افزایش بیان ژن h6h و تولید تروپان آلکالوئیدها در کشت ریشه های موئین گیاه دارویی بذرالبنج مشبک تهییج شده با عصاره ی قارچ فوزاریوم گرامینه روم

گیاه بذرالبنج مشبک Hyoscyamus reticulatus L.  منبع غنی از آلکالوییدهای تروپانی هیوسیامین و اسکوپولامین می باشد. در پژوهش حاضر، ریشه های مویین از ریزنمونه های کوتیلدون دو هفته ای، گیاه بذرالنج مشبک با استفاده از سویه A7 آگروباکتریوم رایزوژنز تهیه شدند. اثر غلظت های مختلف (صفر، 5، 10 و20 میلی گرم بر لیتر) عصاره قارچ فوزاریوم گرامینه روم در زمان های مختلف (24، 48 و 72 ساعت) بر میزان رشد، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، میزان فنل کل، میزان آلکالوییدهای تروپانی و میزان بیان ژن هیوسیامین-6- بتا هیدروکسیلاز (h6h) در ریشه های مویین بذرالبنج مشبک بررسی گردید. نتایج آنالیز داده ها نشان داد که میزان وزن تر و خشک تحت تاثیر غلظتهای بالای محرک عصاره قارچ فوزاریوم کاهش یافت. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی شامل کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز و همچنین میزان فنل کل در ریشه های مویین تیمار شده، در مقایسه با شاهد افزایش یافت. نتایج آنالیز GC نشان داد که در تیمار قارچ فوزاریوم بیشترین میزان هیوسیامین و آسکوپولامین (5/27 و 41/40 درصد به ترتیب) در غلظت های 5 و 10 میلی گرم برلیتر و زمان 48 ساعت بدست آمدند. نتایج آنالیز بیان RT-PCR نشان داد که بیشترین میزان بیان این ژن در تیمار عصاره قارچ فوزاریوم در غلظت 10 میلی گرم برلیتر در 48 ساعت مشاهده شد. براساس این نتایج چنین استنباط می شود که محرک عصاره قارچ فوزاریوم گرامینه روم می تواند به عنوان محرک موثر جهت تولید متابولیت های ثانویه گیاهی از جمله آلکالوییدهای تروپانی مورد استفاده قرار گیرد.