مدل ساختاری روابط بین معنویت با سلامت روان و اضطراب مرگ: نقش میانجی گری منبع کنترل و حمایت اجتماعی

با توجه به افزایش جمعیت سالمندان ایرانی، بررسی تعیین کننده های سلامت روان و اضطراب مرگ آنها ضرورت می یابد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی مدل ساختاری روابط بین معنویت با سلامت روان و اضطراب مرگ: نقش میانجی گری منبع کنترل و حمایت اجتماعی انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، زنان و مردان سالمند شهر تهران بودند که 350 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسش نامه های معنویت پارسیان و دونینگ، سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر، اضطراب مرگ تمپلر، منبع کنترل لوینسون و حمایت اجتماعی واکس، فیلیپس و هلی پاسخ دادند. داده ها با استفاده از مدلیابی معادلات ساختاری در نرم افزارهای SPSS و AMOS تحلیل شدند. یافته ها نشان داد معنویت، منبع کنترل و حمایت اجتماعی، سلامت روان و اضطراب مرگ را پیش بینی می کنند. تمام ضرایب مسیر به غیر از ضریب رگرسیون بین منبع کنترل درونی بر اضطراب مرگ از نظر آماری معنادار بوده و معنویت علاوه بر تاثیر مستقیم، از طریق متغیرهای میانجی بر سلامت روان و اضطراب مرگ سالمندان تاثیر داشت. حمایت اجتماعی تاثیر مستقیم بر سلامت روان و اضطراب مرگ داشت اما تاثیر منبع کنترل درونی بر اضطراب مرگ تایید نشد. متغیرهای پیش بینی کننده بر 41 درصد از واریانس سلامت عمومی و 19 درصد از واریانس اضطراب مرگ اثر غیر مستقیم داشتند. منبع کنترل درونی و حمایت اجتماعی به صورت نسبی رابطه بین معنویت با سلامت روان و اضطراب مرگ را میانجی گری می کنند. مدل با داده های مشاهده شده برازش مطلوب داشت. رشد و تقویت منبع کنترل درونی، حمایت اجتماعی و معنویت از جمله روش های مناسب برای پبشگیری و کاهش آسیب پذیری نسبت به مشکلات سلامت روان در سالمندان است. بهتر است این متغیر ها برای کاهش اضطراب مرگ در سالمندان و نیز بهبود بهزیستی روان شناختی آنها مورد توجه قرار گیرند.