آسیب شناسی رشته پرستاری نظامی: یک مطالعه هیبرید

رشته پرستاری نظامی رشته ای نوپا در ایران است؛ با توجه به تاکید بر فرآیند مدیریت بحران و پرداختن به بیماران ترومایی در این رشته، به نظر می رسد که خدمات این رشته مورد استقبال و توجه دست اندرکاران بحران و حوادث کشور قرار گیرد. در مطالعه حاضر آسیب شناسی رشته پرستاری نظامی بر اساس مدل هیبرید مورد بررسی قرار گرفت.

در این پژوهش تجزیه و تحلیل مفهوم به روش هیبرید در سه مرحله انجام شد. در مرحله نظری، مروری سیستماتیک با استفاده از پروتکل PRISMA با جستجو در پایگاه های علمی Pubmed، Scopus، Web of science و برخی پایگاه های علمی فارسی زبان با کلیدواژگان پرستاری نظامی، آسیب شناسی، رشته تحصیلی، مرور سیستماتیک و معادل انگلیسی آنها تا جولای  2019  انجام شد. در نهایت 5 مقاله مورد بررسی، ارزیابی و تحلیل انجام قرارگرفت. در مرحله کار در عرصه، مصاحبه با 11 نفر ازصاحب نظران این رشته انجام شد. مصاحبه ها ثبت و آنالیز محتوا صورت گرفت. در مرحله سوم نتایج دو مرحله قبلی با هم ادغام شد.

در مرحله نظری بررسی متون نشان داد که عدم وجود تعریف واحد از پرستاری در کشور، مراقبت محور نبودن برنامه درسی، پاسخگو نبودن برنامه درسی، عدم انطباق برنامه درسی با نیازهای جامعه، عدم اجرای عملکرد مبتنی بر شواهد، عدم طراحی یک مدل بومی برای آموزش پرستاری در کشور، عدم وجود جایگاه سازمانی برای مربیان پرستاری در بیمارستان ها، مقاومت در برابر تغییر و بی انگیزگی برخی از دانشجویان از مهمترین عوامل آسیب زای رشته پرستاری در ایران بودند. تحلیل اطلاعات در عرصه نشان داد که عوامل آسیب زای رشته پرستاری نظامی در سه طبقه اصلی شامل ماهیت رشته، عوامل انسانی و عوامل مدیریتی جای گرفتند.

با شناخته شدن عوامل آسیب زای رشته پرستاری نظامی در تیوری و عمل و حذف آن، ورودی های مناسب جذب رشته خواهند شد. با اصلاح فرایند تدریس و واگذاری امور مدیریت این رشته به افراد موفق و علاقمند در زمینه پرستاری نظامی، آسیب های وارده خنثی و زمینه توسعه آن فراهم خواهد شد.