جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « سکولاریسم » در نشریات گروه « فلسفه و کلام »
تکرار جستجوی کلیدواژه « سکولاریسم » در نشریات گروه « علوم انسانی »-
«سکولاریسم» را می توان یکی از مهم ترین عوامل انحطاط و عقب ماندگی مسلمانان به شمار آورد. هدف این تحقیق آن است که دیدگاه امام خمینی(ره) را در این زمینه براساس چارچوب نظری توماس اسپریگنز بررسی و تحلیل کند. روش پژوهش توصیفی تحلیلی و نیز «تحلیل محتوا» است که براساس مطالعات کتابخانه ای و مراجعه به مکتوبات و بیانات معظم له تنظیم شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد دیدگاه امام خمینی(ره) براساس چارچوب نظری ذکرشده، اشاره های فراوانی به این مبحث دارد. ایشان وجود انحطاط و عقب ماندگی را در بین مسلمانان مشاهده کرده بود و یکی از عوامل آن را «سکولاریسم» می دانست. راه درمان این معضل از دیدگاه ایشان رسیدن به دو مولفه است: تشکیل حکومت؛ ایجاد همبستگی بین دین و سیاست. ایشان همچنین مطلوب ترین جامعه را «جامعه توحیدی» می داند. از دیدگاه ایشان، جامعه توحیدی متعالی ترین جامعه بشری به شمار می رود که در این جامعه می توان به ترقی و پیشرفت و خروج از انحطاط دست یافت.
کلید واژگان: امام خمینی(ره), چارچوب نظری توماس اسپریگنز, سکولاریسم, انحطاط, جامعه} -
معنویت و معناداری زندگی، موضوعی است که دو تفکر سنتی دینی و دنیای متجدد سکولار را مقابل یکدیگر قرار داده است. پرسش اساسی این است که «آیا معنویت تنها با دین داری حاصل می شود یا امکان زندگی معنادار در جامعه سکولار نیز وجود دارد؟» معنویت دینی متکی بر جهان غیرمادی و امور روحانی است و می تواند ارزش های اخلاقی، دین، امر قدسی یا غیبی، عرفانی و... و یا هر نوع حالت معنوی و روحانی در زندگی را شامل شود. معناداری سکولار بر این نکته متمرکز است که زندگی معنادار معلول عقلانیتی است که در نتیجه کنش آزادانه، آگاهانه، ارادی و هدفمند انسان حاصل می شود و باید ثمره آن بهبود شرایط زندگی دنیوی انسان باشد. با این برداشت، روشن می شود میان دو مقوله دین داری و معنویت تفاوت بنیادین وجود دارد، گویی معنویت می تواند از دین داری منفک شود. تفاوت دین داری و معنویت در این است که اگر دین داری از سر بندگی نباشد، دین داری نیست؛ اما اگر معنویت از سر بندگی باشد، معنویت نیست. آنچه سکولاریسم مدعی تلاش برای تحقق آن است، شناخت حقیقت جهان و تصفیه اندیشه های انسانی از خرافات و انحرافات است. وقتی خرافات از حقیقت دین جدا شود، آنچه می ماند، دین عقلانی و معنادار است.کلید واژگان: سکولاریسم, دین, خداباوری, زندگی معنادار, معنویت}Spirituality and meaningfulness of life is an issue that has pitted two traditional religious thoughts and the modern secular world against each other. The basic question is, "Is spirituality achieved only through religion, or is it possible to live a meaningful life in a secular society?" Religious spirituality relies on the immaterial world and spiritual affairs and can include moral values, religion, sacred or occult matters, mysticism, etc. or any kind of spiritual and spiritual state in life. Secular meaningfulness is focused on the point that meaningful life is the result of rationality, which is achieved as a result of free, conscious, voluntary and purposeful human action, and its fruit should be the improvement of human's worldly life conditions. With this understanding, it becomes clear that there is a fundamental difference between the two categories of religiosity and spirituality, as if spirituality can be separated from religiosity. The difference between religiosity and spirituality is that if religiosity is not out of servitude, it is not religiosity; But if spirituality comes from servitude, it is not spirituality. What secularism claims to try to realize is purifying human thoughts from superstitions and deviations.Keywords: Secularism, Religion, belief in God, meaningful life, Spirituality}
-
سکولاریسم به معنای دنیازدگی و جدایی دین از جنبه های مختلف زندگی اجتماعی بشر است. رشد جهان بینی سکولار به گونه ای است که برخی اندیشمندان، سکولاریسم را معضل اول بشریت دانسته اند. سوال این تحقیق آن است که «چه علل و عواملی در شکل گیری و بسط سکولاریسم تاثیر داشته اند»؟ شناخت صحیح علل و عوامل شکل گیری آن می تواند به مواجهه منطقی و علمی با آن کمک شایانی کند. این تحقیق به روش کتابخانه ای به بررسی مهم ترین وقایع تاریخی، معرفتی و اجتماعی شکل گیری و بسط سکولاریسم پرداخته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد عواملی همچون فساد کلیسا، تاثیرات بورژوازی، رفورم، انقلاب های علمی و صنعتی، رشد لیبرالیسم، رشد عقلانیت سکولار، تحولات اجتماعی، زمینه ساز و تعدد نظریه پردازهای مروج سکولاریسم به تثبیت و فراگیری سکولاریسم منجر شده است. این اتفاق اگرچه در دنیای مسیحیت ظهور یافته؛ اما همین بسترها در جوامع مسلمان بخصوص کشورمان، قابل مشاهده و ردیابی است و ازاین رو لازم است این ریشه ها از لحاظ نظری و عملی در محیط های دانشگاهی یا فضاهای مجازی پایش شود و پاسخی عینی و علمی به آنها داده شود.
کلید واژگان: دین, ماوراءالطبیعه, سکولاریسم, بورژوازی, عقلانیت سکولار, لیبرالیسم, انقلاب های صنعتی} -
جنبش دییسم به موازات رخدادهای مربوط به عصر روشنگری در سده های سرنوشت ساز تکوین اندیشه غرب پدید آمده و دیدگاه ویژه ای درباره خدا، جهان و انسان را گسترش داده است. شناخت دییسم و نتایج آن می تواند به فهم ما از مدرنیته غنا بخشیده و راهکار اجتناب از خطاها و کج راهه های احتمالی آن را عیان سازد. ازآن رو که در اروپا و آمریکا برخورد یکسانی با این جنبش فکری صورت نگرفته، به منظور تحدید حدود بحث در نوشتار حاضر تنها دییسم فرانسوی قرن هجدهم مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در این پژوهش می کوشیم ضمن تبیین خاستگاه ضد تثلیثی دییسم فرانسوی، تاثیر این جنبش فکری بر فرهنگ و اندیشه ورزی روشن اندیشی سده هجدهم نشان داده شود. نقش و تاثیر دییسم فرانسوی بر طرد دین وحیانی و تثبیت اقتدار علم جدید، از مهم ترین تاثیرات این جنبش بر فرهنگ روشن اندیشی فرانسه به شمار می رود. از این رو می توان بنیان گذاران این جنبش را با شاخصه هایی چون علم زدگی، ترویج اخلاق سکولار، فروکاست ربوبیت به خالقیت، و در یک کلمه، ضدیت و جدال با دین بازشناخت.
کلید واژگان: دئیسم فرانسوی, روشن اندیشی, ضدتثلیث گرایی, دین وحیانی, سکولاریسم}Deism appeared at a crucial time in the formation of the new West and developed a particular view of God, the world, and religion. Therefore, understanding deism and its consequences can enrich our understanding of modernity and reveal the way to avoid possible mistakes and deviations. since this movement was not treated equally in Europe and the United States, in order to limit the scope of the discussion, only French deism will be examined, which is the center of revolutionary changes appeared in eighteenth-century Europe.
We try to show the impact of this intellectual movement on the culture and thought of the eighteenth century Enlightenment, as well as explaining the anti-Trinitarian origin of French deism. The role and influence of French deism on the rejection of revealed religion and the establishment of the authority of modern science are among the most important influences of this movement on the French Enlightenment culture. Hence, the founders of this movement can be identified by characteristics such as scientism, promotion of secular ethics, and reduction of lordship to creativity.Keywords: French Deism, Enlightenment, Anti-Trinitarianism, Revealed Religion, Secularism} -
نشریه پژوهش های فلسفی، پیاپی 39 (تابستان 1401)، صص 422 -436ارتباط علم با مبانی و تاثیرپذیری آن از اندیشه و جهان بینی و چگونگی تاثیرپذیری علم از مبانی از مسایل مهم در فلسفه علم است. در دهه های اخیر به جهت بحثهای جدی در فلسفه علم و تاکید برخی فلاسفه علم بر جهت دار بودن علم و نیز تغییرات ارزشی در جوامع دینی ، این سیوال (ارتباط علم با جهان بینی) بصورت جدی تری مطرح شد و سخن از علم دینی در مقابل علم سکولار به میان آمد و نقش سکولاریسم در تولید علم طبیعی مدرن آشکارتر گردید. سکولاریسم که نوعی انحصارگرایی در حوزه هستی و شناخت است با ورود به هر یک از حوزه های علمی ، تعریفی متفاوت از موضوع ، روش و هدف برای آن علم به ارمغان می آورد. بی شک این مکتب بر اساس جهان بینی خود ، مبانی و پیش فرض های علوم را تعریف می کند. این مقاله با روش تحلیلی توصیفی نقش مبانی و پیش فرض های سکولاریسم در جریان تکامل علم نوین را تبیین و بررسی کرده و تلاش نموده تا ماهیت سکولاریستی آن. را در موضوع ، روش ، ماهیت و در نتیجه پیامدهای سکولار آن بیان کند و نشان دهد که علم تنها امری برخاسته از تجربه نیست؛ بلکه تفکرات دانشمندان در جهت داری علم تاثیرگذارند.کلید واژگان: علم طبیعی, علم سکولار, سکولاریسم, مبادی علم, پیش فرض ها}The relationship between science and its foundations and its influence on thought and worldview and how science is influenced by its foundations are important issues in the philosophy of science. In recent decades, due to serious discussions in the philosophy of science and the emphasis of some philosophers of science on the direction of science and value changes in religious societies, this question (the relationship between science and worldview) has been raised more seriously and religious science versus Secular science emerged and the role of secularism in the production of modern natural science became more apparent. Secularism, which is a kind of exclusivism in the field of existence and cognition, by entering each of the scientific fields, brings a different definition of the subject, method and purpose for that science. Undoubtedly, this school defines the principles and presuppositions of science based on its worldview. This article uses analytical-descriptive method to explain and study the role of the principles and presuppositions of secularism in the evolution of modern science and to try to express and show its secularist nature in its subject, method, nature and consequently its secular consequences. That science is not just a matter of experience, but that the thoughts of scientists influence the direction of science.Keywords: Natural science, secular science, secularism, principles of science, presuppositions}
-
نشریه کلام پژوهی، پیاپی 1 (بهار و تابستان 1401)، صص 115 -128
در دین اسلام تشکیل حکومت توسط پیامبر و امامان دارای جایگاه ویژه ای است. در دوران غیبت امام نیز مهم ترین دلیل برای تشکیل حکومت، استمرار حاکمیت دین و انبیای الهی است. در بین اندیشمندان امامیه، شیخ طوسی با ارایه دلایلی، نظریه انفکاک امامت از نبوت را مطرح کرده و حوزه اجرا و حاکمیت را جزو وظایف نبی نمی داند. شاید بتوان این دیدگاه شیخ را همان سکولاریسم دانست. این نوشتار به تبیین این مساله پرداخته و با ارایه دلایلی از آثار شیخ، انتساب نظریه سکولاریسم به او را رد کرده است. اما در مورد مساله انفکاک امامت از نبوت به نظر می رسد که او در مواردی ناخواسته به این نظریه معتقد شده است.
کلید واژگان: امامت, نبوت, سکولاریسم, حکومت, شیخ طوسی}In Islam, establishing a government by Prophet and Imams is awarded a special status. During the occultation of the Imam, the most important reason for founding a government is to maintain the sovereignty of religion and divine prophets. Among Imamiyya thinkers, Shaykh Tusi brought up the theory of separation of Imamate and Prophecy. He does not regard executive domain and sovereignty to be a part of the prophet’s responsibilities. He also believes in the separation of Imamate from Prophecy. Such a viewpoint may be considered as the equivalent of Secularism. The current article attempts to clarify this issue and by drawing on the evidence in Shaykh’s works, it refutes the attribution of Secularism to his theory. However, regarding the question of Imamate, in some instances he has inadvertently expressed his belief in the theory.
Keywords: Imamate, Prophecy, Secularism, Government, Shaykh Tusi} -
از بن مایه های اصلی تفکر عصر مدرن مفهوم آزادی است. اگرچه رویکرد یکسانی میان اندیشمندان مدرن در این زمینه وجود ندارد، اما جملگی در تاثیرپذیری از لیبرالیسم کلاسیک به خصوص با نگاه جان استوارت میل وحدت، نظر دارند. میل از متفکران بنیان گذار لیبرالیسم مدرن است که بر مبنای فایده گرایی، قایل به آزادی مطلق فرد است. اندیشه او از مبانی عصر جدید مانند: سوبجکتیویسم، پلورالیسم، سکولاریسم، اومانیسم تغذیه می کند. این مبانی با رویکرد الهیاتی عصر مدرن به پیامدهایی همچون سنت ستیزی، انسان محوری و... می انجامد. براساس مبانی دین اسلام اندیشه میل و مبانی فکری او با چالشهای جدی مواجه است. میل، خود آزادی را هدف می داند که این نوع نگاه ضد قوانین حیات و تنزل دهنده اخلاق والای انسانی است و باعث نوعی فساد و پوچی در جامعه و فرد است. در این تحقیق با روش توصیفی-تحلیلی ابتدا به طرح اندیشه میل و در ادامه به روش تحلیلی انتقادی به نقد نظریه او براساس منظومه فکری استاد محمدتقی جعفری می پردازیم.
کلید واژگان: آزادی, آزادی فردی, آزادی مسئولانه, سوبجکتیویسم, امانیسم, سکولاریسم, جان استوارت میل, علامه جعفری}Andishe-Novin-E-Dini, Volume:17 Issue: 65, 2021, PP 159 -181One of the main foundations of modern thought is the concept of freedom. Although there is no common approach among modern thinkers in this regard, they all agree on the influence of classical liberalism, especially in the view of John Stuart Mill. Mill is one of the founding thinkers of modern liberalism, which, on the basis of utilitarianism, believes in the absolute freedom of the individual. His thought relies on the foundations of the modern age, such as subjectivism, pluralism, secularism, and humanism. These principles, with the theological approach of the modern age, lead to consequences such as anti-traditionalism, humanism, and so on. According to the principles of Islam, the idea of Mill and his intellectual foundations face serious challenges. He aims at freedom itself, which is a kind of view against the laws of life and degrades human transcendent morality and causes a kind of corruption and emptiness in society and the individual. In this research, with the descriptive-analytical method, first we propose the idea of Mill and then with the critical analytical method we critique his theory based on the intellectual system of Professor Mohammad Taqi Jafari.
Keywords: Freedom, Individual Freedom, Responsible Freedom, Subjectivism, Humanism, Secularism, John Stuart Mill, Allameh Jafari} -
تبیین عقلانیت دینی با تاکید بر اندیشه صدراالمتآلهین ونقد عقلانیت سکولاری چکیدهبحث عقلانیت، یکی از پیچیده ترین و مهم ترین مباحث معرفت شناسی است. با توجه به بررسی تحلیلی- منطقی در حوزه دین وسکولاریسم وایضاح تفاوت ورابطه عقلانیت دراین دو حوزه که هدف این مقاله می باشد وبراساس مطالب بررسی شده به این نتیجه خواهیم رسید عقلانیت در سکولاریسم یک عقلانیت ابزاری است که با فطرت ، معنویت وعقلانیت عملی وارزشی در تضاد است که در زندگی روزمره بازتاب دیدگاهی صرفا عمل گرایانه و خودسرانه دارد وسکولاریسم با عقلانیت ابزاری و نفوذ در همه عرصه های زندگی اجتماعی بشر غربی، جهان اجتماعی او را شکل داده و سیاست گذاری کرده است. اما در اندیشه دینی، عقلانیت همراه فطرت سالم ،ملازم معنویت ،کنترل کننده، تعدیل کننده واصلاح کننده قدرت وسیاست است؛و با تاکید بر اصول و قواعد علمی دینی برای خردورزی به برخی اصول نظیر عقل، ایمان، قدسی بودن، حکمت، حریت، تهذیب واخلاق برگرفته از شریعت ؛نیازمند است. کلید واژه ها: عقلانیت دینی،سکولاریسم،انسان محوری،قدسی بودن،اخلاق،حکمت،حریت،فطرت،معنویت،خرد ورزی،خدامحوری،صدراالمتآلهین
کلید واژگان: عقلانیت دینی, سکولاریسم, معنویت, خدامحوری}AbstractThe discussion of rationality is one of the most complex and important issues of epistemology. According to the analytical-logical study in the field of religion and secularism and the difference between rationality in these two areas which is the purpose of this article, we will conclude that rationality in secularism is a tool rationality which is practiced in nature, spirituality and intellectual rationality. It reflects in everyday life a purely pragmatic and arbitrary view, and secularism has shaped and politicized its social world with instrumental rationality and influence in all aspects of Western social life. But in religious thought, rationality with a healthy nature requires spirituality, a controller, a moderator, and a modifier of political power; and with emphasis on religious scientific principles and rules for rationalizing certain principles such as reason, faith, sanctity, wisdom, hypocrisy, The purification of morality from the law is needed.
Keywords: Religious rationality, secularism, Spirituality, godliness} -
سکولاریسم نوعی انحصارگرایی در حوزه شناخت وجود است که با ورود به هریک از حوزه های علمی، تعریفی متفاوت از موضوع، روش و هدف را برای آن علم به ارمغان آورده است و براساس جهان‌بینی خود، مبانی و پیش‌فرض‌های علوم را تعریف میکند. این نوشتار درصدد اثبات این است که اگر تعریف انسان و ارزش‌های او در قرون اخیر بسیار به تعریف و ماهیت جهان مادی و مکانیکی نزدیک شد، هیچ دلیلی را نباید جست مگر تاثیر علوم طبیعی بر علوم انسانی و بازتعریف مولفه‌های اساسی این علوم (همچون نگرش به انسان، جهان و خدا)، به تبع تعریف این مولفه‌ها در علوم طبیعی. در همین راستا از تحویل‌گرایی، نگرش مکانیستی، کمیت‌گرایی، مشاهده‌پذیری، اصالت طبیعت، اتمیسم، طرد علت‌های غایی و نگاه غیرمجموعی به عالم، به‌منزله مبانی سکولاریستی علم بحث به میان خواهد آمد. در نهایت نگرش تک‌بعدی حاکم بر این علوم نقادی خواهد شد. روش بحث تحلیلی، و نتیجه این پژوهش، تاکید بر لزوم بازنگری در بسیاری از مبانی علوم طبیعی جدید است.
کلید واژگان: سکولاریسم, علوم طبیعی نوین, تحویل گرایی, نگرش مکانیستی, کمیت گرایی}Secularism is a kind of exclusivism in the sphere of knowing the existence. It brought a new definition for the subject matter, the method and the goal of any scientific sphere wherein it entered. It defines the foundations and presuppositions of sciences according to its own worldview. This article seeks to prove that if the definition of the man and his values has approached the definition and the nature of the material and mechanical world in the recent centuries, it is just because of the effect of natural sciences on humanities and redefinition of the basic parameters of those sciences (such as viewing the man, the universe and God) following the definition of those parameters in natural sciences. Accordingly, we will discuss reductionism, mechanical view, quantitative view, observability, naturalism, atomism, rejecting the ultimate causes and non-totalist view of the universe as the secularist bases of science. And finally, we will criticize the one-dimensional attitude governing those sciences. The discussion method is analytical and the result of the study emphasizes the necessity of revising many of the foundations of the modern natural sciences.
Keywords: secularism, modern natural sciences, reductionism, mechanical attitude, quantitative view} -
غرب در سده‌های اخیر اندیشه‌های نوینی را در عالم سیاست پدید آورده است. سکولاریسم، دموکراسی، ناسیونالیسم، سوسیالیسم، فاشیسم و لیبرالیسم از جمله این اندیشه‌هاست. تحقیق پیش‌رو کوشیده است این اندیشه‌ها را از نگاه اقبال لاهوری یکی از تحصیل‌کردگان در غرب و آشنا با فرهنگ مغرب‌زمین مورد تحلیل انتقادی قرار دهد. با توجه به اینکه پیشرفت و چیرگی غرب بر دیگر ملت‌ها سبب ارزشمندی تمدن جدید و به‌ویژه قداست تفکر سیاسی مدرن در اذهان بسیاری شده است، این بررسی میتواند گامی مهم در فهم اندیشه سیاسی غرب به‌عنوان رقیب اندیشه اسلامی و نیز نقد بت‌شدگی و غرب‌پرستی به‌شمار آید. این پژوهش که به‌صورت توصیفی تحلیلی و با ابزار کتابخانه‌ای صورت‌بندی شده است، مشخص نمود که اقبال، اگرچه به برخی از این باورهای سیاسی روی خوش نشان داده و بعضی از محاسن آن را پسندیده و از آن سود برده است و حتی در پاره‌ای از زمان‌ها نسبت‌به برخی از آنها متعصب بوده، اما با کلیت آنها مخالف است و آنها را مانع و دشمن سعادت و حیات سیاسی بشر می‌داند.
کلید واژگان: اقبال لاهوری, سکولاریسم, دموکراسی, ناسیونالیسم, فاشیسم, لیبرالیسم, سوسیالیسم} -
یکی از آموزه های اصیل مدرنیته، موضوع سکولاریسم است، بر اساس این آموزه قانون اساسی، رویه قضایی و عرف قانون گذاری کشورهای مدرن غرب بر عدم مرجعیت دین، خصوصی شدن مناسک مذهبی، جداسازی از حوزه سیاست و نزاع علم و عقل با دین بنیان گذاری شده است. در سال های اخیر، اندیشمندان برجسته علم سیاست همچون یورگن هابرماس با طرح مباحث پست سکولاریسم و استدلال بر ضرورت و چگونگی حضور دین در سپهر عمومی جایگاه دین در جامعه و رابطه سیاست و دین را بازسازی نموده اند. در این مقاله آموزه های پست سکولاری هابرماس و آراء فراسکولار استاد مطهری به روش توصیفی تحلیلی، بررسی و مقایسه می شود. بر اساس دستآوردهای این پژوهش، اندیشه های هابرماس و مطهری در ناقص و ناکافی بودن سکولاریسم و ضرورت حضور دین در سیاست مشابه و در منابع گذار از سکولاریسم و دامنه حضور دین در جامعه پساسکولار متفاوتند.کلید واژگان: سکولاریسم, پست سکولاریسم, هابرماس, مطهری, حکومت دینی}One of the original teachings of modernity is the subject of secularism. According to this doctrine; The constitution, the rule of law, and the customary law of modern Western countries are based on the non-authority of religion, the privatization of religious rites, the separation of politics, and the conflict of science and reason with religion. In recent years, prominent political science thinkers such as Jurgen Habermas have reconstructed the position of religion in society and the relationship between politics and religion by proposing post-secularism and arguing for the necessity and presence of religion in the public sphere. In this article, the post-secular teachings of Habermas and the metasecular views of Motahhari are examined and compared in a descriptive-analytical method. According to the findings of this study, Habermas and Motahhari's ideas are similar to the incompleteness of secularism and the necessity of religion's presence in politics, and differ in the sources of transition from secularism and the scope of religion's presence in post-secular society. Based on the humanistic teachings of modernity,Keywords: Secularism, post-secularism, Habermas, Motahhari, religious government}
-
پیروان نظریه امر الهی، اخلاق را به طور کامل وابسته به دین دانسته و ورای امر و نهی الهی، معنا و واقعیتی برای آن قایل نیستند. در مقابل، پیروان اخلاق سکولار، اخلاق را مقدم بر دین و حاکم بر آن می دانند و دست کم برای ارزش های اخلاقی معنا و واقعیتی مستقل قایل اند. در این میان برخی از نظریه پردازان اندیشه اسلامی نیز، علی رغم انکار نظریه امر الهی، به اخلاق دینی قایل بوده و دین را مشتمل بر اخلاق می دانند. نظریه مختار آن است که اخلاق عین دین و دین عین اخلاق است و با وجود نادرستی نظریه امر الهی، قرایتی از اخلاق دینی وجود دارد که در تمام وجوه معناشناختی، هستی شناختی، معرفت شناختی و روان شناختی برتر از اخلاق سکولار است.کلید واژگان: اخلاق, دین, سکولاریسم, اخلاق دینی, اخلاق سکولار}The followers of the divine command theory regard ethics as completely dependent on religion and do not regard a meaning and reality for it beyond the divine command and countermand. On the other hand, the followers of secular ethics view ethics as prior and superior to religion, and at least consider moral values as an independent meaning and reality. In the meantime, some theorists of Islamic thought, despite the rejection of the theory of the divine command, believe in religious ethics and deem religion consisting of ethics. The chosen theory is that ethics is the same as religion and religion is the same as ethics, and despite the inaccuracy of divine command theory, there is a reading of religious ethics that is superior to secular ethics in all semantic, ontological, epistemological, and psychological aspects.Keywords: ethics, religion, secularism, religious ethics, secular ethics}
-
فصلنامه قبسات، پیاپی 89 (پاییز 1397)، صص 87 -108هدف این مقاله بررسی مسئله ضرورت دین از منظر جامعه شناختی در دو دوره مدرن و پسامدرن است. برای پاسخ به این پرسش از روش «کتابخانه ای» که بخشی مبتنی بر نتایج «تجربه عینی اجتماعی» می باشد، استفاده شده است. ابتدا دیدگاه چند تن از شخصیت های برجسته ضد دین دوره مدرن ارائه گردیده، سپس دیدگاه برخی شخصیت های برجسته پست مدرن و سازمان های بین المللی مطرح شده است. یکی از دستاوردهای این تحقیق آن است که نشان می دهد با آنکه ایده سکولاریسم بیش از صد سال بر جهان مدرن حاکم شد و روبه رشد بود، با ورود به عصر پست مدرن، شاهد افول سکولاریسم و ظهور و رشد دسکولاریسم هستیم. علاوه بر این دستاورد معرفتی که موجب تقویت نگاه تاریخی- جهانی نسبت به تحولات کلان دینی می شود، دستاورد ملی این تحقیق، اصلاح نگره آن دسته از هم وطنان تجددزده نسبت به وضعیت گرایش به دین در جهان معاصر است که هنوز در فضای تئوری ها و تحلیل های عصر مدرن تنفس می کنند و به همین علت، انقلاب اسلامی و نظام برخاسته از آن را حرکتی بر خلاف تحولات عصری و نسلی جهان معاصر و تاریخ آینده می پندارند؛ در حالی که انقلاب اسلامی بر خلاف این تلقی نادرست، می تواند نقطه کانونی و رهبر و راهبر تحولات فکری- دینی عصر پست مدرن باشد.کلید واژگان: دین, جامعه شناسی, پوزیتیویسم, سکولاریسم, دسکولاریسم, آگوست کنت, سوروکین}Qabasat, Volume:23 Issue: 89, 2018, PP 87 -108The purpose of this article is to investigate the necessity of religion from a sociological perspective in the two periods of modernism and postmodernism. A librarian method is used to answer this question, which is partly based on the results of "social concrete experience". The views of some outstanding anti-religious scholars of the period of modernism is first presented; then the views of the important scholars of the period of post-modernism and the international organizations are explained. Although the idea of secularism has been dominant on the world for more than hundred years and it has been developed but, as this research shows, secularism is declined at the beginning of the period of post-modernism and desecularism has appeared and developed. The cognitive outcome of this research is to strengthen the historical-universal view regarding major religious changes; in addition, as a national outcome of this research, it improves the views of those Westernized fellow citizens – who still think on the basis of modern theories and analysis and thus believe the Islamic republic of Iran and its resultant system moves in the opposite direction of contemporary and future world and human changes – concerning how much does the contemporary world tend to religion. Unlike this incorrect recognition, the Islamic Republic of Iran can be the central point and leader of the post-modern religious conceptual changes.Keywords: Religion, Sociology, Positivism, Secularism, Desecularism, Auguste Comte, Sorokin}
-
یکی از علوم مطرح در زمینه علوم انسانی، علم سیاست یا علوم سیاسی است که ارتباط آن با دین در میان مسلمانان و غیرمسلمانان مورد اختلاف و معرکه آراء بوده و هست. مقاله حاضر با روش توصیفی، پس از واژه شناسی، به تبیین دیدگاه آیت الله مصباح در زمینه رابطه دین و سیاست پرداخته است. استخراج و تبیین مبانی نظری بحث از جمله چیستی و قلمرو دین بیان ضرورت وجود قانون و حکومت، بررسی رابطه اسلام و حکومت در دو حوزه قانون گذاری و اجرای قانون، و ارزیابی ادله قائلان به لزوم جدایی دین از سیاست، مهم ترین مسائل ارائه شده در این مقاله است. بر اساس دیدگاه آیت الله مصباح، با استناد به ادله عقلی و نقلی می توان به این نتیجه دست یافت که سیاست جزئی از دین و لازمه لاینفک آن است. به اعتقاد ایشان، کسی که با منابع غنی اسلام سروکار داشته باشد و آنها را بدون غرض ورزی و با روحیه حقیقت طلبانه مطالعه کند این رابطه را به روشنی درک خواهد کرد.کلید واژگان: دین, سیاست, سکولاریسم, حکومت, قانون}
-
در قرون وسطا که جهان غرب در تاریکی جهل و خرافه فرو رفته بود، جهان اسلام در عصر شکوفایی و ترقی (قرون 13 8 میلادی) به سر می برد؛ اما از قرن سیزدهم میلادی به بعد، علم در بین مسلمانان دچار انحطاط و زوال گردید. در قرن شانزدهم میلادی و همزمان با پیشرفت علم در جهان غرب، جهان شرق نیز مشتاق مجهز نمودن خود به علم گردید؛ ازاین رو غرب بدون توجه و در نظر گرفتن فرهنگ و جوامع سنتی شرق، درصدد گسیل نمودن دستاوردهای خود به آن سرزمین برآمد؛ اما دیری نپایید که شرقیان دریافتند که علم دارای بستری خنثی نیست و باعث تاثیرات منفی بر پیکره جوامع غربی نیز گردیده که از جمله آنها الیناسیون افراد آن جوامع است. از طرفی، بستر شکل گیری فرهنگ غربی بسیار متفاوت از فرهنگ شرقیان بود. این فهم جدید از علم غربی، اندیشمندان و روشنفکران جوامع مسلمان را به تامل درباره ماهیت این مسئله واداشت که از میان ایشان، برخی علم مدرن را ناسازگار با اسلام تلقی کردند، عده ای با علم مدرن موافق بودند، گروه دیگر در پی تعبیری جدید از اسلام برآمدند و برخی دیگر درصدد بودند علم مدرن را در متن جهان بینی اسلامی قرار دهند. پژوهش حاضر، کاوشی نظری در مبانی و دلایل دو نگرش «کارکردگرایانه» (Functional) و «نمادگرایانه» (Symbolic) به ترتیب در اندیشه های شفاهی سید حسین نصر و ضیاءالدین سردار است که مروری گذرا بر مبانی فکری و فلسفی مدل های «کارکردگرا» و «نمادگرا» درباره علم مدرن خواهد داشت.کلید واژگان: علم غربی, علم دینی, سکولاریسم, نگرش کارکردگرایانه, نگرش نمادگرایانه یا سمبلیک}During middle ages when the West was sunken in darkness and superstitions, Islamic world was at its highest point of flourishing. From the thirteenth century onwards, however, science was exposed to decline among Muslims. In sixteenth century when the west was in scientific progress, the East was eager to be equipped with sciences; the West used the eagerness of the East and, regardless of the culture of eastern traditional society transferred its scientific findings to it. Not so late, the eastern found that science may not be neutral and even it has been of negative effects on the western society such as alienation. Again, the westerns` culture was different from the easterns`. Such a new attention to the cultural consequences of western sciences led to different positions among Muslim scholars. Some knew modern science as something opposing to Islam, some agreed with modern science, some other sought to make Islam as modern science demands and some tried to put modern science in the depth of Islamic view of the world. This paper is a research on functionalism and symbolism taken respectively by seyyed Hosein Nasr and Ziaoddin Sardar.Keywords: Western Science, Religious Science, Secularism, Functionalist View, Symbolic View}
-
هدفآنچه این مقاله در پی آن است، نشان دادن برخی هم گرائی های اعتقادی و ریشه ای در دو تفکر ارجاء و سکولار است.روشروش انجام تحقیق از نظر راهکار، کتابخانه ای و از نظر راهبرد، توصیفی- تاریخی است.یافته هافرقه مرجئه مولود وقایع سیاسی قرن دوم هجری است. این فرقه در تفسیر ایمان به این مسئله روی آورد که ایمان، امری بسیط است و هیچ گناه کبیره ای انسان را از دایره ایمان خارج نمی کند و قضاوت در مورد ایمان افراد را باید تا قیامت به تاخیر انداخت. در مقابل، سکولاریسم نیز مکتب فکری و سیاسی ای است که به نحو جدی در قرن هفدهم میلادی ظهور و بروز پیدا کرد. این مکتب با تاکید بر دنیاگرایی و اصالت بخشی به دنیا، به جدایی دین از عرصه اجتماع و سیاست تاکید دارد، که پیامد آن افول دین و کنار گذاشتن آن از عرصه حیات اجتماعی و سیاسی انسانهاست.نتیجه گیریدو تفکر ارجاء و سکولار، در مبانی، ریشه ها و پیامدها دارای اشتراکات قابل تاملی اند. هر دو به کنار زدن دین و مفاهیم دینی از عرصه سیاسی تاکید دارندکلید واژگان: مرجئه, سکولاریسم, سیاست, ایمان, اومانیسم, لیبرالیسم, راسیونالیسم}Irainian Journal of The Knowledge Studies in The Islamic University, Volume:20 Issue: 66, 2016, PP 131 -148ObjectivesThis short piece of writing intends to elucidate the ideological convergence of deferrers (morjeah) and secularism.MethodThe method of the research is descriptive-analysis and library resources.ResultsMorjeah which was first founded following a completely political perspective, later on turned to constructing verbal principles. In the interpretation of Belief this sect claimed that Belief is something vast and that no cardinal sin puts man out of the belief Domain Zone and hence judging about peoples¡s Belief should be postponed until the judgment day. In comparison, secularism is also a political and thought school which emerged strongly and seriously in the17th century (A.D.) This school of thought emphasized worldliness and originality and highlights the belief that Religion should be distinct and separated from society and politics domains leading to the demise of religion and putting religion aside from social and political life of human beings.ConclusionThe authores of the research conclude the two thoughts of Erja and secular have some commonalities regarding roots¡ and consequences which deserve contemplation and scrutiny. Both emphasize on putting aside the religion and religious concepts from political domains and issues.Keywords: deferrers (morjeah), secularism, policy, faith, humanism, liberalism, rationalism}
-
عقلانیت نظام معرفتی و ارزشی بر پایه معرفت شناسی، جهان شناسی، انسان شناسی و ارزش شناسی بنا می شود. از آن رو که در خصوص هریک از این عوامل دیدگاه های متنوع و متکثری وجود دارد، باید بپذیریم که با عقلانیت های گوناگونی مواجهیم. عقلانیت های دینی به گونه ای واضح از عقلانیت های سکولار قابل شناسایی هستند. البته در میان هر دو طیف ممکن است با تنوعی از عقلانیت ها مواج شویم. روشن است که عقلانیت اسلامی با عقلانیت مسیحی و یهودی یکسان نیست؛ چنان که یکسان دانستن عقلانیت سکولار مدرن با عقلانیت سکولار یونان و روم باستان خطااست. به هر حال، هریک از این عقلانیت ها اقتضائات و برون دادهای ویژه خود را دارد. دموکراسی به عنوان روشی خاص برای مدیریت جوامع، ممکن است مورد پذیرش برخی از این عقلانیت ها باشد و از نظر برخی دیگر مردود شمرده شود. در مقاله پیش رو، تلاش شده است با عرضه دموکراسی به عقلانیت اسلامی، نسبت میان آن دو را برآورد کنیم. اهمیت طرح این مسئله ازآن روست که به باور بسیاری از صاحب نظران، دموکراسی مولود سکولاریسم است و تنها در فضای حاکمیت سکولاریسم امکان رشد و نمود دارد. این مقاله ضمن نشان دادن بطلان این ادعا، عکس آن را اثبات کرده است.کلید واژگان: دموکراسی, عقلانیت, عقلانیت اسلامی, سکولاریسم}The rationality of the epistemic and value system is based on epistemology, cosmology, anthropology and axiology. Since widely differing views are presented are on each of these factors, we must admit that we will have different types of rationality. Religious types of rationality are clearly differentiated from secular ones. Of course, we may find various types of rationality in these two spectra. It is clear that Islamic rationality is not the same as the Christian and Jewish types of rationality and it is wrong to assume that modern secular rationality is the same as ancient Greek or Roman secular rationality. However, each of these kinds of rationality has its own specific requirements and outputs. As a special way of managing communities, democracy may be approved by some types of rationality and rejected by other types. Considering democracy from the view of Islamic rationality, the present paper seeks to estimate the relationship between the two. Addressing this issue is important because many experts believe that democracy is the outcome of secularism and it develops only in the atmosphere when secularism prevails. This paper attempts to refute this claim and prove that the reverse of it is true.Keywords: democracy, rationality, Islamic rationality, secularism}
-
در نوشتار حاضر تلاش بر این است که به بررسی امکان طرح مفهوم «سکولاریسم قانونی» در آراء مارسیلیوس اهل پادوا بپردازیم. عموم شارحان مارسیلیوس صورت اولیه یی از سکولاریسم یعنی «سکولاریسم نهادی» را در آثار او و معاصرانش شناسایی کرده اند؛ یعنی سکولاریسمی که مخالف دخالت نهاد کلیسا بمثابه نهاد کلیسا در عرصه سیاسی است. اما همین شارحان از تایید شکل پیشرفته تری از سکولاریسم در آثار او که میتوان آن را سکولاریسم قانونی نامید، امتناع ورزیده اند؛ یعنی سکولاریسمی که مخالف دخالت باورهای الهیاتی بعنوان یک منبع رسمی در قوانین است. عموم شارحان معتقدند که این نوع سکولاریسم متعلق به فلسفه سیاسی دوران مدرن و بخصوص جان لاک است و نسبت دادن آن به مارسیلیوس را نوعی آناکرونیسم تفسیری قلمداد میکنند. برخلاف نظریات رایج، این نوشتار تلاش میکند در تقابل با این تفسیر تاریخگرایانه از اندیشه سیاسی مارسیلیوس و از طریق تحلیل متون مارسیلیوس نشان بدهد که تفسیر وی از ایمان بمثابه امری درونی و سپس خصوصی میتواند ما را بسمت یافتن صورتی اولیه، اما آشکار از سکولاریسم قانونی در آثار او هدایت نماید.
کلید واژگان: مارسیلیوس اهل پادوا, سکولاریسم, قرون میانه, مسیحیت}The present paper deals with the possibility of propounding the concept of “legal secularism” in the ideas of Marsilius of Padua. All commentators of Marsilius have detected a preliminary form of secularism, that is, institutionalized secularism, in his works and those of his contemporary scholars. This kind of secularism is opposed to the interference of the institution of the church as such in the field of politics. However, the same commentators have refused confirming a more advanced form of secularism in his works which is called legal secularism that is, one which is opposed to the interference of theological ideas as an official source with the laws. All commentators believe that this kind of secularism is rooted in the political philosophy of the modern period and, particularly, John Locke’s philosophy and maintain that attributing it to Marsilius is a kind of interpretive anachronism. Unlike the common theories, this paper aims to contradict this historistic interpretation of Marsilius’ political philosophy and, through analyzing his writings, demonstrate that his interpretation of faith as an inner and private affair can lead us toward a preliminary but clear form of legal secularism in his works.Keywords: Marsilius of Padua, secularism, Middle Ages, Christianity} -
عالمان شیعه، قلمرو وحی را وسیع دانسته و معتقدند همه گفتارها و رفتارهای پیامبر| برآمده از وحی است؛ اما برخی از محققان می کوشند نظریه «تفکیک وحی و رای» را که متفاوت با نظر مشهور است، به علامه طباطبایی نسبت دهند. براساس این نظریه، باید بین سخنان آن حضرت در حوزه دین و احکام آن و گفته هایی که مربوط به زندگی عادی و امور روزمره و مدیریت جامعه است، تفاوت قائل شد. به دیگر سخن، گرچه پیامبر اسلام| سه مسئولیت: تبلیغ، ولایت و قضاوت را برعهده داشت، در حوزه ولایت و قضاوت، نظر و تشخیص خود را پس از مشورت با دیگران، اعلام و اعمال می کرد. به بیان دیگر، سخن رسول خدا در این دو بخش، «رای» ایشان است، نه «وحی» خداوند. این نوشتار می کوشد با روش توصیفی تحلیلی و به شیوه مطالعه کتابخانه ای، به واکاوی این نظریه که یک بحث درون دینی است، بپردازد.
کلید واژگان: وحی, رای, حکومت, سنت, سکولاریسم, مشورت, ولایت}For Shiite scholars, the realm of revelation has been known to be wide and they believe that all of the prophets speeches and behaviors are derived from revelation; however, the theory of segregation of revelation from judgment which is different from the famous viewpoint is ascribed to Allameh Tabatabaie by some scholars. According to this theory, a differentiation should be made between the prophets speech about religion and its regulations, versus those speeches related to regular life, daily affairs and managing the society. In other words, although there were three responsibilities of Publicity, Wilayat, and Judgment on the prophet, regarding Wilayat and judgment, after consulting with others he would announce and apply his own opinion and recognition. To put it in other words, the prophets speech within these two sections is his judgment not the Gods revelation. Adopting an analytico - descriptive approach as well as library research method, the paper attempts to investigate this theory as an intra - religious discussion.Keywords: Revelation, Judgment, Government, Tradition, Secularism, Consultation, Wilayat} -
مقاله حاضر با تمرکز بر تمایز میان دو مسئله، یعنی سکولاریسم سیاسی و سکولاریسم اجتماعی، نشان می دهد که چرا و چگونه موضوع اصلی سکولاریسم غربی نه سکولاریسم سیاسی، بلکه سکولاریسم اجتماعی، مثلا سکولاریسم میان ملل، است. این مقاله با تمرکز بر آرای جان استوارت میل، ضمن مراجعه به مبادی معرفت شناختی و فلسفه سیاسی لاک، نشان می دهد که مبنای الگوی قرن بیستمی که تحت عنوان عصر سکولار بر مبنای نظریات تساهل و شیوه های جهان شمول در لیبرالیسم اولیه طرح شد، در واقع مبنای واحدی است که جان استوارت میل با کمک آن و تکمیل طرح خود، یعنی اصالت فایده، آن را از سطح سیاسی به سطح اجتماعی تعمیم داده است. به عبارت دیگر این مقاله با شکستن منطق باز سازی شده در فلسفه سیاسی و لیبرالی لاک و میل و توجه به منطق درونی آن، نشان می دهد که گرچه تمرکز اصلی لاک بر سکولاریسم سیاسی بود ولی مبادی معرفت شناختی در لایه های نظری وی، به روشنی ارتباط مبادی فکری وی را با سکولاریسم اجتماعی، آن چنان که در قرن نوزدهم در احیا گری های میل پدیدار شد، تایید می کند.کلید واژگان: لیبرالیسم, سکولاریسم, اصالت فایده, لاک, میل}This paper، focusing on the distinction between political secularism and social secularism، shows that why and how our subject matter in the study of Western secularism، is not political secularism، but social secularism. Secularism، is more generalized than what is usually represented، this generalized secularism، e. g. international secularism، called social secularism. Focusing on John Locke and John Stuart Mill’s philosophical and political issues، this article referring to Locke’s key epistemological and political investigations، demonstrates، firstly، the similarity between the ideas of two philosophers in classical liberalism; secondly، investigates that there is a considerable relation between political secularism، in Locke’s letters of tolerations and what is seen here as social secularism in Mill’s liberalism. In other words، this paper examining the idea، in a comparative method، reveals the logic of Locke’s epistemology and Mill’s social secularism; and shows that Locke’s political philosophy is reduced to political secularism and also explains the essential connection between Locke’s political secularism and Mill’s social secularism in 19th. centuryKeywords: liberalism, secularism, utilitarianism, Locke, Mill}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.