ارزیابی ژنوتیپ های گندم در سامانه های خاک ورزی: کاربرد تکنیک الویت بندی براساس نزدیکی به پاسخ ایده آل

پذیرش سامانه های کشاورزی حفاظتی در سطح مزارع کشاورزان به میزان هزینه های  تولید و پایداری بیش تر عملکرد بستگی دارد. هدف این پژوهش،اولویت بندی تیمارها با معیارهای انتخاب شده  با استفاده از تکنیک اولویت بندی بر اساس نزدیکی به پاسخ  ایده آل (TOPSIS)می باشد. این پژوهش در ایستگاه تحقیقاتی زرقان، استان فارس، ایران در طی دو سال زراعی 95-1393 اجرا گردید.این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سامانه های مختلف خاک ورزی (مرسوم، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی) به عنوان کرت اصلی و ژنوتیپ های گندم بهاره(چمران، سیروان، پیکافلوریک و M-89-10)به عنوان کرت فرعی بودند.معیارهای انتخاب شده شامل دو گروه زراعی مانند وزن مخصوص ظاهری خاک، عملکرد دانه و گروه اقتصادی مانند درآمد ناخالص، هزینه های کنترل علف های هرز، آب  و تولید بودند.  وزن معیارهای وزن مخصوص ظاهری خاک (040/0)، عملکرد دانه (180/0)، بازده ناخالص (280/0)، هزینه آب (0270/0)، هزینه کنترل علف های هرز (150/0) و هزینه تولید(080/0) بدست آمد.نتایج نشان داد که با در نظر گرفتن همه معیارها، اولین الویت متعلق به ژنوتیپ های سیروان و پیکافلوریک در سامانه کم خاک ورزی به ترتیب در سال های اول و دوم آزمایش بود. بنابراین استفاده از تکنیک های چند معیاره به جای تک معیار مانند عملکرد دانه و یا هزینه تولید، جهت انتخاب  بهترین سامانه خاک ورزی و برترین ژنوتیپ گندم در سامانه های خاک ورزی توصیه می گردد.