رهیافت تاریخی بر چرایی تفاوت گزارش سیره نویسان نخستین: بررسی رخداد مباهله در سیره ابن هشام

اهمیت نگاه انتقادی به منابع اولیه در تاریخ و سیره نگاری و پرداختن به ضعف ها و قوت های آن با توجه به ارجاعات پژوهشی، ضروری به نظر می رسد. بازتاب نگارش سیره پیامبر (ص) در تتبعات تاریخی، با عنایت به ارتباط آن در خط مشی و بینش اعتقادی مخاطبان، به مراتب مهم تر از نقل تاریخ در بخش های دیگر آن است. این مقاله با تتبع در منابع تاریخی به شیوه تحلیلی و توصیفی به چرایی گزارش نشدن رخداد مباهله در آثار برخی سیره نویسان متقدم و نیز اختلاف های گزارش ابن هشام با سایر مورخان در رخداد مباهله پرداخته است. به نظر می رسد علل اختلاف در سال وقوع مباهله، ادعای سکوت پیامبر (ص) در پاسخ به پرسش های نمایندگان نجران، حذف نام اهل بیت (ع) و نقل ناتمام اصل رخداد در سیره ابن هشام، ناظر به احتمالاتی چون فقدان استماع سیره نویسان از رخداد، تاثیر حکومت وقت در نگارش سیره، جهت گیری های مذهبی و کلامی در نقل روایت باشد.