واکاوی ساختار اسطوره ای سفر «قهرمان درون» قصه بهرام و گل اندام با تکیه بر نظریه جوزف کمپبل، پیرسون و کی مار
شباهت ساختار اسطوره و قصه به پیدایی نظریه های منجر شده است که بر مبنای آن ها می توان عناصر تکرارشونده میان اساطیر و قصه ها را کشف و تحلیل کرد. این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی و بر اساس چارچوب نظری تحلیل روان شناختی کهن الگویی کارول. اس. پیرسون و هیو.کی مار در نظریه «بیداری قهرمان درون» و در بستر نظریه «سفر قهرمان» جوزف کمپبل تلاش کرده است روند سفر «قهرمان درون» در قصه «بهرام و گل اندام» را واکاود. پژوهشگران تلاش می کنند تا ضمن بررسی روند سفر قهرمان درون، چگونگی تجلی کهن الگوها را در مراحل سفر تحلیل کنند تا نشان دهند قهرمان قصههای عامه نیز همچون شخصیت های هشیوار با تجلی این کهن الگوها می توانند در فرایند تفرد گام نهند و سفر قهرمانی را پیش گیرند. از تحلیل ساختار اسطوره ای این قصه چنین برمیآید که قصه با بهره از سه مرحله «عزیمت»، «تشرف» و «بازگشت»، زمینه را برای ظهور کهن الگوها فراهم می سازد. قهرمان نیز سفر خود را با ترک خانه و کهن الگوی «جست وجوگر»آغاز میکند و در روند سفر بنا بر موقعیتهای داستانی، کهنالگوی درون قهرمان با دگردیسی مواجه میشود و سایر کهن الگوها پدیدار میشوند. تغییر کهن الگوی درون قهرمان سبب نمودهایی در کنشهای بیرونی شخصیت میشود. بارزترین کهن الگوهای بهرام، «عاشق»، «جست وجوگر» و «جنگجو» است که درنهایت، با تشکیل خانواده که به نوعی «بازگشت» به محیط خانه است کهن الگوی «حاکم» بیدار می شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد قصه «بهرام و گلاندام» ساختاری اسطوره ای دارد و به دلیل رویکرد روان شناختی خود بر پایه نظریات کهن الگویی قابل تحلیل و انطباق است.
-
گونه شناسی و ساختار غزل-داستان های قلندری
محمدکاظم بریدی اللامی، *، علی اصغر یاری اصطهباناتی
فصلنامه شعر پژوهی (بوستان ادب)، پاییز 1403 -
استعاره مفهومی در شعر قلندری
محمدکاظم بریدی اللامی، *، علی اصغر یاری اصطهباناتی
مجله ادبیات عرفانی، بهار 1403 -
شیوه های ساخت و کارکرد نوواژه های ترکیبی در شعر شفیعی کدکنی
اکبر نقوی*، ، پوران علیپور
مجله مطالعات ایرانی، بهار و تابستان 1402 -
تحلیل رفتار شخصیت های اصلی داستان «زال و رودابه» بر اساس الگوی «سفر قهرمان»
محسن شفیعی بافتی*، ، نجمه حسینی سروری
فصلنامه ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، پاییز 1401