جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "حسن حنفی" در نشریات گروه "فلسفه و کلام"
تکرار جستجوی کلیدواژه «حسن حنفی» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
یکی از مسایل مهم در اعتقادات اسلامی، بحث معاد بوده و مسیله عالم قبر و برزخ نیز جزء چالش برانگیزترین مباحث معاد است. در میان جریان نومعتزله، حسن حنفی جایگاه ویژه ای دارد. ایشان عالم قبر را فاقد حقیقت عینی دانسته و آن را زاییده ذهن بشر می داند. وی عذاب قبر را یک تصور عامیانه می داند که انسان آنچه را که در محسوسات می بیند، به عالم قبر که از دید پنهان است، نسبت می دهد. به اعتقاد وی باور به عالم قبر در اسلام، برگرفته از ادیان گذشته ازجمله یهودیت و مسیحیت و اقوام گذشته، نظیر مصریان است. همچنین ایشان به مباحث مطرح شده در مورد عالم قبر و برزخ مانند نحوه و هدف از پرسش و پاسخ، چگونگی پاداش و جزا در عالم قبر و برزخ، اشکالات متعددی وارد می کند و ادله عقلی و نقلی در این زمینه را به چالش می کشد. البته مدعیات حسن حنفی در باب عالم قبر و برزخ مبتنی بر مبانی فکری غلطی است که اتخاذ کرده است و در این پژوهش به روش توصیفی، تحلیلی و انتقادی، به آنها پاسخ داده شده است.
کلید واژگان: معاد, عالم قبر, عالم برزخ, حسن حنفی -
فصلنامه قبسات، پیاپی 102 (زمستان 1400)، صص 127 -154
حسن حنفی از متفکران روشنفکر معاصر مصر، دارای نظریه خاصی درباره هرمنوتیک متن به نام «نظریه تفسیر» است. این نظریه بر تاثیر پیش فرض های مفسر در تفسیر، نسبی گرایی و قرایت های مختلف از دین مبتنی است. پشتوانه فکری حنفی در نظریه پردازی از مکاتبی چون پدیدارشناسی، اومانیسم، مارکسیسم، سوسیالیسم و رویکرد تاریخی-تمدنی و نومعتزله به عاریت گرفته شده است. از نظر او هرمنوتیک همان علم تاویل است و متن صورت مجردی است که نیاز به مضمونی دارد که آن را پر کند؛ از این رو ما مضمون معاصری را برای متن قرار می دهیم. حنفی با این قرایت هرمنوتیکی می خواهد به ارکان ایمان و اسلام مسلط شده، به بازخوانی علم کلام بپردازد. تفسیر او تفسیر تجربی زنده مشترک میان مفسر و خواننده است که متوقف بر غایت، روش و نیازهای مفسر میباشد؛ همچنین بر نیازها و مطالبات مردم تمرکز و بر ابراز حق اغلب مردم تکیه کرده، اولویت را به واقعیت و تاریخ می دهد. به تفکر التقاطی و گزینشی حنفی انتقادهای جدی و بنیادینی وارد است که در این مقاله به آن می پردازیم. در این نوشتار بر خلاف پژوهش های پیشین که اغلب بر گزارش و روش شناسی اندیشه های نوگرای حنفی در بازسازی میراث اسلامی متمرکز شده اند، با روش توصیفی و تحلیل مفهومی و گزاره ای به تبیین و نقد رویکرد هرمنوتیکی حنفی در تفسیر قرآن پرداخته می شود.
کلید واژگان: حسن حنفی, نومعتزله, پدیدارشناسی, تاریخی نگری, هرمنوتیک, نظریه تفسیر, رویکرد التقاطیQabasat, Volume:26 Issue: 102, 2022, PP 127 -154Hassan Hanafi, one of the contemporary Egyptian intellectual thinkers, has a special theory about the hermeneutics of the text called the "theory of interpretation". This theory is based on the effect of the commentator's assumptions on the interpretation, relativism, and different readings of religion. Hanafi’s intellectual support in theorizing has been borrowed from schools such as Phenomenology, humanism, Marxism, Socialism, and the historical-civilizational and neo-Mu'tazilite approaches. In his view, hermeneutics is the science of interpretation, and the text is an abstract form that needs a theme to fill it; Hence we place a contemporary theme for the text. With this hermeneutic reading, Hanafi wants to master the pillars of faith and Islam and re-read theology. His interpretation is a live empirical commentary and common between the interpreter and the reader that focuses on the interpreter's purpose, method, and needs. It also focuses on the needs and demands of the people and relies on the expression of the rights of most people, giving priority to reality and history. There is a serious and fundamental critique of Hanafi eclectic and selective thinking, which we will discuss in the following article. In contrast to previous research, which has often focused on the reporting and methodology of modern Hanafi ideas in the reconstruction of Islamic heritage, this article explain and critique the Hanafi hermeneutic approach in interpreting the Qur'an with descriptive method and conceptual propositional analysis.
Keywords: Hassan Hanafi, Neo-Mu'tazilites, Phenomenology, Historicity, Hermeneutics, Theory of Interpretation, Eclectic Approach -
این مقاله درصدد بررسی مقایسه ای آراء حسن حنفی و محمدآرکون است. حنفی از جمله نواندیشان اسلامی است که برای رهایی مسلمانان از وضعیت انحطاط و همچنین ارائه راهکار برای آینده جوامع اسلامی به نقد سنت اسلامی و تمدن غربی می پردازد. وی معتقد است پیروی تمام و کمال از الگوهای غربی برای جبران عقب ماندگی مسلمانان راهگشا نیست و همچنین فاصله بین نظر و عمل در عالم اسلام بسیار زیاد شده و تنها راه برای نجات مسلمانان از انحطاط، پیوند میان نظر و عمل اسلامی است. محمد آرکون نیز به عنوان یکی دیگر از نواندیشان برجسته اسلامی، سنت اسلامی را به دلیل ماهیت غیرتاریخ مندی آن مورد انتقاد قرار می دهد و سکولاریسم غربی را به دلیل نادیده گرفتن بعد دینی، الگویی کامل برای جوامع اسلامی نمی داند. آرکون راه حل خود را در قالب تاریخ مند کردن اندیشه اسلامی مطرح می کند که می تواند با برجسته کردن جنبه های عقلانی دین اسلام، راه را برای نقد سنت اسلامی باز کند. حسن حنفی و محمد آرکون به طور مشترک از نقد سنت اسلامی، تمدن غربی، برای پاسخ دادن به سوال «چه باید کرد تا از انحطاط رهایی یافت؟» استفاده می کنند.
کلید واژگان: اسلام, مدرنیته, حسن حنفی, محمد آرکون, انحطاطThis article is a comparative study between the ideas of Hassan Hanafi، and Mohammed Arkoun. Hanafi is including Islamic innovators who criticizes Islamic tradition and Western civilization for liberation Muslims of The degeneration and also provide a solution for the future of Islamic societies. He believes that the full adherence to Western models for Compensation of Muslims Backwardness of is not helpful and the distance between theory and practice in the Muslim world has increased and the only way to save the Muslims from degenerating is the link between Islamic theory and practice. Mohammed Arkoun as another of Islamic prominent neo-thinkers criticizes Islamic tradition because of its nature of the non-historicity and he doesn''t know Western secularism as a complete model for Muslim societies due to ignore the religious dimension. Arkoun offers his solution in the form of historic Islamic ideas that his suggestion can open a way to criticize the Islamic tradition by highlighting the rationally aspects of Islam religion. Hanafi Hassan and Mohammed Arkoun jointly use of Islamic tradition criticism and Western Civilization in order to responding to this question: What should we do for emancipation of degeneration?Keywords: Islam, Modernity, Hassan Hanafi, Mohammed Arkoun, Degeneration -
حسن حنفی، از روشن فکران معاصر مصری در چندین دهه از فعالیت تالیفی خود می کوشد تعریفی خاص از میراث اسلامی و ویژگی های آن ارائه دهد. او با هدف نوگرایی و تجدد در میراث اسلامی، طرح خویش را تحت عنوان «التجدید و التراث» در تالیفات گوناگون خود دنبال می کند. وی برای میراث اسلامی ویژگی هایی نظیر «اندوخته ای قومی و ملی، تعبیری فکری از پدیده های هر عصر، تدوینی نظری از ستیزهای فکری بین حاکم و محکوم، یک بعدی بودن، وارونگی موضوعات انسانی به الهی» را ذکر می کند که باید از الهیات به انسانیات تبدیل شود. به اعتقاد او اصول و مفاهیم تجدد، در اسلام هم وجود دارد؛ اما در میراث اسلامی مغفول مانده یا تفسیر دیگری از آن شده است؛ ولی امروزه به تناسب شرایط عصری باید این معانی جدید را کشف کنیم. او زبان میراث را به کهنگی و نارسایی متهم می سازد و روش هایی را برای بازسازی میراث اسلامی بیان می کند که جملگی نیازمند نقد و بررسی است.
کلید واژگان: میراث اسلامی, تجدد, عصریت, بازسازی میراث, حسن حنفیIn his decades-long writing activity، Hassan Hanafi، one of the contemporary Egyptian intellectuals، has tried to offer a special definition of Islamic heritage (tradition) and its characteristics، and to peruse his project entitled" reform and heritage (tradition) " in his different works، with the aim of reform and modernization in Islamic heritage. He mentions some of the characteristics of Islamic heritage as follow: "it is a national and ethnic treasure، an intellectual explanation for the phenomena of each age، and a theoretical formulation about the struggles between rulers and ruled; it is one-dimensional، and it has the inversion of human matters towards theological ones" which must be changed from theological matters into human matters. According to him، Islam has the principles and concepts of modernization، but they have been neglected in Islamic heritage or have been explained otherwise. We should discover these new concepts suitable to contextual conditions. He accuses the language of heritage of staleness and deficiency، and proposes some ways to reconstruct Islamic heritage، all of which needs assessment and analysis. -
غرب شناسی، یکی از حوزه های مطالعاتی مهم معاصر است که به بررسی تاریخ، ماهیت و سرنوشت تمدن غرب می پردازد. حسن حنفی از روشنفکران معاصر و معروف مصر، مدعی تاسیس علم جدیدی به نام استغراب یا غرب شناسی است که از آفات غرب شناسی وارونه مصون می باشد. بررسی کتاب او در این زمینه نشان می دهد که مجموعه مباحث غرب شناسی وی با سه عنوان «تکوین آگاهی اروپایی»، «ساختار آگاهی اروپایی» و «سرنوشت آگاهی اروپائی» به غیر از بیان تاریخ مکتب های فلسفی غرب و ریشه های تاریخی آن و نیز وضعیت کنونی آگاهی غربی، کار جدیدی را در غرب شناسی انجام نداده است؛ بلکه خود به آفت غرب شناسی وارونه دچار شده است و نه تنها غرب را از منظر خودی مطالعه نکرده، بلکه «خود» را در آیینه غرب مشاهده کرده است. او بارها درباره الگوگیری از مدل های تغییر و تجدد غربی برای بازسازی اندیشه دینی در آثار مختلف خویش سخن گفته و خود نیز از چنین روش هایی برای معناسازی میراث اسلامی بهره گرفته است و این همه، نشان از وارونگی غرب شناسی او دارد.
کلید واژگان: غرب, غرب شناسی, استغراب, حسن حنفی, تمدن غرب, آگاهی اروپاییOccidentalism is one of the contemporary important realms of study which deals with historical studies, the study of the essential nature and the predestination of the Occidental civilization. Hasan Hanafī, a well-known contemporary intellectual of Egypt, claims to be the founder of a new science named "Occidentalism" that is immune to the calamities of inversed Occidentalism.The study of his book, in this respect, shows that the collection of his studies of Occidentalism are based upon three subjects “the emergence of the European Renaissance”, “the structure of the European Renaissance” and “the predestination of the European Renaissance” which lack the study of the history of the schools of Occidental philosophy, their historical roots and the present Occidental Renaissance through which he has not invented a new factor in regard to the study of Occidentalism, however he has, himself, been the victim of an inverted study of Occidentalism, in addition he has not only studied the Occident from his own view, but also he has observed himself in the Occidental doctrine.He, repeatedly, stated about taking as exemplary the models of the changes and the modernity of the Occident for religion renovation in his different works, and then, he has, himself, quoted these methods to give significance to the Islāmic patrimony. In fact, all of this shows the inversion of his study of Occidentalism.Keywords: Occident, Occidentalism, Hasan Hanafī Occidental civilization, European Renaissance
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.