تاثیر افزودنی پروبیوتیکی و محرک رشد شکمبه ای بر عملکرد رشد، متابولیت های خونی و فراسنجه های تخمیری شکمبه ای گوساله های شیرخوار

آنتی بیوتیک ها از گذشته به طور گسترده ای برای تحریک رشد و جلوگیری از بیماری در حیوان استفاده شده اند. اما نگرانی از مقاومت باکتریایی و بروز ناهنجاری های گوارشی، متخصصین تغذیه را به یافتن جایگزین هایی برای آن ها ترغیب کرده است. پروبیوتیک ها و محرک های رشد شکمبه ای از جمله آن ها می باشند. پروبیوتیک ها میکروارگانیسم های زنده ای هستند که مصرف آن ها توسط نشخوارکننده اثرات مفیدی بر رشد و تعادل جمعیت میکروبی شکمبه داشته و با بهبود ضریب تبدیل خوراک، افزایش عملکرد دام را به همراه خواهند داشت. گوساله ها در بدو تولد به دلیل نقص در سیستم ایمنی و عدم توسعه دستگاه گوارش با انواع مختلفی از وقایع تنش زا مواجه هستند. لذا تحریک توسعه شکمبه، تعادل جمعیت میکروبی و انتقال گوساله از حالت تک معده ای به نشخوارکنندگی ضرورت دارد. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر افزودن مکمل پروبیوتیکی و یک محرک رشد شکمبه ای بر مصرف خوراک، وزن بدن، شاخصهای رشد اسکلتی و متابولیت های خونی گوساله های شیرخوار بود.

در این پژوهش از 24 راس گوساله ماده هلشتاین در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار و 6 تکرار استفاده شد. گوساله ها پس از تولد به یکی از 4 تیمار آزمایشی شامل: 1) شاهد (بدون افزودنی)، 2) گوساله های دریافت کننده پروبیوتیک به شکل مایع و 3) گوساله های دریافت کننده محرک رشد شکمبه و 4) گوساله های دریافت کننده پروبیوتیک و محرک رشد شکمبه ای، اختصاص داده شدند. اندازه گیری ماده خشک مصرفی و ثبت نمره مدفوع به صورت روزانه و وزن کشی گوساله ها هر 15 روز یک بار انجام شد. نمونه گیری خون در سنین 21 و 45 روز گی، 3 ساعت پس از تغذیه صبح، انجام شد. مایع شکمبه 4 ساعت پس از تغذیه صبح در روزهای 21 و 45 آزمایش برای اندازه گیری pH و نیتروژن آمونیاکی جمع آوری شد. شاخص های رشد اسکلتی تا 90 روزگی و هر15 روز یک بار اندازه گیری شدند. داده های حاصل از این پژوهش مطابق طرح های کاملا تصادفی و اندازه گیری های مکرر تجزیه شدند.

نتایج نشان داد افزودن پروبیوتیک و محرک رشد شکمبه ای تاثیر معنی داری بر وزن بدن، تغیرات افزایش وزن بدن و نیز میانگین وزن بدن اختلاف نداشت (05/0P>). بین گوساله های شاهد و گوساله های تغذیه شده با مکمل پروبیوتیکی و محرک رشد شکمبه ای از نظر شاخص های رشد اسکلتی اختلاف معنی داری وجود نداشت (05/0P>). نمره وضعیت مدفوع گوساله ها در گروه شاهد بالاتر از سایر تیمارها بود (05/0< P). غلظت نیتروژن آمونیاکی در روزهای 21 و 45 آزمایش در تیمارهای پروبیوتیک و محرک رشد شکمبه ای کمتر از شاهد بود (05/0< P). تیمارها تاثیر معنی داری بر غلظت گلوکز، کلسترول، اوره و بتاهیدروکسی بوتیرات خون نداشتند (05/0P>). اما غلظت تری گلیسرید، پروتئین کل و آلبومین میان تیمارها متفاوت بود (05/0P<).

به طور کلی، نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که استفاده از افزودنی پروبیوتیکی و محرک رشد شکمبه ای با توجه به شرایط موجود، بر صفات مورد مطالعه تاثیر قابل ملاحظه ای نداشت.