ارتباط خودکارآمدی با اضطراب و افسردگی در بیماران تحت همودیالیز مراجعه کننده به واحد همودیالیز مرکز آموزشی درمانی رشت

تعداد بسیاری از بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه با فرایند همودیالیز به زندگی خود ادامه می دهند. این بیماری مزمن و ناتوان کننده، پیامدهای روان پزشکی متعددی را به دنبال خواهد داشت. افسردگی و اضطراب ازجمله شایع ترین این اختلالات به شمار می روند. وجود مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی پیش روی این بیماران لزوم توجه به توانایی بیمار در انجام فعالیت ها و میزان خودکارآمدی وی در دستیابی به کیفیت زندگی مطلوب را ایجاب می کند. این مطالعه باهدف بررسی ارتباط خودکارآمدی با اضطراب و افسردگی در بیماران تحت همودیالیز مراجعه کننده به واحد همودیالیز انجام شد.
این مطالعه توصیفی تحلیلی می باشد که در سال 1390 روی 160 بیمار تحت درمان با همودیالیز مرکز آموزشی درمانی رازی رشت به روش سرشماری انجام گردید. ابزار گردآوری داده ها مشتمل بر چهار پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، اضطراب و افسردگی بیمارستانی (HADS) و سنجش خودکارآمدی بود. اطلاعات پس از جمع آوری توسط نرم افزار آماری SPSS نسخه 17 با آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، تی تست، آنالیز واریانس و رگرسیون خطی در سطح معناداری 0/05 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.
میانگین سنی افراد موردمطالعه 11/86 ± 50/39بود یافته های پژوهش نشان داد که نمره خودکارآمدی در بیماران همودیالیزی 4/93 ± 33/14، اضطراب 3/59 ± 9/86 و افسردگی 3/30± 8/95 می باشد. بر این اساس اکثریت بیماران (70/6 درصد) خودکارآمدی عمومی مطلوب و اضطراب و افسردگی متوسط تا شدید داشتند. همچنین بین سن با خودکارآمدی (p<0.05) و شغل با اضطراب (p<0.04) ارتباط آماری معنی داری وجود داشت.
بر اساس یافته های این مطالعه، افسردگی و اضطراب یافته شایعی در بیماران تحت همودیالیز است که کیفیت زندگی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد، لذا خودکارآمدی به عنوان یکی از عوامل موثر در کنترل و دستیابی به برآیندهای مورد انتظار توسط بیماران محسوب می شود بنابراین افزایش خودکارآمدی بیماران می تواند سبب افزایش توان خودمراقبتی شود.