شاخص توده چربی بدن (FMI) در مقایسه با شاخص توده وزن بدن (BMI) در تعیین چاقی کودکان پیش دبستانی

شاخص توده وزن بدن (Body Mass Index: BMI) یکی از متداول ترین روش های آنتروپومتریکی تشخیص چاقی است. هدف از این مطالعه بررسی حساسیت و ویژگی صدک های BMI استاندارد 2000 CDC (Center of Disease Control 2000) در تشخیص چاقی کودکان پیش دبستانی در مقایسه با چاقی واقعی بر اساس معیار شاخص چربی بدن (Fat Mass Index FMI:) و مقایسه وضعیت اضافه وزن و چاقی براساس دو معیار ذکر شده است.
قد، وزن و ضخامت چین پوستی ناحیه سه سر پشت بازو در 603 کودک پیش دبستانی شهر تهران اندازه گیری شد. از تقسیم وزن (به کیلوگرم) به مجذور قد (به متر) BMI و از تقسیم میزان توده چربی (به کیلوگرم) به مجذور قد (به متر) FMI کودکان محاسبه شد. BMI برابر صدک 85 تا 95 استاندارد مرجع 2000 CDC به عنوان معیار اضافه وزن و 95 BMI ≥ به عنوان معیار چاقی منظور شد. همچنین، FMI بیش از صدک 90 به عنوان معیار چاقی واقعی در نظر گرفته شد.
نتایج این مطالعه نشان داد بر اساس BMI میزان شیوع چاقی و اضافه وزن در بین کودکان پیش دبستانی به ترتیب 1/5 و 8/9 درصد بود، هرچند درصد شیوع اضافه وزن و چاقی در پسران بیشتر از دختران بود. تفاوت معنی داری بین دو جنس به لحاظ شیوع اضافه وزن و چاقی وجود نداشت (834/0= p، 211/0= p). همچنین، 46 درصد از کودکان واقعا چاق و 4/0 درصد از کودکانی که بر اساس FMI چاق نبودند، با استفاده از معیار BMI چاق تشخیص داده شدند. به علاوه، با استفاده از FMI به عنوان معیار چاقی واقعی حساسیت و ویژگی صدک 90 BMI در تعیین چاقی به ترتیب 73 و 4/97 درصد به دست آمد.
علیرغم داشتن ویژگی بالا، BMI حساسیت نسبتا کمی داشته و ممکن است کارایی کمی در تشخیص چاقی کودکان داشته باشد. همچنین، به نظر می رسد در مقایسه با BMI، FMI معیار مناسب تری برای تعیین چاقی در کودکان است. با وجود این، به دلیل نبود استانداردهای مرجع دقیق در مورد FMI مطالعات بیشتر در این زمینه مورد نیاز است.