مشخصات سونوگرافی انگشت در بیماران پیوند کلیه در مقایسه با افراد سالم و در مقایسه با DXA

پوکی استخوان یک عارضه مهم پیوند کلیه است. روش های تشخیص موجود با وجود دقت و تکرارپذیری مناسب، با توجه به سابقه مشکلات استخوانی قبل از پیوند در این بیماران، محدودیتهایی در تشخیص پوکی استخوان در آنها دارند. سونوگرافی کمی استخوان (Quantitative Ultrasound-QUS) یک روش غیرتهاجمی برای بررسی وضعیت استخوان بوده و سونوگرافی کمی انگشتان یکی از انواع آن است. اطلاعات اندکی در مورد نتایج استفاده از QUS در تشخیص مشکلات استخوانی بیماران پیوند کلیه وجود دارد. ما توانایی سونوگرافی کمی انگشتان را در تشخیص پوکی استخوان در مقایسه با Dual Energy X-ray Absorptiometery (DXA) در بیماران با سابقه پیوند کلیه مورد بررسی قرار دادیم و جهت تحلیل نتایج QUS، از یافته های آن در نمونه های سالم که از نظر سنی و جنسی همسان شده بودند استفاده کردیم. در این مطالعه مقطعی، 42 بیمار دارای کلیه پیوندی با متوسط سنی (9/11±) 17/40 سال که در فاصله (9/2±) 8/2 سال از پیوند کلیه قرار داشتند مورد مطالعه قرار گرفتند. 49 فرد سالم همسان (در سن و جنس) به عنوان افراد کنترل در نظر گرفته شدند.. از دستگاه DBM-sonic-1200 جهت بررسی تراکم استخوان انگشتان و از دستگاه DXA برای بررسی تراکم استخوان کمر ولگن استفاده گردید.
با استفاده از روش DXA،19 درصد بیماران واجد استئوپوروز شناخته شدند (5/9 درصد در ناحیه گردن ران، 9.5 درصدناحیه عمومی ران و 5/9 درصد در ناحیه کمر).حساسیت Ad-SOS (متغیر سونوگرافی انگشتان) برای تشخیص پوکی استخوان در ناحیه عمومی و گردن ران وناحیه کمر به ترتیب 75، 100 و 25 درصد و ویژگی آن برای این تشخیص در نواحی فوق الذکر به ترتیب43،45 و 37 درصد بود (رابطه معنی داری بین آنها وجود نداشت). متوسط Ad-SOS (متغیر اندازه گیری شونده در دستگاه سونوگرافی انگشتان که سرعت صوت وابسته به دامنه در استخوان است) در بیماران پیوندی، (79±) 2036 متر بر ثانیه و در افراد سالم (86±) 2060 متر بر ثانیه بود. هیچ تفاوت معنی داری نیز بین دو گروه از این جهت وجود نداشت. در گروه بیماران، سن، قد و BMI با Ad-SOS رابطه معنی دار داشت. رابطه قد در جهت مثبت (p=0.013) و رابطه سن و BMI در جهت منفی بود (به ترتیب p=0.001, p=0.027) همچنین مدت دیالیز، مدت زمان پیوند و دوز تجمعی کورتون و سیکلوسپورین A با Ad-SOS رابطه ای نداشت. مطالعه ما نشان می دهد که سونوگرافی انگشتان قابلیت بالایی در نشان دادن تفاوتهای موجود در مشخصات استخوانی افراد سالم و پیوند شده ندارد ولی می تواند در غربالگری بیماران پیوند کلیه برای پوکی استخوان به کار رود. افرادی که با این روش احتمال پوکی استخوان در آنها مطرح شود، برای تایید نهایی تشخیص باید مورد سنجش تراکم استخوان به روش DXA قرار گیرند.