بررسی اثر ضداکسایشی عصاره دانه رازیانه (Foeniculum vulgare) در روغن سویا و مقایسه آن با ضداکساینده های سنتزی BHA وBHT

اکسایش چربی ها منجر به کاهش ویژگی های حسی و ارزش تغدیه ای روغن ها می گردد. از جمله روش های موثر جهت کاهش شدت اکسایش، افزودن ضداکساینده ها است. با توجه به اثرات جانبی نامطلوب ضداکساینده های سنتزی، مانند امکان ایجاد جهش و یا سرطان، امروزه ترکیب های طبیعی دارای ویژگی های ضداکسایشی به عنوان جایگزینی برای ترکیب های متداول سنتزی مورد توجه قرار گرفته اند. هدف از این تحقیق، بررسی اثرات ضداکسایشی عصاره دانه رازیانه در روغن سویا و مقایسه آن با ضداکساینده های سنتزی بوتیلید هیدروکسی آنیزول (BHA) و بوتیلید هیدروکسی تولوئن (BHT) می باشد.
اثر غلظت های 100، 200، 300، 400، 500، 600، 700 و 800 میلی گرم/لیتر عصاره اتانولی دانه رازیانه در به تاخیر انداختن فساد اکسایشی در روغن سویا تصفیه شده عاری از ضداکساینده، در دمای 90 درجه سانتی گراد، به مدت 4 هفته و در فواصل زمانی ثابت هفت روزه از طریق سنجش اندیس های آنیزیدین، پراکسید و محاسبه اندیس توتوکس در مقایسه با نمونه شاهد و ضداکساینده های سنتزی BHA به میزان غلظت مجاز 175 میلی گرم/لیتر وBHT به میزان غلظت مجاز 75 میلی گرم/لیتر و مخلوط هر دو نوع ضداکساینده سنتزی (BHT+BHA) به میزان غلظت مجاز 175 میلی گرم/لیتر، تحت بررسی قرار گرفت. هم چنین، مدت زمان مقاومت به اکسایش نمونه ها توسط دستگاه رنسیمت سنجیده شد.
با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، با افزایش غلظت عصاره ها اثر ضداکسایشی آن ها بیش تر شده ولی در محدوده غلظتی مورد بررسی، رابطه خطی و مستقیم بین غلظت تیمارها و فعالیت ضداکسایشی آن ها در روغن سویا دیده نشد. غلظت های 300 میلی گرم/لیتر و 400 میلی گرم/لیتر عصاره دانه رازیانه، دارای فعالیت ضداکسایشی بالاتری نسبت به هر دو ضداکساینده سنتزی BHA و BHT بودند .
عصاره دانه رازیانه دارای اثر ضداکسایشی مناسبی در روغن سویا بوده و می تواند در غلظت های مناسب به عنوان جایگزین طبیعی ضداکساینده های سنتزی BHA وBHT به کار رود.