مقایسه اثربخشی روش درمانی-آموزشی (تیچ) و نوروفیدبک بر ارتقای مهارت های شناختی، اجتماعی و فعالیت های روزمره زندگی در کودکان مبتلابه اختلال طیف اتیسم

والدین کودکان دارای اختلالات طیف اتیسم و مربیان آن ها باید بررسی نمایند که کدام یک از مداخلات درمانی، با توجه به شرایط اختلال، موثرتر و مناسب تر است، بنابراین هدف مطالعه حاضر مقایسه اثربخشی روش درمانی-آموزشی (تیچ) و نوروفیدبک بر ارتقای مهارت های شناختی، اجتماعی و فعالیت های روزمره زندگی در کودکان مبتلابه اختلال اتیسم بود. 

روش تحقیق از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کودکان 12-7 ساله مبتلابه طیف اتیسم بودند که 45 نفر از افراد واجد شرایط و داوطلب به صورت هدفمند انتخاب شده و به روش تصادفی ساده در دو گروه مداخله درمانی آموزشی و نوروفیدبک و یک گروه گواه پانزده نفره تقسیم شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه سنجش دامنه اتیسم (1999)، مقیاس تجدیدنظر شده هوش وکسلر کودکان (1969)، پرسشنامه سنجش مهارت های اجتماعی استون و همکاران (2010) و مقیاس وایزمن (2013) استفاده شد. علاوه بر برنامه های آموزشی مرکز، مداخلات دو گروه به صورت انفرادی به مدت بیست جلسه 45 دقیقه ای و دو بار در هفته اجرا شد. گروه گواه صرفا برنامه روتین مرکز را دریافت کرد. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 21 و آزمون آماری تی، کای دو، لون، شاپیروویلک، لامبدای ویلکز، تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی بن فرونی در سطح معنا داری 0٫05 تجزیه وتحلیل شدند. 

نتایج نشان داد که تفاوت میانگین در پس آزمون گروه های آزمایش، در متغیرهای ارتقای مهارت های شناختی، اجتماعی و فعالیت های روزمره زندگی بیشتر از پس آزمون گروه گواه بود و بین دو گروه مداخله (تیچ) و نوروفیدبک با گروه گواه تفاوت معناداری وجود داشت (0٫001>p). همچنین بین تاثیر دو روش مداخله بر متغیرهای ارتقای مهارت های شناختی، اجتماعی و فعالیت های روزمره زندگی کودکان مبتلابه اختلال طیف اتیسم، تفاوت معنادار نبود. 

براساس یافته های این پژوهش، مداخلات درمانی آموزشی و نوروفیدبک بر ارتقای مهارت های شناختی، اجتماعی و فعالیت های روزمره زندگی در کودکان مبتلابه اختلال طیف اتیسم تاثیر داشته اند ولی بین دو روش مداخله در این پژوهش، تفاوت معنا داری در میزان اثرگذاری بر متغیرهای وابسته مشاهده نشد.