زمینه ها و بسترهای تشکیل بانک شاهنشاهی در ایران

امتیاز تاسیس بانک شاهنشاهی در سال 1306 ق. / 1889 م. با تلاش های امین السلطان و میرزا ملکم خان به بارون ژولیوس رویتر واگذار شد. بانک شاهنشاهی به عنوان اولین بانک از خلاء موجود در زمینه بانکداری ایران بهره برد و از سرمایه های راکد ایران در جهت منافع خود سود جست. بانک افزون بر کارهای معمول در اغلب مواقع به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی دولت انگلیس نیز عمل می کرد. تشکیل بانک شاهنشاهی در ایران را باید در اثر دو عامل داخلی و خارجی دانست. توسعه سیاست های استعماری بریتانیا از یک سو و تمایل دولتمردان ایران در اخذ تمدن اروپائی به منظور اصلاحات در کشور از سوی دیگر در تشکیل بانک شاهنشاهی در ایران موثر بودند. در واقع این دو عامل به عنوان مکمل یکدیگر در تشکیل این بانک در ایران نقش داشتند. در همین راستا، مقاله حاضر درصدد است که به بررسی هر یک از این عوامل بپردازد و علل شکل گیری آن را به بحث و گفتگو بگذارد. روش انجام تحقیق در این پژوهش، توصیفی تحلیلی است که با تکیه بر یافته های کتابخانه ای و اسنادی به دست آمده است.