تحلیل شاخص ایمنی بیمارستان (HSI) در رویارویی با بحران: یک مطالعه موردی

بیمارستان ها به دلیل نقش بسیار مهمی که در جهت تامین، حفظ و ارتقای سلامت ایفا می کنند از اهمیت بسیاری برخوردارند. حفظ قابلیت و عملکرد بیمارستان در زمان بحران از این جهت حائز اهمیت است که بتواند ضمن انجام وظایف جاری، توان پاسخگویی به حجم زیاد بیماران و مجروحین را نیز داشته باشد. شاخص ایمنی بیمارستان یکی از شاخص هایی است که به کمک آن می توان میزان کارایی بیمارستان را در زمان بحران تعیین کرد. مطالعه حاضر به منظور تعیین شاخص ایمنی بیمارستان در زمان بحران در یکی از بیمارستان های وابسته به سازمان تامین اجتماعی در شهر تهران انجام شده است.
این پژوهش از انواع پژوهش های کاربردی است که در انجام مراحل مختلف آن برحسب ضرورت از روش های کیفی و کمی استفاده شده است. بیمارستان مورد بررسی از 4 ساختمان تشکیل شده و جامعه پژوهش را واحدها، بخش ها و پرسنل بیمارستان تشکیل داده اند. در این پژوهش جهت گردآوری داده ها از روش های مشاهده، مصاحبه و چک لیست استاندارد «پاهو» (مطابق دستورالعمل WHO/PAHO) استفاده شد که به کمک آن شاخص ایمنی بیمارستان (در سه حیطه سازه ای، غیرسازه ای و عملکردی) و سطح خطرپذیری آن تعیین گردید. برای بررسی اعتبار محتوای صوری ابزار اندازه گیری، از اساتید صاحب نظر در زمینه مدیریت بیمارستان بهره گرفته شد.
نتایج این مطالعه نشان داد که بیمارستان مذکور با توجه به شاخص های سه گانه با معدل 25/0 در گروه C قرار گرفته است، گروه C بیمارستان هایی هستند که در صورت وقوع بحران، ایمنی ساختار و ساکنین را تامین نکرده و عملکرد معمول خود را نیز از دست می دهند.
با سنجش شاخص ایمنی بیمارستان و محاسبه میزان ایمنی آن در برابر بحران می توان تعیین نمود که یک بیمارستان تا چه اندازه می تواند در برابر یک بحران به حفظ ساختار و عملکرد خود بپردازد. به کمک این شاخص تصمیم گیران و سیاست گذاران قادر خواهند بود، اولویت انجام مداخلات مدیریتی و عمرانی در حیطه بهداشت و درمان را تعیین نمایند.