مفهوم «طرفین» و آیین مراجعه به «هیات حل اختلاف» قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو (بررسی رای های صادر شده از شعب 191 و 229 دادگاه عمومی حقوقی تهران و رای های شعبه پنجم دیوان عالی کشور در پرونده کلاسه 9609980214000500)

شخصی که خودروی هیوندای سانتافه خود را نزد شرکت آ.م. گارانتی نموده، وقتی با آتش سوزی موتور آن هم در حالی که فقط 1600 کیلومتر پیمایش داشت مواجه می‏ شود، برای تغییر موتور و تعمیرات اقداماتی انجام می‏ دهد و برای دریافت بخشی از خسارات به شرکت مرقوم مراجعه می‏ کند. او به هر دلیل سرانجام به «هیات حل اختلاف» موضوع تبصره 2 ماده 3 قانون حمایت از مصرف ‏کنندگان خودرو متوسل می ‏شود. این هیات رایی به سود وی صادر می کند. آن شرکت در دادگاه عمومی نسبت به این رای اعتراض می‏ کند و اساسا اعتراض خود را بر این استدلال استوار می ‏نماید که هیات بدون توافق طرفین اختلاف یا دست کم موافقت شرکت به عنوان یکی از طرفین، به پرونده رسیدگی کرده، پس صلاحیت حل  و فصل اختلاف ندارد؛ از این رو رای شایسته نقض است. این ایراد در شعبه 191 دادگاه عمومی حقوقی تهران مردود اعلام می‏ شود، ولی در شعبه پنجم دیوان عالی کشور مقبول شده و رای دادگاه عمومی بر این بنیاد نقض می‏ شود. با این وصف، شعبه 229 دادگاه عمومی حقوقی در مقام شعبه هم عرض، رسیدگی می نماید و بر همان اندیشه که به چنین توافق یا درخواست مشترکی نیاز نیست، تاکید و اصرار می‏ کند. این  بار شعبه پنجم دیوان عالی کشور، هنگامی که استدلال‏ های خوب شعبه دادگاه عمومی را می ‏بیند، از رای پیشین خود عدول کرده، رای آن شعبه را استوار می‏ کند. این رفت و برگشت پرونده چند امر مهم را هویدا نمود: استقلال قضایی و ارزش آزادی دادرس، همزادی آزادی و استقلال در سامانه حقوق آیینیک، نقش هدف و فلسفه قانون در رفع تردیدهای اجرایی، توجه شایسته به راهکار حل  و فصل اختلافات و مرجع قضایی یا زیر نظر قضایی به شمار آمدن هیات حل اختلاف.