بررسی عملکرد حرکتی و عوامل مرتبط با آن در افراد 50 سال و بالاتر بوکان، شمالغرب ایران: مطالعه مقطعی

سالمندی، با تغییرات فرسایشی تدریجی در بیشتر دستگاه ها و عملکردهای فیزیولوژیک بدن همراه است. هدف مطالعه حاضر بررسی عملکرد حرکتی و عوامل مرتبط با آن در افراد 50 سال و بالاتر شهر بوکان سال 1396 هست. در این مطالعه مقطعی 1201 فرد 50 سال و بالاتر به صورت نمونه گیری طبقه ای از مراکز بهداشتی- درمانی شهر بوکان وارد مطالعه شدند. اطلاعات جمع آوری شده شامل خصوصیات دموگرافیک، وضعیت اقتصادی -اجتماعی، سقوط، وضعیت بینایی و شنوایی، بیماری های همراه، شاخص توده بدنی (BMI)، فعالیت فیزیکی (PASE)، حمایت اجتماعی (DSSI)، وضعیت شناختی (MMSE)، افسردگی (CES-D-10) و نیز ارزیابی عملکرد حرکتی توسط سنجش زمان انجام آزمون برخاستن و راه رفتن (TUG) و محدودیت حرکتی با پرسشنامه 10 سوالی (MOS-PF) از بدون محدودیت تا دارای محدودیت شدیدی مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور تحلیل نتایج از آزمون های تحلیل واریانس، رگرسیون خطی و لجستیک استفاده شد. میانگین عملکرد حرکتی در بین افراد 53/3/±7/10 ثانیه بود، 2/14 درصد افراد دارای محدودیت حرکتی شدید بودند. نتایج نشان داد که متغیرهای BMI، فعالیت فیزیکی، ترس از سقوط، وضعیت اقتصادی و وضعیت شغلی ارتباط معنی دار با عملکرد حرکتی داشتند (به ترتیب 148/0، 0140/0، 3/0، 495/1- 638/1β=). همچنین سن، جنس، اختلال شناختی، افسردگی، حمایت اجتماعی، وضعیت بینایی ارتباط معنی دار با محدودیت حرکتی نشان داد (به ترتیب 048/1،.415/0، 922/0، 357/0، 929/0، 631/0 OR =). نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که عوامل روان شناختی، دموگرافیک- اجتماعی از پیش بینی کننده های قابل اعتماد بر عملکرد و محدودیت حرکتی و درنتیجه استقلال و کیفیت زندگی افراد 50 سال و بالاتر است. بنابراین به نظرمی رسد که بهبود عوامل تعیین کننده روش موثری برای حفظ عملکرد حرکتی و سلامتی این افراد باشد.