گزارش علمی کوتاه: ارزیابی تحمل خشکی ژنوتیپ های کلزا (Brassica napus L.) با استفاده از شاخص های مقاومت به خشکی

به منظور بررسی عملکرد پانزده ژنوتیپ کلزا در شرایط تنش خشکی و ارزیابی ژنوتیپ ها با استفاده از شاخص های مقاومت به خشکی، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط آبی و دیم در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شد. شاخص های حساسیت به تنش، تحمل، میانگین هارمونیک، میانگین هندسی تولید، متوسط تولید، تحمل تنش، عملکرد و پایداری عملکرد بر اساس عملکرد دانه در هر دو شرایط محاسبه شدند. تجزیه مرکب عملکرد دانه نشان داد که محیط به طور معنی داری بر روی عملکرد تاثیر گذاشته به طوری که میانگین عملکرد در محیط دیم کمتر از محیط آبی بود. بین ژنوتیپ های موردبررسی اختلاف معنی داری ازنظر شاخص ها و عملکرد در هر دو شرایط وجود داشت. بررسی همبستگی شاخص ها نشان داد که شاخص های میانگین بهره وری، میانگین بهره وری هندسی و تحمل تنش با عملکرد در هر دو شرایط، همبستگی بالایی داشته و بر اساس نمودار سه بعدی این شاخص ها، ژنوتیپ های HW113، L146 و L201 مناسب ترین ژنوتیپ ها برای هر دو شرایط در نظر گرفته شدند. با توجه به نمودار بای پلات حاصل از دو مولفه اصلی اول و دوم نیز، ژنوتیپ های HW113، L146 و L201 نسبت به سایر ژنوتیپ ها دارای تحمل بیشتری به تنش خشکی بوده و ژنوتیپ های L72 و OPERA حساس ترین ژنوتیپ ها به شرایط تنش خشکی شناخته شدند.