به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « فساد اقتصادی » در نشریات گروه « اقتصاد »

تکرار جستجوی کلیدواژه «فساد اقتصادی» در نشریات گروه «علوم انسانی»
  • سید محسن عظیمی دخت*

    نفرین منابع طبیعی همواره مورد توجه محققین اقتصادی بوده است. موضوعات این پژوهش ها، حول محورهایی از قبیل تاثیر بر رشد، بهره وری و انگیزه های تولید است. اما آن چه کمت ر مورد توجه قرارگرفته است تاثیرات جانبی وفور منابع بر شاخص های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است .این پژوهش که به صورت توصیفی تحلیلی انجام شده است. بررسی ارتباط بین گستردگی فساد اقتصادی و وفور منابع طبیعی را بررسی نموده است. برای انجام این تحقیق از آمار مربوط به کشورهای منتخب در حال توسعه در دوره زمانی 2000- 2021 استفاده شده است. اطلاعات مورد استفاده در این پژوهش شاخص های ادراک فساد، صادرات سوخت کشورها و آزادی اقتصادی در دوره زمانی تحقیق بوده که توسط سازمان ملل، سازمان بین المللی شفافیت و بنیاد هریتیج منتشر شده است. با استفاده ازروش رگرسیون چند متغیره پنل دیتایی با اثرات تصادفی برای تخمین پارامترهای مدل بدین نتایج رسیده شده است که ارتباط منفی و معنا داری بین شاخص ادراک فساد و شاخص صادرات سوخت کشورهای متخب وجود دارد به طوری که در فاصله اطمینان 95 درصدی، ضریب برآوردی متغیر مستقل منفی 01/0 است. برای آزادی اقتصادی 07/0 است که مطابق با نتایج سایر تحقیقات در این زمینه است. لذا می توان بیان نمود که وفور منابع طبیعی با گستردگی فساد اقتصادی رابطه ای مستقیم دارد.

    کلید واژگان: پدیده نفرین منابع, فساد اقتصادی, شاخص ادراک فساد, شاخص صادرات سوخت}
    Seyyed Mohsen Azimi Dokht *

    The curse of natural resources is an emerging phenomenon that is of interest to economic researchers. The attention of researchers is about the direct effects of resources on economic factors. The subjects of these researches are around axes such as the impact on growth, productivity, and production incentives. In the research conducted, special attention has been paid to how the abundance of resources affects macroeconomic factors such as the Dutch disease; but what is not considered is the investigation and analysis of the side effects of abundant resources on economic, social, and political indicators. One of the side effects of the abundance of resources can be its effect on the spread of economic corruption. In case of an abundance of natural resources, the potential for widespread corruption is created. This research was done in a descriptive and analytical way. It has investigated the relationship between the extent of economic corruption and the abundance of natural resources. To conduct this research, the statistics of selected developing countries in the period of 2000-2021 have been used. The information used in this research is the indicators of the perception of corruption, fuel export of countries, and economic freedom during the research period, which is from reliable sources such as the United Nations, Transparency International, and the Heritage Foundation. Multivariate panel data regression method with random effects has been used to estimate model parameters. The results of this research show that there is a negative and significant relationship between the corruption perception index and the fuel export index of selected countries, so that in the 95% confidence interval, the estimated coefficient of the independent variable is negative 0.01. For economic freedom, it is 0.07, which is in line with the results of other researches in this field. Therefore, it can be stated that the abundance of natural resources has a direct relationship with the extent of economic corruption.

    Keywords: resource abundance, resource curse phenomenon, Corruption Perception Index, economic corruption}
  • حسن دلیری

    کنش های اجتماعی از دیرباز نقشی موثر در شکل گیری رفتارهای اقتصادی داشته اند. سرمایه اجتماعی نیز به عنوان متغیری که ارتباط بسیار نزدیکی با رفتارهای جمعی و کنش های مبتنی بر ارتباطات بین فردی در جامعه دارد، می تواند عاملی موثر در فساد به عنوان رفتاری اقتصادی در جامعه باشد. مبانی نظری نشان از آن دارد که سرمایه اجتماعی در جوامع مختلف می تواند آثار متفاوتی بر فساد داشته باشد. به عبارت دیگر، با توجه به ویژگی های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جوامع، سرمایه اجتماعی می تواند اثرات متفاوتی چه از نظر اندازه و چه از نظر جهت بر فساد داشته باشد. در این مطالعه، به منظور آزمون این فرضیه که آیا سرمایه اجتماعی در کشورهای مختلف اثر متفاوتی بر فساد دارد، از داده های دوره 2012 تا 2020 مربوط به 136 کشور دنیا در دسته های متفاوت درآمدی استفاده شده است. این فرضیه با روش داده های تابلویی مورد آزمون قرار گرفت. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که شاخص سرمایه اجتماعی می تواند اثر کاهنده ای بر فساد در کشورهای موردبررسی داشته باشد. علاوه بر این، اندازه تاثیر سرمایه اجتماعی بر فساد در دسته های متفاوت درآمدی در کشورهای دنیا متفاوت بود؛ به گونه ای که سرمایه اجتماعی در کشورهای کم درآمد اثر کمتر و در کشورهای پردرآمد اثر قوی تری بر کاهش فساد داشته است. این نتیجه می تواند به دلیل ساختار متفاوت سرمایه اجتماعی در سطوح درآمدی متفاوت کشورها و همچنین وجود ترتیبات نهادی متفاوت در کشورها باشد. هرچه بسترهای مناسب تری در جوامع وجود داشته باشد، سرمایه اجتماعی ایجادشده می تواند آثار مطلوب تری بر کارکرد حکمرانی و کاهش فساد داشته باشد.

    کلید واژگان: سرمایه اجتماعی, فساد اقتصادی, داده های تابلویی, گروه های درآمدی}
    Hasan Daliri

    Social capital is very closely related to collective behaviors and behaviors based on interpersonal relationships. Social capital can be an effective factor in corruption. Theoretical foundations show that social capital in different societies can have different effects on corruption. In this study, in order to test this hypothesis, data from countries (136 countries) in different income categories and in the period 2012-2020 were used. In addition, the panel data estimation method was used. The results of the study show that social capital can have a reducing effect on corruption in the studied countries. In addition, the impact of social capital on corruption will vary in different income categories around the world. In low-income countries, social capital has less effect and in high-income countries, social capital has a stronger effect on reducing corruption. This result can be attributed to the different structure of social capital at different income levels of countries and also the existence of different institutional arrangements in countries. The more appropriate contexts exist in societies, the more social capital created, the more favorable the effects on governance and the reduction of corruption.

    Keywords: Social Capital, Corruption, Panel Data, Income Groups}
  • روح الله شهنازی*، ابراهیم هادیان، گل آیین افضل

    فساد اقتصادی از مشکلات بسیار جدی اقتصادها در حال حاضر است. شناسایی عوامل موثر بر ایجاد فساد در راستای مقابله با آن اهمیت زیادی دارد. از این رو هدف این مقاله شناسایی عوامل موثر بر ایجاد فساد و اولویت-بندی این عوامل است. روش مورد استفاده در این مطالعه روش تحلیل سلسله مراتبی با بهره گیری از نظرات خبرگان است. نتایج نشان می دهد عوامل موثر بر ایجاد فساد در شش بعد اقتصادی، مدیریتی و اداری، فرهنگی و اجتماعی، سیاسی، قانونی و روانشناختی قابل تقسیم است که هریک از این ابعاد شامل زیر ابعادی می شود. بر اساس نتایج بدست آمده از بیشترین اهمیت عوامل موثر بر ایجاد فساد در ایران به ترتیب شامل ابعاد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، اقتصادی، قانونی، مدیریتی و اداری و روانشناختی است. بر اساس نتایج بدست آمده مهمترین دستاورد این مقاله تشخیص ضرورت نیاز به سیاست کلان و جامع مقابله با فساد در کشور با لحاظ همه ابعاد موثر بر شکل گیری آن، با توجه ویژه به ابعاد سیاسی و فرهنگی و اجتماعی است.

    کلید واژگان: فساد اقتصادی, ابعاد ایجاد فساد, ایران, روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)}
    Rouhollah Shahnazi, Ebrahim Hadian, Golaeen Afzal

    Corruption is one of the most serious problems in economies. Corruption has different kinds, such as bribery, embezzlement, fraud, and extortion. Contradicting corruption requires recognizing its causes. The causes of corruption can vary depending on each country's social, cultural, institutional, and historical conditions. Identification of the factors that affect corruption is very important. The purpose of this paper is to identify and prioritize the factors affecting corruption. We use an analytical hierarchy process (AHP) approach. The results show that economic, managerial, and administrative, cultural, and social, political, legal, and psychological dimensions affect corruption. Based on the order of priority, results are political, cultural, and social, economic, legal, managerial, and administrative, and psychological dimensions. The most important achievement of this article is to identify the need for a comprehensive policy to combat corruption in terms of all aspects affecting corruption, with special attention to political, cultural, and social, economic, legal, managerial, and administrative, and psychological dimensions.

    Keywords: Corruption, Dimensions of corruption, Iran, Analytical hierarchy process (AHP)}
  • بهروز صادقی عمروآبادی، نجفعلی شهبازی*

    فساد و امنیت اقصادی از مهم ترین مسایل روز اقتصاد ایران می باشد. در ادبیات اقتصادی، فساد اقتصادی هم می تواند باعث تسهیل بروکراسی و کسب و کار، همچون روغنی در بین چرخ دنده های سخت ماشین اقتصادی عمل کند و هم می تواند با افزایش هزینه مبادله و ریسک باعث کاهش عملکرد و امنیت اقتصادی گردد. لذا در این مطالعه تحلیل رابطه غیرخطی فساد اقتصادی و امنیت اقصادی در ایران طی دوره زمانی 1357تا 1397 با استفاده از روش رگرسیون آستانه ای انجام می شود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع و روش پژوهش توصیفی همبستگی است. نتایج تخمین مدل پژوهشی نشان می دهد که حد آستانه ای اندازه فساد 0.45می باشد. نتایج آزمون خطی بودن هانسن با روش بوت استرپ نیز معنا داری حد آستانه را تایید می کند. مفهوم این حد آستانه آن است که در دولت با شاخص کنترل فساد کمتر از 0.45، افزایش اندازه کنترل فساد اثر معنادار و منفی بر امنیت اقصادی دارد، اما در دولت با شاخص کنترل فساد بزرگتر، کنترل فساد اثری مثبت بر امنیت اقصادی دارد. به بیان دیگر رابطه غیرخطی فساد اقتصادی و امنیت اقصادی کشور ایران تایید می شود و حاکی از رابطه بلندمدت کنترل فساد و امنیت اقتصادی در ایران می باشد.

    کلید واژگان: رابطه غیرخطی, فساد اقتصادی, امنیت اقصادی, ایران, رگرسیون آستانه ای}
    Behrouz Sadeghi Amroabadi, Najafali Shahbazi *

    Corruption and economic security are among the most important issues in Iran's economy today. In the economic literature, economic corruption can also facilitate bureaucracy and business. It acts as an oil between the hard gears of an economical machine that can also reduce performance and economic security by increasing transaction costs and risk. Therefore, in this study, the analysis of the nonlinear relationship between economic corruption and economic security in Iran, during the period of 1357 - 1397, thresholds are performed using the regression method. This research is applied in terms of purpose and descriptive correlation in terms of type and method of research. The results of estimating the research model show that the threshold for corruption is 0.45. Hansen's linear test results with the Bootstrap method also confirm the threshold significance. The implication of this threshold is that in a government with less than 0.45 corruption, increasing the size of corruption has a significant and negative effect on economic security. But in a regime with greater corruption, corruption has a positive effect on economic security. In other words, the non-linear relationship between economic corruption and economic security in the country is confirmed and indicates a long-term relationship between corruption control and economic security in Iran.

    Keywords: Nonlinear relationship, Economic corruption, economic security, Iran, Threshold model}
  • عاطفه غلامی*
    احزاب و جریان های سیاسی که متشکل از گروهی از افراد با یک سری عقاید و چارچوب مشترک هستند، تقریبا در اکثر جوامع برای دستیابی به اهداف مشخصی شکل می گیرند. در مسیر دستیابی به اهداف برخی از احزاب و جریان های سیاسی به منظور تامین مالی گروه، سهولت دستیابی به خواسته ها و سرعت بخشیدن به کارها ممکن است دست به اقدامات ناپسند و فسادآمیز بزنند مانند سوءاستفاده از منابع مالی دولتی، رشوه به برخی مقامات و... که وجود چنین جریان های نادرستی بودجه عمومی کشور را هدر داده، منجر به تعویق در اجرای برنامه های توسعه ای و عمرانی، عدم گسترش آموزش و بهداشت و... می شود و امنیت و توسعه اقتصادی کشور را که در گرو توسعه انسانی است با خطر مواجه می سازد. لذا راهکارهایی چون شفافیت در تامین مالی احزاب سیاسی، تشدید نظارت و به کارگیری سازوکارهای اجرایی قوی، ممنوعیت نامزدهای سیاسی از برگزاری رویدادهای عمومی رسمی (از جمله رویدادهای خیریه) به منظور تبلیغات انتخاباتی و دسترسی عادلانه به منابع و تاسیسات عمومی به منظور کنترل عملکرد احزاب و جلوگیری از فسادهای احتمالی پیشنهاد می گردد.
    کلید واژگان: احزاب, جریان سیاسی, فساد اقتصادی, فساد سیاسی}
  • عبدالعظیم قربانی *، رضا رنجبران

    بندهای نوزدهم، بیست و دوم و بیست و سوم سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی با تاکید بر شفاف سازی اقتصاد و سالم سازی آن و جلوگیری از اقدامات، فعالیت ها و زمینه های فسادزا در حوزه های پولی، تجاری و امثال آن، به مسیله مهم امنیت و سلامت اقتصادی که از عناصر زمینهساز رشد اقتصادی محسوب می شوند اشاره می کنند. فساد اقتصادی یکی از مهم ترین عوامل برهم زننده امنیت و سلامت اقتصادی محسوب می شود و در شرایطی که توجه دشمن معطوف به نقاط ضعف اقتصادی کشور است این مسیله می تواند موجب تزلزل و کاهش مقاومت اقتصادی کشور در جنگ اقتصادی شود. از سویی درصورتی که فساد اقتصادی از طریق کانال های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و حقوقی به وقوع بپیوندد، این مشکل دو چندان خواهد بود زیرا از طریق تضعیف ساختار درونی اقتصاد کشور، مقاومت اقتصادی کشور را در برابر تکانه های داخلی و خارجی آسیب-پذیر می سازد؛ لذا لازم است با موشکافی علل و عوامل وقوع فساد اقتصادی، درگاه های ایجاد مفاسد را شناخته و جهت مقابله با آن اقدام جدی صورت گیرد. رویکرد این مقاله تحلیل کیفی بوده و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، چارچوبی نظری جهت تحلیل زمینه های وقوع فساد اقتصادی ارایه شده و ضمن بیان زمینه های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و حقوقی وقوع فساد اقتصادی، به تحلیل این زمینه ها و روابطی که در این خصوص وجود دارد پرداخته می شود.
     

    کلید واژگان: اقتصاد مقاومتی, فساد اقتصادی, زمینه های فرهنگی, زمینه های اقتصادی, زمینه های سیاسی, زمینه های حقوقی}
    Abdolazim Ghorbani *, Reza Ranjbaran

    The 19th, 22th and 23th Subsections of the General policies of Moqawama Economy, with emphasis on the transparency of the economy and its sanitation, and the prevention of corrupt actions, activities and constituencies in monetary, commercial and other fields, have considered the important issue of security and economic well-being as the main elements of economic growth. Refers to. Economic corruption is one of the most important factors affecting the security and economic well-being of the country. If the enemy focuses on the economic weaknesses of the country, this can lead to a shake-up and economic downturn in the country. On the one hand, if economic corruption is to come from different political, economic, cultural, social and legal channels, this problem will be doubled because, by undermining the internal structure of the country's economy, the country's economic resistance to the momentum internal and external injuries are vulnerable; therefore, it is necessary to scrutinize the causes and factors of economic corruption and identify the corridors for creating corruption and take serious action to deal with it. The approach of this paper is a qualitative analysis. Using library and documentary studies, a theoretical framework for analyzing the context of the occurrence of economic corruption has been presented and, through presenting various cultural, political, economic and legal contexts of economic corruption, the areas and relationships that exist in this regard are addressed.

    Keywords: Moqawama Economy, Economic Corruption, Cultural Grounds, Economic Grounds, Political, Grounds, legal Grounds}
  • سعیده خالقی*
    زنجیره ارزش فولاد به عنوان یکی از محصولات استراتژیک، از مهم ترین زنجیره های ارزش صنعتی در کشور است و نقش مهمی در ایجاد ارزش افزوده، اشتغال زایی و ارزآوری دارد. در بازار محصولات مادر و استراتژیک ازجمله فولاد، برخی عوامل زمینه ساز فساد اقتصادی، منجر به بی اثر شدن سیاست های کنترلی دولت در بازار یا انحراف اهداف این سیاست ها از توزیع عادلانه منافع می شود. در گزارش حاضر، به منظور شناسایی گلوگاه های شکل گیری فساد در صنعت مذکور، بر مشکلات آن تمرکز شده است؛ زیرا فساد اقتصادی عمدتا در فضایی شکل می گیرد که نوعی خلا و ناکارآمدی در آن وجود داشته باشد. متاسفانه صدور برخی مجوزهای خارج از چارچوب در راستای صادرات و تاسیس کارخانه های فولاد، رانت ایجادشده در فضای بازار بورس کالای این محصول، دلالی و واسطه گری، خروج مواد اولیه، واسطه ای و نهایی فولاد از بازار رسمی و عرضه آن در بازار آزاد و یا صادرات نامتعارف به خارج از کشور، خام فروشی بخشی از سنگ آهن اکتشافی موردنیاز در فرایند تولید فولاد و اشکالات ساختاری قوانین، مصوبات و بخشنامه های مختلف، از علل شکل گیری فساد در صنعت فولاد به شمار می آید. ازاین رو، با توجه به گلوگاه های احصا شده و ملاحظات امنیت اقتصادی، راهکارهایی برای به حداقل رساندن فساد اقتصادی پیشنهاد می شود که شامل ارتقای شفافیت از طریق الکترونیکی شدن امور، اهلیت سنجی تولیدکنندگان، جلوگیری از خام فروشی، حذف یا تعدیل قیمت گذاری دستوری، اصلاح قوانین و مقررات و جلوگیری از شکل گیری انحصار در بازار فولاد است.
    کلید واژگان: صنعت فولاد, فساد اقتصادی, خام فروشی}
  • علی رحیمی ارشد

    شواهد فراوانی وجود دارد مبنی بر این که هر چقدر جوامع به جلو حرکت می‌کنند، موضوع فساد به عنوان یکی از مسایل فراگیر اجتماعی، اهمیت بیشتری می‌یابد. فساد اداری به عنوان معضلی گریبانگیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه از جمله ایران می‌باشد و وقت و انرژی و امکانات فراوانی را از این کشورها به هدر می‌دهد. بستر و مامن فساد اداری، نظام اداری کشور و اداره امور دولتی است. جمهوری اسلامی ایران وارث یک نظام اداری ناکارآمد و توام با فساد در دستگاه حکومتی و دولتی و زیر‌‌نظام‌های آن بوده است. طبعا بخشی از این فساد، بازمانده از نظام پیشین و بخشی نیز معلول عملکرد و شرایط گریز‌ناپذیر سال‌های پس از انقلاب اسلامی بوده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به دلایل متعدد، نظام جمهوری اسلامی و دولت‌های مختلف آن قادر به انجام اصلاحات و تغییرات مثبت لازم جهت شناسایی و مبارزه با عوامل فساد‌آفرین نگردید، و شرایط جنگ و تحمیل آن به کشور نیز عامل مهم دیگری در تشدید آن بوده‌ است.

    کلید واژگان: فساد اقتصادی, نظام بانکی, عوامل سازمانی, عوامل فسادآفرین}
  • مجید مداح*، ندا پرنیان
    مطالبات معوق بانکی یک مسئله قدیمی و شایع در کشورهای در حال توسعه است که کیفیت دارایی بانک ها را تقلیل می دهد و به عنوان یکی از نشانه های ریسک اعتباری شناخته می شود که بر عملکرد اقتصادی کشور اثر منفی دارد. در این مقاله اثر عوامل مختلف موثر بر مطالبات معوق 20 بانک با تمرکز بر موضوع فساد اقتصادی (شاخص تعداد جرایم مالی) طی سال های 1385 تا 1395 در چارچوب الگوی پانل دیتا مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از  تخمین مدل های مختلف نشان می دهند اولا: عوامل اقتصادی از جمله نرخ بیکاری بر رشد مطالبات معوق بانکی اثر مثبت و معنی داری دارند. ثانیا: در بین متغیرهای بانکی رابطه مستقیم بین نسبت حقوق صاحبان سهام به دارایی و مطالبات معوق تایید می شود. ثالثا: بین متغیر حاصل ضرب شاخص اندازه بانک در فساد اقتصادی و مطالبات معوق بانکی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد که بر این اساس گستردگی فساد موجب افزایش مطالبات معوق در بانک های بزرگ تر می شود. طبق یافته های تحقیق، تشدید سیاست های کنترل فساد اقتصادی، کاهش حجم مطالبات معوق بانکی در ایران را به همراه خواهد داشت.
    کلید واژگان: فساد اقتصادی, مطالبات معوق بانکی, مدل پانل دیتا, اقتصاد ایران}
    Majid Maddah *, Neda Parnian
    Non-Performing Loans (NPL) is an old and widespread problems in developing countries that decrease assets quality and therefore is recognized as one of the sources of financial risk in banking system and has the negative effect on country economic performance. Among different factors, economic corruption can influences NPL, also. This research focus on link between corruption (by the number of financial crimes) and NPL in 20 banks during the period of 2006-2016 in Iranian economy. The results of different models estimation indicate that firstly, economic factors such as unemployment rate have the significant positive effect on NPL. Secondly, among banking variables there is a direct and significant relationship between the ratio of equity to assets and NPL. Thirdly, the interaction effect of corruption and bank size on NPL is positive and meaningful such that the spread of corruption, as banks become larger, lead to more NPL. The results of paper show that anti-corruption policies can help to decreasing NPL in Iran.
    Keywords: Economic Corruption, Non-Performing Loans, Panel Data, Iranian Economy}
  • سینا نجفی

    در قانون مجازات اسلامی سابق بابی در خصوص جرایم اقتصادی به طور خاص اختصاص نیافته بود و چنین اصطلاحی نیز به رسمیت شناخته نشده بود اما قانونگذار ایران در قانون جدید مجازات اسلامی دسته بندی موسوم به «جرایم اقتصادی» را رسما در ادبیات جزائی وارد نمود این جرایم که مصادیق آن در تبصره ماده 35 قانون جدید آمده اغلب فعالیت های غیرقانونی را شامل می شود که توسط کارکنان دولت ارتکاب می یابند یا اینکه توسط افراد عادی ارتکاب می یابند ولی نظم اقتصادی را مختل نموده و اعتماد عمومی به فعالیت های دولت را دچار خدشه می سازند. سیاست جنایی باید یک رویکرد جامع و منسجم باشد و تنها به یک بعد برای مقابله با جرم و جنایت تمرکز ننماید. ظاهرا قانونگذار ایران در صدد است سیاست جنایی جامعی از این حیث تدارک ببیند که هم راهبرد پیشگیرانه غیر کیفری و هم کیفری را دنبال نماید. قانون اخیر التصویب ارتقا سلامت نظام اداری و مبارزه با فساد مصوب 1390 بخشی از مفاسد اقتصادی که علیه حقوق مالی دولت ارتکاب می یابند را از حیث پیش گیری غیرکیفری از وقوع چنین جرایمی مورد توجه قرار داده است اما از حیث پیشگیری کیفری و واکنش کیفری نسبت به  جرایم اقتصادی و اداری ، نظام جزایی ایران با مقررات بسیار پراکنده جزائی روبرست و مقررات کلی و منسجمی از این حیث دیده نمی شود.

    کلید واژگان: سیاست کیفری, جرایم اقتصادی, فساد اقتصادی, نظام پولی و بانکی}
  • هادی راشدی*، مهسا بی نوایی
    فساد اقتصادی و مالی از مشکلات بسیار جدی است که امروزه در سازمان ها، نهاد ها و شرکت های گوناگون مشاهده می شود و می توان گفت خود مسئله ای جهانی است. فساد توزیع عادلانه فرصت های اقتصادی و درآمدها، برقراری عدالت اجتماعی و افزایش رفاه عمومی، حذف انحصارطلبی، رفع تبعیضات ناروا و ایجاد نظام اداری سالم را تحت تاثیر قرار داده و سبب کاهش کیفی سرمایه اجتماعی کشور می گردد. از این رو همواره در سطح سیاست گذاری های کلان جمهوری اسلامی ایران مبارزه با فساد مورد توجه قرار گرفته است. دور شدن از اخلاقیات و پراهمیت گردیدن مادیات موجب افزایش روزافزون فساد در دنیای اقتصاد شده است. در این مقاله سعی شده مسئله فساد و عواملی که به آن فساد اقتصادی می گویند، مورد بررسی قرار گیرد و همچنین پیامدها و نتایجی که فساد در پی خواهد داشت مطرح می شود، ازجمله مسائل مهمی که می بایست در برنامه ریزی شرکت ها، سازمان ها و نهادها مورد توجه قرار گیرد، راه های مبارزه با این آفت جامعه و ریشه کن کردن آن است که سعی گردیده در این مقاله بررسی قرار گیرد.
    کلید واژگان: فساد اقتصادی, آفت های مالی اداری, پیامد فساد, مبارزه با فساد مالی}
  • محمد خضری، فرهاد تربتی مقدم، محمدرضا نظری*
    هدف از این تحقیق دریافت زمینه های فساد اقتصادی در مناقصه های دولتی است. در این راستا، پس از مطالعه ادبیات نظری تحقیق و شناسایی عوامل اصلی و فرعی فساد اقتصادی در مناقصه های دولتی، با استفاده از روش دلفی و طی دو مرحله، از خبرگان مرتبط با مناقصه های دولتی نظرسنجی و درستی موارد شناسایی شده کنترل و بررسی شد. نتایج حاکی از آن است که، همه موارد شناسایی شده جزو زمینه های بروز فساد اقتصادی در مناقصه های دولتی است. در ادامه، برای تشخیص میزان اهمیت هریک از این عوامل، با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره، شامل روش های تحلیل سلسله مراتبی AHP و TOPSIS، عوامل مذکور رتبه بندی شدند. نتایج نشان داد که، از نظر خبرگان، از بین چهار عامل اصلی شناسایی شده (ساختار رانت جویانه مناقصه های دولتی، سیاسی بودن فرایند برگزاری مناقصه ها، اقتدار بوروکراتیک و ضعف سازوکارهای نظارتی)، ضعف ساز و کارهای نظارتی مهم ترین عامل است. اگرچه عامل ساختار رانت جویانه، از نظر خبرگان، اهمیت کمتری نسبت به سایر عوامل دارد، ولی درواقع فساد اقتصادی در مناقصه های دولتی عملی رانت جویانه و روشی برای دستیابی به رانت هاست. سایر عوامل زمینه ساز نیز دستیابی به منابع رانت را تسهیل می کنند. این عوامل، هماهنگ با یکدیگر، درنهایت، کاهش قیمت نسبی فساد و، درنتیجه، شکل گیری آن در مناقصه های عمومی را سبب می شوند.
    کلید واژگان: فساد اقتصادی, مناقصه های دولتی, رانت ها, تحلیل سلسه مراتبی, روش دلفی, طبقه بندی JEL : D72-D73}
    Mohammadreza Nazari*
    This article aims to identify the factors that lead to economic corruption in public tenders. Studying the theoretical literature, the major and minor elements of economic corruption in public tenders were identified. Also, using Delphi method, these factors were confirmed by experts. Four major factors have been identified: rent seeking structure of public tenders, politicizing process of public trends, bureaucratic authority, and weak supervisory mechanisms. In order to determine the significance of each of these factors the multi-criteria decision making including hierarchical analysis (AHP) and TOPSIS were used. It was found that the weak supervisory mechanism played the major role among the four of them. But at end it was clear that the coordination of the four of them resulted in corrupted public tenders.
    Keywords: Economic corruption, Public tenders, Rents, Delphi method, AHP, JEL Classification: D72-D73}
  • رحمت الله عبدالله زاده، مصعب عبدالهی، حسین غفورزاده *، زهرا عبدالهی
    فساد اقتصادی از مسائل مهمی است که در سال های اخیر توجه بسیاری از دولت ها، مدیران و پژوهشگران را به خود معطوف ساخته است. در همین ارتباط، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش آموزه های قرآنی و روایی در کاهش فساد اقتصادی انجام گردید. این پژوهش در طبقه بندی کلی تحقیقات، بنیادی و با توجه به هدف، کاربردی محسوب می شود. برای جمع آوری اطلاعات نیز از روش کتابخانه ای و تحلیلی توصیفی استفاده شده است. یافته های این پژوهش، در زمینه پیشگیری از فساد اقتصادی نظیر آگاه سازی؛ تزکیه نفس؛ جلوگیری از پیدایش زمینه های فساد (1. تمهیدات لازم برای پیشگیری از فساد در معاملات، 2. نظارت دقیق، 3. انتخاب افراد متعهد و متخصص برای اداره کشور، 4. کاهش دادن فقر و نابرابری در جامعه و...) نشان می دهد به کارگیری این آموزه های دینی در زندگی باعث کاهش بروز فساد اقتصادی می شود. و براساس آیات و روایات، اصلی ترین مساله در امر پیشگیری از بروز مفاسد اقتصادی، احیای معنویات، اخلاقیات و ارزش های دینی و نیز اشاعه فرهنگ مبارزه با فساد اقتصادی است.
    کلید واژگان: قرآن و روایات, فساد, فساد اقتصادی}
    Rahmatallah Abdollahzadeh, Mosayeb Abdollahi, Hosein Ghaforzadeh *, Zahra Abdollahi
    Economic corruption is an important issues that in recent years has been attentioned greatly by governments, administrators and researchers. In this context, this study Targeted to investigate the role of the teachings of the Quran and traditions in reducing economic corruption. this study according to overall classification of the researchs, is fundamental and according to the purpose, is applied. To collecting data, library and descriptive - analytical methods has been used. The findings of this research, a bout the prevention of corruption, such as awareness, self-purification, prevent the emergence of areas of corruption (Necessary measures to preventing corruption in transactions, 2. oversight, 3. Selecting committed and skilled people to run the country, 4. reducing poverty and inequality in society, etc.) shows that the use of religious teachings in life leads to reduce the incidence of corruption. And based on the verses and hadiths, the main issue in the prevention of economic corruption is the revival of spirituality, morality and religious values and culture of fight against corruption
    Keywords: Quran, Hadith, Corruption, Economic corruption}
  • سعید خدیوی رفوگر*، علی اصغر هادوی نیا
    در صورت نبود یک مفهوم مورد اتفاق درباره فساد اقتصادی که شامل مصادیقی به منظور رصد و سنجش وضعیت موجود باشد، هرگونه تلاش در جهت از بین بردن آن بی ثمر خواهد بود. برای نیل به این مهم هرگونه مفهوم سازی باید در چارچوب این نظامات فکری و ارزشی صورت گیرد.
    در پژوهش پیش رو ضمن بررسی تعاریف پرکاربرد درباره فساد اقتصادی، مشخص گردید که بیشتر این تعاریف در اقتصاد متعارف به دلیل تاثیرپذیری از مبانی نظام سرمایه داری محدود به بخش دولتی گردیده که ایرادات فراوانی بر آن وارد می باشد؛ بر این اساس با توجه به رویکرد اقتصاد نهادگرا، بهترین روش برای تببین مفهوم فساد در هر جامعه، استفاده از هنجارها و ارزش های عرفی فرهنگی شده و نهادی آن جامعه می باشد؛ با عنایت به این مهم و با رجوع به دین نهادی که نماینده ارزش های عرفی فرهنگی شده در سطح جامعه می باشد، مشخص گردید که در سنت شیعی مکاسب محرمه با توجه به جایگاه آن در نهادهای رسمی و غیررسمی، دقیق ترین و عمیق ترین معادل مفهومی برای فساد اقتصادی از منظر اسلام می باشد. همچنین با توجه به برخی از مهم ترین مصادیق، شاخصی طراحی گردید که با استفاده از روش ادراک فساد در بافت پیرامون حرم رضوی سنجش شد؛ بر اساس نتایج به دست آمده بیش از نیمی از فعالیت های اقتصادی منطقه مبتلا به فساد اقتصادی می باشند.
    کلید واژگان: فساد اقتصادی, اقتصاد نهادگرا, مکاسب محرمه, اقتصاد اسلامی}
    Saeed Khadivy *
    Without an unanimous concept in economic corruption that involves examples to measure and observe the status quo, any try to resolving it will be unfruitful. To reach this, any conceptualization should be done under intellectual and value systems. In this research, with a review of current definitions in economic corruption, it was cleared that most of these definitions in traditional economics, because of being affected from capitalist foundations, have been subjected to public section and have several insufficiencies. Based on this and with regard to institutional economics’ approach, the best method for explaining the concept of corruption in any society is the use of norms and institutional and conventional values of that society. Regarding this and referring to institutional religion as a representative of cultural-conventional values in society, shows that in Shiite tradition, unlawful (haram) businesses, because of its’ place in formal and informal institutions, is the most accurate and deepest conceptual equivalent for economic corruption from the viewpoint of Islam. An index was also designed with attention to some of most important examples that was measured in Radavi shrine surrounding structure. Results show that more than half of the economic activities of that part are alluded with corruption.
    Keywords: Economic corruption, Institutional Economics, Unlawful (haram) businesses, Islamic Economics}
  • مجید مداح، زینب محمدنیا سروی
    اقتصاد سایه ای بخش مهمی از اقتصاد کشورها را تشکیل می دهد. تولید کالاها وخدمات در این بخش عموما با فرار از قوانین و مقررات مثل قوانین زیست محیطی همراه است که بر این اساس فعالیت اکثر واحدهای اقتصادی در این بخش دارای اثرات جانبی منفی زیست محیطی هستند. با توجه به موضوع توسعه پایدار توجه به عواملی که سلامت محیط زیست را در معرض تهدید قرار می دهد، از اهمیت جدی برخوردار است که یکی از این عوامل رشد اقتصاد سایه است. اقتصاد سایه ای تابع عوامل مختلفی از جمله فساد اقتصادی است. در این پژوهش رابطه بین فساد اقتصادی، اقتصاد سایه ای و آلودگی محیط زیست با استفاده از الگوی ارتباطات خطی ساختاری (LISREL) برای کشورهای عضو اوپک از جمله ایران طی دوره (2012-2000 ) مورد بررسی و تحلیل تجربی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می دهد اولا: رابطه مثبت و معنی داری بین فساد اقتصادی و اقتصاد سایه ای وجود دارد؛ به طوری که افزایش فساد اقتصادی به اندازه یک واحد، اقتصاد سایه ای به اندازه 73/0 واحد افزایش می یابد. ثانیا: افزایش فعالیت های غیر قانونی در بخش اقتصاد سایه ای بر رشد شاخص های آلوده کننده محیط زیست اثر مثبت و معنی داری دارد؛ به طوی که با رشد اقتصاد سایه ای، متغیرهای آلوده کننده محیط زیست مثل انتشار دی اکسید کربن، مصرف سوخت فسیلی و مساحت جنگل با ضرایب (0.91) ، (0.47) ، (0.53-) تحت تاثیر قرار می گیرند.
    کلید واژگان: فساد اقتصادی, اقتصاد سایه ای, آلودگی محیط زیست, کشور های عضو اوپک}
    Majid Maddah
    Sector of countries economy related to shadow economy. Production in sector of the shadow economy associated with evading rules such as environmental laws. On this basis¡ activity of most economic units in the shadow economy have the negative externalities. In Program of the sustainable development¡ has been considered environmental quality. The growth of shadow economy is one of the factors that destroys environmental quality which depends to various factors such as corruption. In this paper¡ has been studied the relationship among corruption¡ shadow economy and environmental pollution using linear structural relationship pattern for OPEC like Iran countries over (2000-2012). The results from estimated models show that i) there is a positive relationship between corruption and the shadow economy; so that increasing corruption by one unite lead to rise the shadow economy by 73/0¡ ii) increasing illegal activities in sector of the shadow economy have the significant and positive effect on the environmental pollution indexes; so that¡ with growth of the shadow economy by one unite¡ are affected environmental pollution indexes include carbon dioxide emissions¡ consumption of fossil fuels and forest area by (0.91)¡ (0.47) and (-0.53)¡ respectively.
    Keywords: Corruption, Shadow economy, Environmental pollution, OPEC countries}
  • محمدعلی متفکر آزاد*، زینب جامه شورانی، زینب حیدری داد
    هدف مقاله ی حاضر بررسی تاثیر دولت الکترونیکی بر فساد بین 34 کشور منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی طی سال های 2011- 2003 است. بدین منظور از روش پانل تصادفی (GLS) با در نظرگرفتن ناهمسانی واریانس برای برآورد نتایج استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد تقویت دولت الکترونیکی، فساد اقتصادی موجود در کشورها را کاهش می دهد که این امر سرمایه گذاری بیش تر بر روی ایجاد و بهبود شاخص های دولت الکترونیکی را می طلبد.
    کلید واژگان: فساد اقتصادی, دولت الکترونیکی, کشورهای اسلامی, رویکرد پانل, GLS}
    M. A. Motafakker Azad*, Z. Jameshourani, Z. Heydary Dad
    This paper examines the impact of E-Government on the economic corruption in 34 selected countries of OIC during 2003-2011. Therefore, a random panel method like GLS will be used by considering heteroskedasticity to achieve the goal. The results represent that the improvement of E-government can reduce economic corruption of all countries. It can be possible only when more investment to be done on constructing and then improving E-government.
    Keywords: E, government, Economic Corruption, Islamic Countries, Panel Approach, GLS}
  • مجید مداح*
    این مقاله رابطه میان فساد اقتصادی و کیفیت نهادهای اقتصادی شامل: کارایی دولت، کیفیت اجرای قانون در بخش دولتی و حاکمیت قانون را با استفاده از یک مدل ارتباطات خطی ساختاری (LISREL) در سطح 35 کشوراز جمله ایران با استفاده از داده های 2000،2005، 2006 مورد بررسی وتحلیل قرار داده است. نتایج نشان می دهد اثر نهایی کیفیت نهادی بر اندازه فساد اقتصادی (26/0-) می باشد. این یافته بیانگر آن است که: ارتباط غیر مستقیمی میان کیفیت نهادهای اقتصادی با فساد اقتصادی در سطح کشور ها از جمله ایران وجوددارد به طوری که با بهبود کیفیت نهادهای اقتصادی، فساد اقتصادی کاهش یافته است. نتایج مقاله اثرمنفی و معنی دار فساد بر تولید را نیز تایید کرده است به نحوی که افزایش فساد با ضریب (13/1-) تولید ناخالص داخلی واقعی در سطح کشورها را کاهش داده است که در این میان بهبود کیفیت نهادی بر تولید واقعی کشورها با ضریب (29/0) اثرمثبت داشته است.
    کلید واژگان: فساد اقتصادی, ارتباطات خطی ساختاری, کیفیت نهادی}
    M. Maddah*
    This paper investigate the relation between institutional quality and the economic corruption by Linear Structural Relationships (LISREL) model among 35 countries like Iran by using the data of the years 2000, 2005, 2006. Results indicate that there is an indirect relation between the economic institutions quality such as government effectiveness, regulatory quality, rule of law and economic corruption with coefficient (-0.26). This finding has been illustrated that a high institutional quality lead to less economic corruption. Corruption spread has been affected on real GDP with coefficient (-1.13). Moreoever, indirect effect of institutional quality on GDP is 0.27.
  • حسین صادقی*، عباس عصاری، وحید شقاقی شهری
    فساد پدیدهای پیچیده، چند بعدی و دارای علل و آثار چندگانه است و دامنه آن از یک عمل فردی (مانند رشوه) تا یک سوء عمل فراگیر که تمام ارکان نظام سیاسی و اقتصادی را در برمیگیرد، گسترده است. به رغم پیچیدگی، دشواری و حساسیت سروکار یافتن با این عارضه، در سالهای اخیر مطالعات گستردهای در اندازهگیری فساد، بیان علل ارتکاب چنین فعالیت مجرمانه و ارائه راهکارهای بازدارنده از سوی مجامع بین المللی انجام شده است. این مقاله با استفاده از منطق فازی، ضمن بیان چگونگی مدلسازی روابط اقتصادی، الگوریتم جدیدی برای سنجش فساد در ایران معرفی میکند. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد - با فرض آنکه حجم اقتصاد زیرزمینی و شاخص واقعی دستمزد مهمترین عوامل اقتصادی پدیده فساد باشند- روند شاخص فازی فساد ایران در فاصله سالهای 43 تا 48 با شاخص عددی حدود 0/7 بیشترین مقدار را داشته که طی دوره (1348 -53) کاهش یافته است. در فاصله سالهای (1353-58) و همچنین از سال 73 به بعد روند صعودی است. بعد از انقلاب اسلامی و در دوران جنگ تحمیلی شاخص عددی از پایداری نسبی برخوردار بوده و بین 0/3 تا 0/5 نوسان داشته است. بعد از جنگ تحمیلی نیز روند افزایشی شاخص فازی فساد مشاهده میشود.
    کلید واژگان: ایران, بررسی اقتصادی, فساد مالی (ارتشاء), رانت جویی, فساد اقتصادی, نظریه مجموعه فازی, دستمزد, اقتصاد زیرزمینی}
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال