بررسی مولفه های رشد، عملکرد و ترکیبات اسید چرب دو واریته گیاه فراسودمند چیا (Salvia hispanica L.) در زمان های مختلف کاشت

چیا (Salvia hispanica) گیاهی علفی و یک ساله از خانواده نعناعیان است. دانه های چیا منبع غنی اسیدهای چرب امگا 3 (α_ لینولنیک اسید)، پروتئین، فیبرهای محلول و نامحلول، ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان های طبیعی می باشند. تعیین الگوی رشد و نمو و عملکرد بذر و کیفیت روغن دانه دو واریته چیا تحت تاثیر زمان های مختلف کشت. به منظور بررسی امکان تولید چیا در ایران، آزمایشی مزرعه ای در مرکز تحقیقات صفی آباد دزفول به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل دو واریته سیاه و سفید چیا و چهار زمان مختلف کشت (از نیمه آبان تا نیمه دی ماه) بودند. صفات رویشی و زایشی هر دو واریته چیا به طور معنی داری تحت تاثیر زمان‎های کشت قرار گرفتند. بهترین عملکرد دانه هر دو واریته چیا در زمان کشت اول (15 آبان ماه) به دست آمد. واریته سیاه عملکرد بهتری به لحاظ تولید دانه (76/68 گرم در مترمربع) و درصد روغن (6/36 درصد) نسبت به واریته سفید داشت. آلفالینولنیک اسید در هر دو واریته سیاه و سفید چیا به ترتیب در حدود 54 و 61 درصد بود. هر دو واریته چیا در شرایط اقلیمی دزفول سازگاری مناسبی نشان دادند و با کشت در آبان‎ماه با دریافت روزهای کوتاه کافی، بذر تولید نمودند. از آنجایی که درصد و کیفیت مطلوب روغن در هر دو واریته چیا مشاهده شد، با بهینه سازی سایر عوامل تولید می توان به عملکرد اقتصادی مطلوب دست یافت.