بررسی نقش های معنایی - منظوری جملات پرسشی در اشعار امیر هوشنگ ابتهاج (سایه)

یکی از رایج ترین مقوله های دستوری در زبان های دنیا جملات پرسشی است، جملات پرسشی در شعر معاصر ازجمله اشعار امیرهوشنگ ابتهاج گاهی نقش های معنایی منظوری دارند و کاربرد آن ها برای سوال نیست، بلکه برای تعجب، خبر دادن، یاس، شکایت، اعتراض، توبیخ، ملامت و... به کار می روند. این پژوهش با هدف شناخت مقوله های معنایی – منظوری جملات پرسشی در اشعار امیرهوشنگ ابتهاج (سایه) نوشته شده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری تمام دفتر های شعر سایه است و به صورت تصادفی 120 غزل، 84 شعر نیمایی، 17 دوبیتی، 10 مثنوی و 8 قطعه موردبررسی قرار گرفت، سایه در 187 مورد از جملات پرسشی در معنای ثانوی استفاده کرده است. نتیجه پژوهش نشان می دهد که ابتهاج از 28 مورد از کارکرد های معنای ثانوی جملات پرسشی استفاده نموده است. تحلیل آماری داده ها بیانگر این نکته است که پربسامدترین کارکردهای اغراض ثانوی جملات پرسشی به ترتیب عبارت اند از: آرزو، اعتراض، تعجب، شکایت، اظهار عجز، تردید، استفهام انکاری، یاس و ناامیدی، تعظیم و تاکید و تقریر خبر و جلب توجه .