به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "پراکندگی شهری" در نشریات گروه "جغرافیا"

تکرار جستجوی کلیدواژه «پراکندگی شهری» در نشریات گروه «علوم انسانی»
جستجوی پراکندگی شهری در مقالات مجلات علمی
  • محمدعلی کیانی، مهرنوش قدیمی*

    گسترش شهری، یکی از الگوهای رشد شهری است که باعث انبساط هسته مرکزی شهر به سوی مناطق پیراشهری شده و نابودی اراضی کشاورزی، باغات و منابع طبیعی و اثرات منفی محیط زیست را به دنبال دارد. هدف این پژوهش بررسی الگوی گسترش کالبدی- فضایی شهر شیراز و تحلیل شناسایی عوامل موثر بر گسترش آن بوده است. بنابراین ازجمله تحقیقات کاربردی به شمار می رود که از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی استفاده کرده است. داده و اطلاعات موردنیاز از طریق اسنادی و کتابخانه ای و نیز تحقیقات میدانی جمع آوری گردیده و برای سنجش رشد کالبدی شهر، از دو مدل کمی هلدرن و آنتروپی شانون استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که کلان شهر شیراز رشد نامناسب و زیادی داشته است که می توان الگوی رشد پراکنده را برای آن متصور شد. براساس مدل هلدرن، حدود 59 درصد از رشد فیزیکی شهر، مربوط به رشد جمعیت و 41 درصد آن مربوط به رشد افقی و اسپرال شهر بوده است. همچنین شاخص آنتروپی برای سال های 1365 و 1395 به ترتیب 3/2 و 95/2 می باشد که نشان از رشد افقی آن دارد. این رشد افقی بر روی زمین های کشاورزی و باغات صورت گرفته و درنتیجه باعث کاهش فعالیت های تولیدی و نابودی اراضی زراعی و باغات مولد در مناطق پیراشهری گردیده است. لذا لازم است که برای حفظ فضاهای طبیعی و منابع باقیمانده، چاره اندیشی شود.

    کلید واژگان: رشد افقی, فضاهای پیراشهری, پراکندگی شهری, شیراز
    Mohammadali Keyani, Mehrnoosh Ghadimi *

    Urban expansion is one of the patterns of urban growth that causes the expansion of the central core of the city towards the peri-urban areas and the destruction of agricultural lands, gardens and natural resources and the negative effects of the environment. The purpose of this research was to investigate the pattern of physical-spatial expansion of Shiraz city and to analyze and identify factors affecting its expansion. Therefore, it is considered as one of the applied researches that used the descriptive-analytical research method. The required data and information have been collected through documents and library as well as field research, and to measure the physical growth of the city, two quantitative models, Heldren and Shannon entropy, have been used. The results show that the metropolis of Shiraz has had an inappropriate and large growth, which can be imagined as a scattered growth pattern. According to Holdren's model, about 59% of the physical growth of the city was related to population growth and 41% was related to the horizontal and spiral growth of the city. Also, the entropy index for the years 1365 and 1395 is 2.3 and 2.95, respectively, which shows its horizontal growth. This horizontal growth has taken place on agricultural lands and gardens, and as a result, it has caused the reduction of productive activities and the destruction of agricultural lands and productive gardens in peri-urban areas. Therefore, it is necessary to find a solution to preserve natural spaces and remaining resources.

    Keywords: Urban Growth, Holdren Model, Entropy Model, Spatial Expansion, Urban Sprawl
  • محمدرضا امیری فهلیانی*

    امروزه تحلیل پراکنش مکانی، ویژگی های ساختاری شهرها و نیز مدل سازی و پیش بینی تغییرات زمانی - مکانی آن ها به یکی از مهم ترین موضوعات پژوهشی تبدیل شده است. پراکندگی شهری، یک نوع رشد نامطلوب شهری است که یکی از نگرانی های عمده برنامه ریزان و مدیران شهری می باشد. در دهه های اخیر، تجزیه و تحلیل رشد شهری از دیدگاه های مختلف به دلایل بسیاری به یک عملیات اساسا ضروری تبدیل شده است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی سعی دربررسی تاثیرات پراکندگی شهری بر میزان برخورداری نواحی از خدمات شهری دارد. بدین منظور با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس و آنتروپی شانون به ارزیابی و برخورداری این محلات از خدمات شهری پرداخته و از مدل هلدرن برای بیان درصد رشد نامتوازن و یا متوازن استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی ازآن است که اختلافات فاحشی از نظر میزان برخورداری از امکانات بین محلات شهر نورآباد مشاهده می شود. به طوری که محلات مرکزی شهر یعنی محله یک با نمره 622/0 و محله دو از ناحیه دوم شهری با نمره 517/0 که دارای شکلی متمرکز است در سطح برخوردار قرار می گیرند، در صورتی که محلات اسکان عشایر و دوراهی مثل محله پنجم که از مرکز شهر فاصله گرفته با نمره 268/0 در رده محروم از امکانات و خدمات شهری قرار دارند. به عبارتی نوعی عدم تعادل بین محلات و نواحی مختلف شهر از نظر دسترسی به خدمات متفاوت وجود دارد. و بیشترین سطح برخورداری شامل محلات متراکم و مرکزی شهر می باشد. و کمترین امکانات در محلات پراکنده ی شهری مشاهده می شوند.

    کلید واژگان: رشد شهری, پراکندگی شهری, مدل تاپسیس, مدل هلدرن, نورآباد فارس
    MohammadReza Amiri Fahlyiani *

    The expansion of urban areas is an issue that has preoccupied planners and researchers for many years and the interest on these issues is expected to continue in the future. Such that Nowadays spatial distribution analysis, modeling and prediction of temporal variation and characteristics structure of cities - a place which has become an important research topics. Urban sprawl, a kind of urban poor is one of the major concerns of urban planners and managers. In recent decades, urban growth analysis from different perspectives to an operation essentially has become essential for many reasons.present research approach with" analysis to evaluation and ranking services the amount of thirteen districts in the triple city Noorabadi Mamasani the dependencies of Fars province. First quarters to enjoyment of these services with the use of the coefficient of Models changes and statistics examined and then using the model decision making several criteria to assess topsis and enjoying this urban slums of urban services has been dealt with. The results indicate that the discrepancies in the amount of enjoyment of the quarters of the city facilities is seen to be. So that the city central neighborhood hence of one and two neighborhood of Area two are High level. In the event that Eskan Ashaier and Dorahie neighborhoods Separated of the city center especially four and five neighborhood one area that has been scattered throughout the city Nurabad In the category of features and utilities are excluded. And Higher level includes dense and central areas the city.

    Keywords: Urban Growth, Urban Sprawl, Topsis Model, Holdren Model, Nurabad Mamnasani
  • حسین ابراهیم زاده آسمین، حمیدرضا رخشانی نسب*، طیبه سرگلزایی جوان

    در دهه های اخیر شهرهای ایران مانند بسیاری از شهرهای جهان سوم دچار تحولات چشمگیری شده و در مدت کوتاهی به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده اند. شهر زاهدان نیز طی دوران حیات 100 ساله اش به طور نامتوازنی رشد کرده و گسترش شتابانی را به خود دیده است. رشد 5/32 برابری جمعیت شهر و رشد 34 برابری وسعت آن نسبت به اولین سرشماری بیانگر این مساله می باشد. به طوری که توسعه این شهر در جهت افقی بوده و گسترش مداوم ساخت و سازهای شهری سبب رشد بی قواره شهر شده است. بر این اساس، در پژوهش حاضر رابطه بین جمعیت و میزان رشد و پراکندگی شهری در زاهدان با استفاده از مدل های آنتروپی شانون و هلدرن و ضریب FAR مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد، طبق مدل هلدرن زاهدان در طول دوره مورد مطالعه دارای رشد بی قواره شهری (اسپرال) بوده است. مقادیر ضریب آنتروپی نیز بیانگر رشد پراکنده (اسپرال) شهر زاهدان است. با توجه به گسترش شکاف ارزش آنتروپی ناشی از رشد افقی و اسپرال شهر، الگوی شهر هوشمند و فشرده به عنوان الگوی مطلوب گسترش آتی زاهدان تشخیص داده شده است.

    کلید واژگان: رشد افقی, رشد هوشمند, پراکندگی شهری, ضریب آنتروپی شانون, مدل هلدرن, ضریبFAR, شهر زاهدان
    Hossein Ebrahimzadeh Aasmin, Hamid Reza Rakhshani Nasab, Tayebeh Sargolzaee Javan

    In recent decades, Iran's cities, such as other cities of the third world countries have encountered significant transformations and in a short-term period, they have reached the manifold of their primary widths. Zahedan, during its 100 year life, has developed in an unbalanced way and has faced a quick development. The 32.5 time development of its population and 34 time development of its width indicate this issue compared to the first census in such a way that the development of this city has been in the horizontal direction and the continuous development of urban constructions have caused the ugly development of the city. Accordingly, in the present study, the correlation between the population and the amount of development and urban sprawl is investigated in Zahedan city using Shannon's and Holden's Entropy Models and Floor Area Ratio (FAR). The findings of the research indicate that according to Holden's model, Zahedan has been suffering the ugly urban development (sprawl) during the period of conducting the study. The entropy coefficient scores indicate the sprawl of Zahedan. Regarding the development of the value gap due to horizontal development and urban sprawl, theSmart and Compact City model is considered as a desired one for future expansion of Zahedan.

    Keywords: horizontal development, smart development, urban sprawl, Shannon's Entropy Coefficient, Holden's model, FAR coefficient, Zahedan Cityمراجع
  • احمد پور احمد*، حسین حاتمی نژاد، کرامت الله زیاری، حسنعلی فرجی سبکبار، ابوذر وفایی
    یکی از موضوعات حیاتی قرن بیست و یکم در ارتباط با پایداری شهر، الگوی رشد شهری است و امروزه اکثر محققان معتقدند ارتباط معنا داری میان الگوی توسعه ی کالبدی شهر (فرم شهر) و پایداری شهری وجود دارد؛ بنابراین ازآنجاکه سامان دهی کالبد شهرها بر اساس چارچوب توسعه ی پایدار امری ضروری است؛ لذا هدف اصلی پژوهش شناخت الگوی توسعه ی کالبدی- فضایی شهر کاشان و میزان انطباق آن با الگوی توسعه ی پایدار است. نوع پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر شیوه ی انجام، توصیفی- تحلیلی است و تلاش بر آن است با درنظر گرفتن شاخص های جمعیت، مساحت، سرانه و تراکم، در چارچوب مدل های کمی همچون درجه ی توزیع متعادل شامل (مدل آنتروپی شانون، ضریب جینی)، درجه ی تجمع (شامل ضریب موران) و مدل هلدرن به این پرسش پاسخ داده شود که: الف) آیا رشد فیزیکی شهر کاشان طی سه و نیم دهه ی اخیر (سال های 1355 تا 1390) از الگوی توسعه ی پایدار تبعیت نموده است؟ نتایج حاصل از بررسی الگوی فیزیکی شهر کاشان با مدل های سنجش فرم شهری نشان می دهد ضمن توزیع نابرابر و نامتعادل جمعیت در سطح شهر و عدم هماهنگی آن با توسعه ی فیزیکی طی دهه های اخیر، الگوی رشد کالبدی – فضایی شهر کاشان از الگوی پراکنده ی شهری تبعیت نموده که به دنبال آن پیامدهای منفی رشد پراکنده را برای شهر کاشان به وجود آورده؛ لذا نیازمند به کارگیری راهبردهای رشد هوشمند است.
    کلید واژگان: توسعه ی کالبدی - فضایی, پراکندگی شهری, شهر فشرده, توسعه ی پایدار, کاشان
    Ahmad Pourahmad *, Hossein Hataminejad, Keramatollah Ziari, Hasanali Faraji Sabokbar, Aboozar Vafaei
    One of the critical issues related to sustainable urban twenty-first century urban growth pattern, and today most researchers believe a significant relationship between physical development of the city (urban form) and urban sustainability. So far as the organizing body of the cities under the framework of sustainable development is necessary. The aim of this study is to understand the physical-spatial development pattern of Kashan and its compatibility with sustainable development model . Type of study is applied and descriptive-analytic methods do And the attempt is made taking into account criteria of population, area, density, per capita, in terms of quantitative models such as the balanced distribution of (model Shannon entropy, Gini coefficient), the degree of aggregation (including Moran coefficient) and the model Holdren answer the question.1-Whether physical growth of the city of Kashan in three and a half decades (years 1355 to 1390) has complied model of sustainable development? The results of the physical model survey of the city of Kashan by urban form evaluation models show the urban form Meanwhile, unequal and unbalanced distribution of population in the city and lack of coordination with the physical development over recent decades, the pattern of Spatial and physical growth model Kashan has follow urban sprawl, Followed by negative consequences for the city of Kashan has created sprawl and smart growth strategies are, therefore, needs to use.
    Keywords: physical-spatial development, urban sprawl, Compact city, sustainable development, Kashan
  • محمود قدیری*، کرامت الله زیاری، فرزانه دستا
    از موضوعات حیاتی قرن بیست و یکم در ارتباط با پایداری شهر، الگوی رشد شهر است. الگوی رشد شهر به عنوان الگوی فضایی فعالیت های انسان در برهه خاصی از زمان تعریف می شود و به دو دسته اصلی گسترش افقی یا پراکنده و الگوی شهر فشرده تقسیم می گردد. شناخت الگوی توسعه کالبدی شهر به منظور هدایت آن در راستای پایداری شهری امری اساسی است. در این ارتباط شهر یزد در دهه های اخیر رشد زیادی را تجربه نموده که بررسی الگوی گسترش آن، جهت نیل به توسعه پایدار و تدوین سیاست های مناسب ضروری است. بر این اساس، با طرح مسئله چگونگی تحولات فرم فیزیکی شهر یزد و در ادامه با تدوین چارچوب نظری تبیین کننده آن، دو فرضیه ارائه گردید: 1) به نظر می رسد توزیع فضایی جمعیت و فعالیت در شهر یزد طی سالهای 1375 تا 1390 نامتعادل تر شده است؛ 2) به نظر می رسد از نظر میزان تجمع و پراکندگی جمعیت و فعالیت؛ شهر یزد طی سالهای 1375 تا 1390 به سمت پراکندگی پیش رفته است و گرایش چندانی به سمت تمرکز ندارد. در چارچوب روش تحقیق توصیفی- تحلیلی جهت آزمون فرضیه اول از ضرایب آنتروپی و جینی و برای آزمون فرضیه دوم نیز از ضرایب موران و گری و G عمومی استفاده شد. داده های مورد نیاز نیز به روش کتابخانه ای و مراجعه به سازمان های مربوطه گردآوری شد. نتایج ضمن رد فرضیه اول نشان داد که توزیع فضایی جمعیت و اشتغال متعادل تر شده است اما تراکم پایین این دو پارامتر در سطح شهر، بیانگر پراکنده تر شدن الگوی رشد شهر می باشد. نتایج تحلیل مرتبط با فرضیه دوم نیز ضمن تایید آن نشان داد که شهر یزد دارای الگوی تصادفی متمایل به سمت پراکندگی است و گرایشی به سمت تمرکز ندارد. نتیجه اینکه الگوی گسترش فیزیکی این شهر به سمت پراکندگی پیش رفته است و نیازمند بکارگیری راهبردهای رشد هوشمند می باشد.
    کلید واژگان: فرم فضایی شهر, پراکندگی شهری, شهر فشرده, شهر یزد
  • حمیدرضا وارثی، عباس رجایی جزین، محمد قنبری
    انقلاب صنعتی، با وجود تمام پیشرفت ها و جنبه های مثبت آن، پیامدهای ناخواسته ای را در تمام زمینه های جوامع بشری در پی داشته است. از مشکلات اساسی ناشی از ساختار فضایی نامناسب که برنامه ریزی شهری امروز با آن روبه رو می باشد توسعه و رشد بی رویه و بی برنامه شهرهاست. رشد افقی شهرفقط مربوط به شهرهای بزرگ نمی شود، چرا که این پدیده در شهرهای متوسط و کوچک نیز اتفاق افتاده است: نمونه این مورد شهر کوچک گناباد است که در طول حیات خود به طور نامتوازنی رشد کرده است. شهر گناباد در طول دوران حیات خود به طور نامتوازنی رشد کرده است. روش تحقیق در پژوهش حاضرتحلیلی- تطبیقی است و با بهره گیری از مدل های آنتروپی شانون و هلدرن و برای تهیه نقشه ها از نرم افزار ARC GIS استفاده شده وبه تحلیل چگونگی گسترش این شهر پرداخته شده است. نتایج به دست آمده از مدل آنتروپی شانون نشان می دهد که طی 10 سال اخیر گسترش فیزیکی شهر گناباد کم تر شده است، ولی این گسترش هم به صورت پراکنده و غیر متراکم بوده است. به کارگیری مدل هلدرن در مورد شهر گناباد نشان می دهد که در فاصله سال های 1385-1335 حدود51 درصد از رشد فیزیکی، مربوط به رشد جمعیت و 49 درصددیگر مربوط به رشد افقی و اسپرال شهر بوده است که به کاهش تراکم ناخالص جمعیت و افزایش سرانه ناخالص زمین شهری منجر گشته است.
    کلید واژگان: الگوی رشد شهری, پراکندگی شهری, گناباد, _ رشد افقی شهری, مدل شانون و هلدرن
    Hamid Reza Varesi, Abbas Rajaie Jazin, Mohammad Ghanbari
    Industrial revolution has had disadvantages despite its numerous advantages in all areas of human societies. One of the main problems our city planning is faced with these days which is caused by inappropriate special structure is the uncontrolled expansion and growth of cities. Urban sprawl growth is not limited to large cities but it has happened to small cities and middle cities as well. An example of such cities is Gonabad city and has had uncontrollably expansion throughout its life. The method of research in this study is an analytic-comparative and Shanon and Holdern entropy models are used together with ARC GIS software for preparing the maps and then the city growth pattern of Gonabad is analyzed at the end. The results that have been achieved from Shannon’s Entropy model, shows that physical development of Gonabad city have been reduce during the last ten years. Though this development has been irregular and uncompressed. Applying Holden’s model about Gonabad shows that during the years 1956-2006 around 51% of physical development has been a growth in population and 49% has been the horizontal and sprawl growth of the city that caused a reduction in population gross density and an increase in gross urban land per person.
    Keywords: Gonabad, City growth pattern, City distribution, Shanon, Holdern model, Urban sprawl growth
  • مهدی قرخلو، سعید زنگنه شهرکی
    الگوی رشد و توسعه کالبدی یا شکل شهر به عنوان الگوی فضایی فعالیت های انسان در برهه خاصی از زمان تعریف می شود و به دو دسته اصلی گسترش افقی یا پراکندگی شهری(sprawl) و الگوی شهر فشرده (Compact city) تقسیم می گردد. شناخت الگوی توسعه کالبدی شهر به منظور هدایت آن در راستای توسعه پایدار شهری امری اساسی است. محدوده مورد مطالعه در این تحقیق کلانهشر تهران و روش مورد استفاده روش توصیفی – تحلیلی است. این تحقیق که با هدف شناخت و اندازه گیری الگوی رشد کالبدی فضایی تهران در دوره های مختلف تهیه شده است، از روش های پیشنهادی تسای، یعنی چهار روش درجه تجمع، درجه توزیع متعادل، تراکم و اندازه متروپل برای رسیدن به این منظور استفاده نموده است.
    نتایج به دست آمده از پژوهش نشان می دهد که شهر تهران از نظر رشد و گسترش فضایی در گذشته از رشد آرام و فشردگی نسبی برخوردار بوده است، اما با شروع شهرنشینی سریع و مهاجرتهای بی رویه روستاشهری، رشد مساحت آن بسیار سریع می شود، چنانکه می توان الگوی رشد پراکنده یا گسترش افقی بی رویه (urban sprawl) را برای این شهر متصور شد. البته، در سالهای اخیر گرایش به تمرکز و فشردگی در آن مشاهده می گردد. در مجموع، با توجه به پیامدهای نامطلوب این الگو، در راستای دستیابی به توسعه پایدار شهری و پایدارتر کردن رشد شهر باید از سیاستهایی برای کنترل و تغییر این نوع رشد استفاده گردد.
    کلید واژگان: الگوی رشد کالبدی شهر, پراکندگی شهری, شهر فشرده, توسعه پایدار, تهران
    M. Ghrakhlou, S. Zanganehe Shahraki
    The pattern of urban spatial- physical growth or form define as spetial pattern of human activities in specific time, and divided in two main forms: urban sprawl and compact city. The recognition of physical development pattern is a fundamental task for sustainable development of urban areas. Tehran selected as a case study and research method is analytical –descriptive method. 4 methods proposed by Tsai are used: agglomeration grade, equal distribution grade, density and metropolis size.The result of this research show that Tehran had a slow growth and compactness in the past, but along with speed urbanization and urban migration, area grow so fast than we can named it urban sprawl. Of course in recent years, it tended to compactness and agglomeration. In conclusion, regard to undesirable consequences of this growth pattern and for achieving to urban sustainable development, policies and strategies must used.
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال