ارزیابی شاخص بهره وری آب کشاورزی و عملکرد سیاست ها و برنامه های مدیریت آب کشور در این زمینه

بهره وری آب بیانگر مقدار محصول تولیدی یا درآمد حاصله به ازای هر واحد آب مصرفی است. اقتصاددانان برای حل مشکل تولید غذا از منابع آب محدود و جلوگیری از واردات بی رویه محصولات کشاورزی، پیشنهاد می کنند تنها راه موجود افزایش بهره وری فیزیکی و در نهایت بهبود بهره وری اقتصادی آب است. ازلحاظ قانونی نیز به استناد ماده (25) «قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی»، بر اهمیت تعیین شاخص های بهره وری آب کشاورزی و اقدامات اجرایی برای بهبود آن تاکید شده است. براساس نتایج شاخص بهره وری فیزیکی آب کشور در سال های 1379 (پایه)، 1385، 1389 (شاهد)، 1404 (هدف)، به ترتیب برابر70/0، 79/0، 95/0 و 70/1 کیلوگرم بر مترمکعب است. همچنین مقدار شاخص راندمان کاربرد آب در مزرعه در همین سال ها به ترتیب برابر34 درصد، 37 درصد، 40 درصد، 60 درصد است. بهبود بهره وری آب هدف مهمی است که کشور ناگزیر از آن بوده و در یازده سال آینده مقدار آن باید از مقدار فعلی 0/1-9/0 کیلوگرم بر مترمکعب به دوبرابر آن برسد. این چالش نیازمند تدوین قوانین و نهادهای بدیع و جدید درباره مدیریت آب، سیاست های جدید الگوی کشت محصولات کشاورزی، مشارکت بیشتر بهره برداران و سازمان های مرتبط در تصمیم سازی ها، تشکیل شورای آب حوضه های آبریز، اقدامات فنی و زیربنایی لازم و ارتقای دانش بهره برداران و دانش فنی و تحقیقاتی لازم در این زمینه هاست. عملیاتی کردن اجرای ماده (25) «قانون افزایش بهره وری در بخش کشاورزی و منابع طبیعی»، می تواند اولین و اساسی ترین قدم در این راستا باشد.