamic jurisprudence and ethics as well as demonstrating the sameness of its origin, the present essay attempts to show the non-differentiation of obligation in some juristic and ethical propositions. In both ethical and juristic propositions, obligation based on innate things which can be revealed by reason, and which are established by the divine will; both the propositions can regulate the human behaviors; promote the spiritual manners; and ensure the social order and prosperity; and at the same time, both enjoy sanction. However, the sanction norms of the ethical judgments are different from those of juristic judgments. Nevertheless, there can consider the ways suggested by religious jurisprudents to be valid for fulfilling the ethical judgments as well.
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.