پیشگیری اجتماعی از جرائم موادمخدر و روان‎گردان کودکان در نظام عدالت کیفری

رویکرد سنتی به جرایم کودکان به‎طور عام و جرایم موادمخدر به‎طور خاص، عمدتا مبتنی بر اقدامات تنبیهی بوده که از سوی نظام قضایی و ضابطان قضایی اعمال می‎شده است. با این حال، رویکردهای جدید، بر مشارکت اجتماعی و پیشگیری اجتماعی تاکید دارند. پیشگیری اجتماعی هم در سطح تقنینی، هم در سطح قضایی و هم در سطح اجرایی، از جرایم موادمخدر کودکان بر ارتقای توانمندی کودکانی که بیشترین امکان ارتکاب جرایم در مورد آن ها وجود دارد، تاکید می‎کند.

تحقیق حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی انجام شده است؛ بدین صورت است که رویکردهای سیاست جنایی ایالات متحده آمریکا، کانادا و ایران در پیشگیری اجتماعی از جرایم کودکان مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است. در پایان، ضمن توجه به هر یک از این رویکردها و مطالعه منابع آن ها، نقاط ضعف در این خصوص ارایه شده است.

یافته ها در تحقیق حاضر نشانگر این موضوع است که پیشگیری اجتماعی از جرایم کودکان، هم در ایالات متحده و هم در کانادا و ایران، در سه سطح پیشگیری «جامعه‎محور»، «خانواده‎محور» و «مدرسه‎محور» دنبال می‎شود.

نتایج حاصل از تحلیل یافته ها نشان می‎دهد که در سیاست جنایی ایالات متحده، برنامه های پیشگیرانه اجتماعی مانند آموزش مهارت‎های اجتماعی کودکان، مدیریت مدرسه، مدیریت کلاس‎های درس، بازسازماندهی سطوح مدارس یا کلاس‎های آن ها و افزایش خودکنترلی که از رفتارهای شناختی یا روش‎های دستوری رفتاری دنبال می‎شود. در کانادا نیز برنامه های پیشگیری از جرایم کودکان مانند مراقبت‎های روزانه از کودکان و آموزش مهارت‎های والدین همراه با کودکان صورت می‎پذیرد. در ایران نیز برنامه های پیشگیری در سطح مدارس، خانواده، نهادهای دینی، و از طریق سازمان‎ها و نهادهای فرهنگی اجتماعی متولی و مشارکت‎های اجتماعی و سمن‎ها اجرا می‎شود.