به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « شاخه زایا » در نشریات گروه « زراعت »

تکرار جستجوی کلیدواژه « شاخه زایا » در نشریات گروه « کشاورزی »
  • علی نادری عارفی*، قربان قربانی نصرآباد
    سابقه و هدف

    مدیریت بهینه مصرف آب در محصولات زراعی نقش مهمی در کاهش اثرات کم‏آبی در مناطق خشک و نیمه خشک کشور دارد. در گیاه پنبه این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است چون دارای رفتار رشد نامحدود است و در صورت مصرف آب زیاد، احتمال غلبه رشد رویشی بر رشد زایشی و کاهش عملکرد وجود دارد. در نتیجه، ممکن است با وجود مصرف آب زیاد، عملکرد کاهش یابد. برتری روش آبیاری نواری به روش نشتی در زراعت پنبه در بیشتر نقاط جهان گزارش شده و است و در کشور ما نیز برتری این روش در بعضی مناطق گزارش شده است.علاوه بر مدیریت مصرف آب، انتخاب رقم‏هایی که در شرایط محدودیت آب عملکرد بالاتری داشته باشند، نقش مهمی در کاربرد بهره‏ورانه آب آبیاری دارد. با توجه به معرفی رقم‏های جدید توسط موسسه تحقیقات پنبه کشور و نیز افزایش تعداد رقم‏های وارداتی، در این پژوهش تعدادی از رقم‏های خارجی و داخلی از نظر عملکرد وش و کارایی مصرف آب در شرایط معمول و آبیاری بهره‏ورانه مقایسه شده‏اند تا ارقام برتر برای سطوح تجاری به کشاورزان پیشنهاد شوند.

    مواد و روش ‏ها: 

    این آزمایش به صورت کرت‏های خرد شده در قالب طرح بلوک های تصادفی با سه تکرار در دو سال‏ زراعی 1400 و 1401 اجرا گردید. کرت‏های اصلی به آبیاری پس از 100 و 30 درصد تبخیر از تشتک (3897 و 6495 مترمکعب در هکتار به ترتیب کم‏آبیاری و آبیاری کامل) و کرت‏های فرعی به 13 رقم‏ پنبه شامل ارقام داخلی خرداد، گلستان، لطیف شایان، سپید، تابان، پرتو، B557 و خارجی لودوز، مای، ماکسا، لیدر، آمریکن ژنتیکس اختصاص داده شدند.

    یافته ها

    اثر تیمارهای آبیاری و ارقام بر کلیه صفات مورد بررسی معنی‏دار بود. برهم‏کنش تیمارها بر کلیه صفات غیر از تعداد شاخه زایا و کیل الیاف معنی‏دار شد. در سال اول آزمایش عملکرد رقم‏های گلستان و پرتو در شرایط آبیاری پس از 30 درصد تبخیر از تشت (6879 کیلوگرم در هکتار) و گلستان، B557 و خرداد در شرایط 100 درصد تبخیر بیش از سایر رقم‏ها بود (به ترتیب 5189 و 4967 کیلوگرم در هکتار). کمترین عملکرد در سال اول از دو رقم سپید و لودوز حاصل شد (به ترتیب 2754 و 2872 کیلوگرم در هکتار). در سال دوم آزمایش رقم‏ گلستان با عملکرد 6946 کیلوگرم در هکتار در آبیاری پس از 30 درصد تبخیر از تشت برتری خود را حفظ کرد و در شرایط تبخیر 100 درصد از تشت (کم‏آبیاری) هم این رقم بالاترین عملکرد را دارا بود (3872 کیلوگرم در هکتار). کمترین عملکرد از رقم‏ لودوز در شرایط آبیاری پس از 30 درصد تبخیر از تشت به دست آمد (757 کیلوگرم در هکتار). در سال اول آزمایش رقم گلستان در شرایط آبیاری پس از 30 در صد تبخیر از تشتک بالاترین کارایی مصرف آب را دارا بود (7/1 کیلوگرم به از هر متر مکعب آب آبیاری) و در تیمار 100 درصد تبخیر از تشتک رقم لودوز کمترین کارایی مصرف آب را داشت (12/0 کیلوگرم بر متر مکعب). در سال دوم با توجه به افزایش عملکرد بیشتر ارقام، کارایی مصرف آب نیز افزایش یافت. بیشترین کارایی مصرف آب به میزان 33/1 کیلوگرم به ازای متر مکعب آب مصرفی مربوط به رقم گلستان در سطح آبیاری پس از 30 درصد تبخیر از تشتک اندازه‏گیری شد. کمترین کارایی مصرف آب به میزان 47/0 کیلوگرم به ازای هر متر مکعب در رقم سپید و آبیاری پس از 100 درصد تبخیر از تشتک مشاهده شد. در دو سال انجام آزمایش، رقم‏های گلستان، تابان، خرداد و مای وشایان برتری نشان دادند.

    نتیجه ‏گیری: 

    رقم ‏های داخلی گلستان، خرداد و پرتو و رقم خارجی مای رقم‏های مناسبی برای کشت با آبیاری نواری در شرایط آزمایش هستند. در شرایط کمبود آب و اولویت بهره‏وری رقم‏های گلستان، خرداد، شایان، مای و تابان برتری دارند. رقم‏های لودوز و لیدر، از رشد رویشی شدیدی به‏ویژه در آبیاری کامل داشتند، در صورت کشت این ارقام، اقدامات مدیریتی مانند کاربرد تنظیم‏کننده‏های رشد، جلوگیری از ریزش اندام‏های زایشی و شناسایی شرایط آب و هوایی سازگار با فیزیولوژی و مرفولوژی آنها شایسته توجه جدی است.

    کلید واژگان: رقم, شاخه زایا, عملکرد, کارایی مصرف آب}
    ALI NADERI AREFI *, Ghorban Ghorbani Nasrabad
    Background and Objectives

    Crops with high WUE and appropriate irrigation methods are critical for irrigation water management. Because of the indeterminate growth habit of the crop, this issue is particularly important in cotton production. Under high irrigation conditions, the balance between vegetative and reproductive growth may be upset. There are many reports showing the superiority of belt irrigation methods over conventional methods such as furrow irrigation. Considering the limited water resources in Iran, this experiment was conducted to study the response of cotton cultivars to irrigation rates and methods.

    Materials and Methods

    In this experiment, foreign and domestic commercial cotton varieties were compared in terms of yield and water use efficiency (WUE), in the form of split blocks on CRBD with 3 replications in 2022-2023 cropping seasons. Irrigation after 30% and 100% water evaporation from the pan in the main blocks. 13 cotton varieties were established in sub-blocks (plots) as sub-factors. Cultivars included of Golestan, Latif, Sepid, B557, Khordad, Partow, Taban Mai, Maxa, Lider, Loduz and American Genetics.

    Result

    the effects of treatments on all traits studied were significant. The interaction between irrigation and cultivar on the traits was significant, except for the number of sympodial branches and fiber content. In the first year, the yield of Golestan and Partov cultivars was higher than the others when irrigated after evaporation of 30% of the husk water. Golestan, B557 and Khordad had higher yield when irrigated after 100% evaporation, which was due to their ability to form and retain more bolls per plant. Sepid and Lodouz varieties had the lowest yield in the first year. In the second year, Golestn and Khordad were superior to the other cultivars when irrigated after 30% pod evaporation. When irrigated at 100% evaporation from the pan, Golestan, Mai, and Taban had higher yield. The lowest yield this year was obtained by Leeder and Loduz varieties when irrigated after 30% evaporation from the pan. The most likely reason for these yield losses was the loss of balance between vegetativeand reproductive growth, which resulted in completely excessive growth, especially in the Loduz variety. This higher vegetative growth resulted in a reduction of the WUE value.

    Conclusion

    the local cultivars Golestan, Khordad and Partow and the Turkish cultivar Mai showed higher yields under belt irrigation. Due to the high vegetative growth potential in Leeder and Golestan, irrigation management of these varieties is more important than that of the others.

    Keywords: cultivar, reproductive branches, Water use efficiency, yield}
  • اسحاق آرخی، کمال قاسمی بزدی*، حسین عجم نوروزی، الهام فغانی
    با هدف بررسی تاثیر تنظیم کننده های رشد بر تعدادی از خصوصیات مورفولوژیکی ارقام پنبه، پژوهش حاضر به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم آباد گرگان طی سال‎های 1395 و 1396 انجام شد. فاکتورها شامل تیمارهای تنظیم کننده رشد با 6 سطح (شاهد، بنزیل آدنین، آبسزیک اسید، سالیسیلیک اسید، براسینواسترویید و سایکوسل) و سه رقم پنبه گلستان، کاشمر و شایان بودند. بر اساس نتایج، تنظیم کننده های رشد بر روی اکثر صفات تاثیرگذار بودند. سایکوسل بیشترین تعداد غوزه در بوته (4/13 عدد) را تولید نمود و آبسزیک اسید سبب کاهش 25 درصدی تعداد غوزه نسبت به شاهد شد. گرچه بجز آبسزیک اسید، همه تنظیم کننده‎های دیگر باعث افزایش وزن غوزه نسبت به شاهد (02/5 گرم) شدند و بیشترین وزن غوزه (52/5 گرم) مربوط به تیمار سایکوسل بود، اما به نظر می رسد این صفت بیشتر تحت تاثیر ژنتیک باشد. سالیسیلیک اسید باعث افزایش و آبسزیک اسید و سایکوسل باعث کاهش فاصله اولین شاخه زایا تا زمین شدند. بیشترین تعداد گره‎های شاخه زایای پنجم به ترتیب با میانگین 17/7، 09/7 و 07/7 عدد به محلول پاشی با سالیسیلیک اسید، براسینواسترویید و سایکوسل اختصاص یافت و کمترین آن با 07/6 و 13/6 عدد متعلق به آبسزیک اسید و بنزیل آدنین بود. در مجموع، سالیسیلیک اسید و بنزیل آدنین توانستند در افزایش فاصله میانگره ها و آبسزیک اسید و سایکوسل در کاهش آن نقش داشته باشند. از بین ارقام، گلستان با 6/12 عدد بیشترین تعداد غوزه و کمترین نسبت غوزه باز به کل غوزه ها (1/39 درصد) را داشت و دیررس ترین رقم بود اما کاشمر با 4/60 درصد غوزه باز به کل غوزه‎ها، زودرس ترین رقم بود. لذا با هدف گزینش ارقام با تعداد غوزه بالاتر، می‎توان از تنظیم کننده رشد براسینواسترویید یا سایکوسل و ارقام گلستان و شایان، اما جهت گزینش درصد زودرسی بالاتر، از سالیسیلیک اسید یا سایکوسل و ارقام کاشمر و شایان استفاده کرد. در مجموع، می‎توان تنظیم کننده رشد سایکوسل و رقم شایان را توصیه نمود.
    کلید واژگان: رقم شایان, سالیسیلیک اسید, سایکوسل, شاخه زایا, غوزه}
    Eshagh Arekhi, Kamal Ghasemi Bezdi *, Hossein Ajam Nowroozi, Elham Faghani
    In order to investigate the effect of growth regulators on a number of morphological characteristics of cotton cultivars, the present research was conducted as a factorial experiment in a randomized complete block design with 3 replications at Hashemabad Cotton Research Station, Gorgan in 2016 and 2017. Factors included growth regulators treatments with 6 levels (control, benzyl adenine, abscisic acid, salicylic acid, brassinosteroid, and cycocel) and three cotton cultivars of Golestan, Kashmar, and Shayan. Growth regulators affected most traits. Cycocel produced the highest number of bolls per plant (13.4) and abscisic acid reduced the number of bolls by 25% compared to the control. Salicylic acid increased, and abscisic acid and cycocel decreased the distance from the first sympodia to the ground. The highest number of fifth sympodia nodes, respectively, with an average of 7.17, 7.09 and 7.07, was allocated to foliar application with salicylic acid, brasinosteroid and cycocel, and the lowest with 6.07 and 6.13 belonged to abscisic acid and benzyl adenine. Overall, salicylic acid and benzyl adenine were able to increase the internodes length and abscisic acid and cycocel to reduce it. Therefore, with the aim of selecting cultivars with higher boll number, it is possible to use growth regulator of brasinosteroid or cycocel, and Golestan and Shayan cultivars, but to select a higher early maturity percentage, salicylic acid or cycocel, and Kashmar and Shayan cultivars can be used. In general, it is possible to recommend the cycocel growth regulator and Shayan cultivar.
    Keywords: Boll, Cycocel, salicylic acid, Shayan cultivar, Sympodia}
  • محسن فتحی سعدآبادی، فرشید نوابی

    به منظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای آن در پنبه و انتخاب بهترین ژنوتیپ از بین ژنوتیپ های در دست معرفی پنبه در مقایسه با رقم تجارتی منطقه، چهار ژنوتیپ از گونه تتراپلوئید پنبه (Gossypium hirsutum L.) در آزمایشی بصورت اسپلیت پلات (کرتهای خرد شده) در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال 1382 و 1383 مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفتند. فاکتور اصلی شامل دور متغیر آبیاری در چهار سطح 70، 100، 130 و 160 میلی متر تبخیر تجمعی از طشتک تبخیر کلاس A و فاکتور فرعی شامل ارقام Siokra،818-312، B557 و بختگان (بعنوان شاهد) بود. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، طول شاخه رویا، تعداد شاخه رویا، طول شاخه زایا، تعداد شاخه زایا، تعداد غوزه، وزن غوزه، عملکرد وش و زودرسی (نسبت چین اول به کل محصول) بود. همچنین سطح برگ، قطر ساقه و کارایی مصرف آب (WUE) به ازاء عملکرد وش در کلیه ارقام مورد مقایسه و بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاثیر دورآبیاری بر روی صفاتی نظیر ارتفاع بوته، تعداد شاخه رویا، وزن غوزه و عملکرد در سطح 1% یا 5% معنی دار بود. بین ارقام مورد مطالعه نیز از نظر ارتفاع بوته، طول شاخه رویا، طول شاخه زایا، وزن غوزه و زودرسی تفاوت معنی داری وجود داشت. تنش خشکی سبب کاهش وزن غوزه ها شد. در حالیکه درشت ترین غوزه ها مربوط به ژنوتیپ بختگان بود. اثر تنش بر روی عملکرد وش در تیمارهای مورد بررسی بنحوی بود که تیمارهای70 و100 میلیمتر تبخیر در یک گروه و تیمارهای130 و160 میلیمتر تبخیر در گروه دیگر قرار گرفتند و بین دو گروه از این نظر تفاوت کاملا معنی داری در سطح 1% وجود داشت. این نتیجه بیانگر اثر تنش در کاهش قابل توجه عملکرد در ژنوتیپ های پنبه بود. هر چند که بین ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر عملکرد تفاوت معنی داری مشاهده نشد، اما بیشترین عملکرد وش در تیمار 100 میلیمتر تبخیر مربوط به ژنوتیپ 818-312 بمقدار 3322 کیلوگرم در هکتار بود. میزان آب مصرفی در این تیمار 9646 مترمکعب در 13 نوبت آبیاری و دور آبیاری تقریبا 10 روز بود.

    کلید واژگان: پنبه, ژنوتیپ, تنش خشکی, دور آبیاری, عملکرد وش, شاخه رویا, شاخه زایا, غوزه}
    Fathi Saadabadi, M. F. Navabi

    To evaluate the effect of drought stress on yield and its components in cotton and introduce the suitable cotton genotype for Darab region, four genotypes of cotton (Gossypium hirsutum) were studied in a filed experiment using split plot arrangement in a randomized complete blocks design (RCBD) with three replications. Main factor, included four levels of irrigation (70, 100, 130 and 160 mm cumulative evaporation from class A pan) and four genotypes consisting of Siokra, 818-312, B-557 and Bakhtegan (control) assigned as sub-plots. Studied traits were plant height, length and numbers of monopodial (L.M.B and N.M.B) and sympodial branches (S.B), boll number, boll weight, yield and earliness. Also leaf area and water use efficiency were studied. Analysis of variance showed that the effect of irrigation interval on plant height, L.M.B, L.S.B, boll weight, and earliness were highly significant. Drought stress reduced boll weight, however, Bakhtegan cultivar had the biggest and heaviest bolls. The 70 and 100 mm irrigated treatments were in one group and 130 and 160 mm treatments grouped togather.Therefore, there was high significant difference between them. The genotype 818-312 had the highest yield of 3322 Kg/ha in 100 mm (I2) irrigation treatment. Water used in this treatment was 9646 m3/ha in 13 times and irrigation intervals were approximately every 10 days.

    Keywords: Cotton, Genotypes, Drought stress, Irrigation interval, Yield, Monopodial, Sympodial, Boll}
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال