تبیین جامعه شناختی انعکاس جرم در مطبوعات

امروزه مطبوعات نقشی اساسی در عرصه عمومی داشته و برای بسیاری از مردم، مهم ترین منابع خبری هستند. مطبوعات هر روز با تولید اخبار و طرح داستانهایی درخصوص جرم، سعی دارند به افراد شوک وارد کرده، آنها را بترسانند یا سرگرم کنند. در حال حاضر روزنامه ها بیش از هر زمان دیگری به عنوان ادبیات خاکستری تحقیقات مطرح هستند. اگرچه این ایده بسیار رایج است که رسانه ها نقشی اساسی در طرح موضوعات دارند و مطالب آنها بخشی از گفتمان عمومی است، اما این مطالب همواره با واقعیت هم خوانی ندارد. به عبارتی، میتوان گفت که آنها قادرند تا تصویر چولهای از جرم ارائه کنند که بر اساس نظریه های جرم شناسی و رسانه، می تواند بر احساس امنیت اجتماعی و به تبع آن بر نظم اجتماعی در جامعه اثرگذار باشد. مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی، 200 خبر از اخبار حوادث روزنامه همشهری را در شش ماهه اول سال 1389 به صورت نمونه گیری تصادفی منظم انتخاب کرده و مورد مطالعه قرار داده است. یافته ها و نتایج حاصل از این مطالعه نشان میدهد که بازتاب واقعیتهای جرمی در روزنامه ها در زمینه هایی با سوگیری اساسی همراه است و گاهی با واقعیت هم خوانی ندارد. همچنین نتایج نشان داد که از سوی مطبوعات، بر ساخت گروه های پایین اقتصادی به عنوان مهم ترین گروه مجرم تاکید شده است و همچنین نتایج بر اغراق آمیز بودن بازنمایی جرایم خشن در روزنامه ها دلالت می کردند و در ضمن مشخص شد که روزنامه ها بر خلاف نرخ جرایم در آمارهای رسمی، حدود 50 درصد از فراوانی جرایم را به گزارش جرایم خشن اختصاص میدهند.