تغییر نابرابری اجتماعی- اقتصادی در مرگ کودکان زیر 5 سال در ایران: تحلیل دو پیمایش ملی

در سال های اخیر کاهش چشمگیری در مرگ کودکان زیر 5 سال اتفاق افتاده است. این که آیا این پیشرفت با افزایش یا کاهش نابرابری در مرگ این کودکان همراه بوده است یا خیر، ناشناخته مانده است.
در این مطالعه داده های مربوط به دو پیمایش سلامت و جمعیت سال 1379 و 1389 تحلیل ثانویه شد. میزان های مرگ به طور مستقیم به روش تاریخچه باروری کامل تخمین زده شدند. پنجک های اجتماعی- اقتصادی با به کارگیری روش تحلیل مولفه های اصلی ساخته شدند. تغییر در نابرابر با استفاده از سه سنجه نسبت شانس ها، میزان های مرگ و شاخص های تجمعی بین گروه های اجتماعی- اقتصادی و همچنین معناداری تغییر در نابرابری از طریق آزمون برتری منحنی تجمعی بررسی شد.
نسبت شانس مرگ زیر 5 سال در فقیرترین پنجک نسبت به ثروتمندترین پنجک در سال 1379 از 98/1 (3/2-64/1=CI 95٪) به 85/1 (3-13/1=CI 95٪) در سال 1389 کاهش یافته بود. بیش ترین میزان کاهش مرگ زیر 5 سال (3/52٪) در ثروتمندترین پنجک دیده شد. شاخص تجمعی مرگ زیر 5 سال به طور معناداری از 17/0- در سال 1379 به 14/0- در سال 1389 کاهش داشت
علی رغم کاهش اساسی در مرگ کودکان زیر 5 سال، هنوز نابرابری در مرگ کودکان به ضرر گروه های فقیر جامعه در ایران وجود دارد. تمرکز بر برنامه های سلامت کودکان حامی فقرا به همراه برنامه های عدالت محور در دیگر بخش های اجتماعی اقتصادی، میتوانند نابرابری در مرگ کودکان زیر 5 را بیش تر کاهش دهند.