سایت الگویی: رویکردی نوین در همکاری بین کارکنان ترویج، کارشناسان اجرایی، محققان و کشاورزان

رویکردهای مشارکتی روشی برای افزایش دانش کشاورزان از طریق انتقال تکنولوژی است. سایت های الگویی به عنوان یک رهیافت مشارکتی متشکل از یک واحد اصلی (مددکار ترویج یا تسهیلگر روستایی) و حدود 25 واحد تابعی متعلق به کشاورزان اطراف هستند، که انتشار دانش فنی از طریق واحد اصلی در بین واحدهای تابعی صورت می گیرد. این رهیافت سعی در ایجاد هم افزایی میان محققان، کارشناسان ترویج، کارشناسان اجرایی و کشاورزان به منظور بهبود وضعیت تولید کشاورزان را دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر برنامه های سایت های الگویی، بر کیفیت و کمیت محصولات زراعی، باغی و سبزیجات در استان خوزستان انجام شده است. تحقیق حاضر به روش پژوهش میدانی و از طریق چک لیست های محقق-ساخته انجام شده است. جمعیت نمونه شامل 724 کشاورز از استان خوزستان بودند که به روش سرشماری انتخاب شدند، 34 نفر از آنها مددکار ترویجی و 690 نفر دیگر شامل کشاورزان واحدهای تابعی بودند. نتایج نشان داد که تولیدات کشاورزان شرکت کننده در این سایت ها، از نظر کمیت و کیفیت نسبت به سایر کشاورزان شرایط بهتری داشتند، همچنین در زمینه میزان کاهش مصرف آب، کودهای شیمیایی و استفاده از آفت کش ها عملکرد سایت ها قابل توجه بود. علاوه بر این، در هر سایت، برخی از فناوری های جدید به کشاورزان واحدهای تابعی منتقل شدند. از طرفی این سایت ها می توانند به عنوان مزارع نمایشی برای سایر کشاورزان مورد استفاده قرار گیرد. این مطالعه می تواند موید یک بینش جدید در مورد تاثیر هم افزایی بین همه ذینفعان در قالب یک رهیافت نو در توسعه کشاورزی برای افزایش کمیت و کیفیت محصولات و استفاده از ظرفیت جوامع محلی باشد.