نگاهی نو به معنای مهجوریت قرآن در آیه 30 سوره فرقان، براساس واژه های همنشین و سیاق

یکی از آیات مهم قرآن که ناظر بر تعامل مسلمانان با این کتاب شریف است، و در آن شکایت پیامبر(ص) از مهجوریت قرآن بدون تصریح به زمان آن مطرح شده، آیه سی ام سوره مبارکه فرقان است. مفسران و مترجمان قرآن در باره این آیه عموما سخن از بی توجهی به قرآن، متروک گذاشتن و وانهادن آن، و عمل نکردن به فرامین آن گفته اند و گاه «مهجورا» را به معنای سخن های ناروا و زشت دانسته اند که به قرآن نسبت داده می شد. پژوهش حاضر با توجه به واژه های همنشین از قبیل «ذالک»، «قوم»، و «اتخذ» در صدد بیان این مطلب است که هدف آیه اساسا وانهادن قرآن نیست، بلکه گرفتن قرآن است، اما به شکل دورشده. در آیه 30 فرقان، متعلق «مهجورا» بیان نشده، اما با توجه به سیاق آیه و مصداق «ظالم»، و با توجه به احادیث مربوط به همراهی قرآن و مبینان آن، و نیز حدیث ثقلین معلوم می شود که قرآن را از مبین و قرین خود، یعنی شخص پیامبر(ص) و اهلبیت(ع) دور و مهجور ساخته اند. نیز زمان آیه، روز رستاخیز نیست، و مراد از «قوم» در آیه نیز، همه مسلمانان تا قیامت نیست، بلکه قوم رسول خدا است که قرآن را خودبسنده و کافی پنداشتند.