واکاوی تدوین برنامه درسی در آموزش عالی ایران

گام اصلی در تهیه یک سند راهبردی جامع برای تدوین برنامه درسی اثرگذار، شناخت برنامه درسی در آموزش عالی ایران از تمام زوایای آن برای موفقیت دانشگاه ها، پیرو اختیار تفویض شده درباره تدوین برنامه های درسی، است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی تدوین برنامه درسی در آموزش عالی ایران با رویکرد نظریه داده بنیاد و گروه کانونی انجام شد. برای این منظور، با 31 نفر از صاحبنظران به شیوه نمونه گیری هدفمند با رویکرد زنجیره ای و همچنین در اجرای پنل گروه کانونی به منظور مصاحبه گروهی نیمه ساختار یافته با 14 (58N=) نفر مصاحبه فردی عمیق نیمه ساختارمند صورت گرفت. مبتنی بر مدل پارادایمی، مهم ترین عوامل علی شامل توسعه و بلوغ دانشگاه ها، ضعف عملکرد در ساختار تدوین، دانشگاه و کمیته های برنامه ریزی، ضعف فرایند تدوین و بازنگری و آیین نامه ها بود؛ مطابق با شرایط زمینه ای، وضعیت موجود گواه ضعف عملکرد دانشگاه ها، نبود انگیزه کافی در دانشجویان، استادمحور بودن برنامه های درسی و نبود چارچوب مناسب و کاربردی تدوین است؛ عوامل مداخله گر مانند نوع اقتصاد حاکم بر جامعه، وضعیت دانش آموختگان آن و بازار کار، در این تفویض اختیار نقش موثری داشته اند. درنهایت، تحت تاثیر این شرایط و عوامل، خبرگان راهبردهای موثری را که به پیامدهای مثبتی در سطح خرد و کلان آموزش عالی منجر خواهند شد، پیشنهاد کردند.