بررسی شیوع استئوپروز و عدم همخوانی T-score ستون فقرات و فمور و برخی عوامل موثر در ایران: مطالعه آیموس

استئوپروز شایع ترین بیماری متابولیک استخوان است که با کاهش توده استخوانی و افزایش شکنندگی آن همراه می باشد. هدف از مطالعه حاضر مقایسه شیوع استئوپروز و دیسکوردنس تراکم استخوانی ستون فقرات با فمور در مردان بالای 50 سال و زنان یائسه در فاز1و3 آیموس و بررسی برخی از فاکتورهای دخیل می باشد.
پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی-تحلیلی است که براساس اطلاعات مطالعات فاز 3 آیموس در شهرهای اراک و سنندج و فاز 1 آیموس در شهرهای تهران، مشهد، تبریز، شیراز و بوشهر انجام شده است. تعداد مردان بالای 50 سال و زنان یائسه به ترتیب در فاز 1 آیموس 868 و 685 نفر و در فاز 3 آیموس 295و397 نفر بودند که به صورت خوشه ایو تصادفی انتخاب شده اند. دانسیتومتری در ناحیه ستون فقرات و ران انجام گرفته است.
شیوع استئوپروز واستئوپنی در فاز 3 آیموس در مردان بالاتر از50 سال به ترتیب 32 و50 درصد بیشتر از فاز 1 آیموس 28 و3/ 49درصد بود که البته تفاوت آماری معناداری نداشت. در زنان یائسه در فاز 3 آیموس شیوع استئوپروز و استئوپنی در مقایسه با فاز1تفاوتی نداشت. شیوع دیسکوردنس تراکم استخوانی ستون فقرات با فمور نیز در مردان بالاتر از50 سال و زنان یائسه در فاز3 و1 تفاوتی نشان نداد در آنالیز رگرسیون لوجستیک (Logistic Regression)در هر دو گروه نمایه توده بدنی بالا و انجام ورزش در برابر استئوپنی و استئوپروز اثر محافظتی داشتند.
به نظر می رسد شیوع استئوپروز در گروه مردان با شیب بیشتری در حال افزایش است. تغییر شیوه زندگی و در راس آن فعالیت بدنی و تغذیه می تواند نقش مهمی در پیشگیری از پوکی استخوان داشته باشد و با توجه به شیوع دیسکوردنس ستون فقرات و فمور کماکان سنجش تراکم استخوان در دو سایت مختلف ضروری به نظر می رسد.