بهینه سازی مقدار آب آبیاری و آبشویی براساس تیمارهای مختلف مدیریت و شوری آب با استفاده از مدل AquaCrop

باتوجهبهمحدودیت هایتولیددرمناطق خشک و نیمه خشک،بهینه سازی مقدارآبیاری و آبشویی ازاهمیتزیادی برخورداراست. در این پژوهش از مدل AquaCrop واسنجی و صحت سنجی شده برای دو رقم گندم زمستانه (قدس و روشن) در منطقه بیرجند و یک رقم گندم بهاره (روشن بهاره) در منطقه مشهد، به منظور بهینه سازی مقدار آب آبیاری و آبشویی استفاده شد. تیمارهای آبیاری برای گندم های زمستانه 125%، 100%، 75% و 50 درصد نیاز آبی و شوری آب 1/4، 4/5 و 9/6 دسی زیمنس بر متر بود. تیمارهای آبیاری برای گندم بهاره 100%، 90%، 65% و 40 درصد نیاز آبی و شوری آب 0/5، 1/9، 5/25، 8/6 و 10 دسی زیمنس بر متر بود. کدنویسی انجام شده در نرم افزار MATLAB به منظور دست یابی به مقدار بهینه آبیاری و آبشویی در شرایط محدودیت زمین، با مدل AquaCrop پیوند شد. نتایج بهینه سازی نشان داد که سود خالص برای مدیریت آبیاری و آبشویی مناسب در تمام سطوح شوری و رقم های مختلف گندم به جز سطوح شوری 8/6 و 10 دسی زیمنس بر متر رقم روشن بهاره، بیشتر از مدیریت های فعلی در شرایط مزرعه بود. مقدار افزایش سود در مدیریت های بهینه نسبت به مدیریت موجود برای رقم قدس در سطوح شوری 1/4، 4/5 و 9/6 دسی زیمنس بر متر به ترتیب 51/4%، 78/9% و 142/5 درصد و برای رقم روشن برای همین سطوح شوری به ترتیب 42/7%،20/8% و 0/3%- بدست آمد. همچنین مقدار افزایش سود در مدیریت های بهینه نسبت به مدیریت موجود برای رقم روشن بهاره در سطوح شوری 0/5، 1/9، 5/25، 8/6 و 10/0دسی زیمنس بر متر به ترتیب 0/5%، 13/7%، 34/3%، 27/4%- و 51/4- % بدست آمد. به طورکلی نتایج بهینه سازی نشان داد که در مناطقی که زه آب تولیدی حاصل از آبیاری یکی از مشکلات مهم محیط زیستی و عامل نارضایتی کشاورزان پایین دست آن منطقه است، می توان با کاهش آب آبیاری و قبول مقدار ناچیزی کاهش سود (کمینه صفر و بیشینه 29 درصد) این مشکل را برطرف نمود.