آینه و منصب آینه داری در ادب فارسی با تاکید بر روزگار صفوی

آینه از دیرباز در زندگی انسان، جایگاه والایی داشته است. مطالعه پیش رو، بیانگر این حقیقت است که انسان، همواره از آهن و سنگ و فولاد، آینه ای ساخته تا او را در جشن و سرور و جنگ و نبرد و طب و هنر و زیبایی به کار آید. دوره صفوی، روزگار طلایی رونق آینه و عصر رواج و شکوفایی مشاغل مربوط به آن است. در این عهد، با ورود آینه های بلوری به عرصه معماری، محمل های تازه ای بر کارکردهای آینه افزوده شده و نقش آینه ، در زندگی مردم برجسته ترگردید. شغل آینه داری نیز، با استفاده از مهارت های جراحی و دلاکی، به مرتبه پزشکی، ارتقاء یافته و موجب اعجاب و شگفتی جهان گردان خارجی شد. در این روزگار با توسعه صنعت آینه کاری، منصب «آینه سازباشی» به عنوان منصبی نو، وارد تشکیلات دربار صفوی گردید. چنین تحولاتی، دست مایه خلق مضامین زیبایی با موضوع آینه در آثار سخنوران آن عصر شد که پیش از این در ادبیات ما تا این حد بی سابقه می نماید.
پژوهش حاضر، محصول مطالعه کتابخانه ای و بررسی بیش از دویست عنوان از متون ممتاز نظم ونثر و منابع مهم تاریخ عصر صفوی است و سعی دارد با تحلیل و توصیف شواهد و یافته ها، افق های نوی را در حوزه آینه و منصب آینه داری بنمایاند.