بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه شرم از تصویر بدن در دانشجویان دختر و پسر ایرانی

هدف:

 شرم از تصویر بدنی، بخشی از شرم اجتماعی است که بر محوریت ویژگی های ظاهری و بدنی تجربه می شود و از این رو همچون سازه مافوق خود، دارای دو وجه درونی و بیرونی می باشد؛ اما در هیچ یک از پرسشنامه های مطرح در حوزه تصویر بدنی، به این دو وجه متمایز توجه نشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس شرم از تصویر بدنی (BISS) در نمونه ای از دانشجویان ایرانی انجام شده است.

بدین منظور نمونه ای شامل 925 نفر از دانشجویان دانشگاه های کازرون به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردیدند. فرایند تحلیل در دو نمونه دانشجویان دختر و پسر به صورت مجزا انجام گرفته و داده های پژوهشی نیز علاوه بر پرسشنامه شرم از تصویر بدن، از چهار ابزار دیگر یعنی پرسشنامه های قدردانی از بدن (BAS-2)، سیاهه نارضایتی از تصویر بدنی (BICI)، دیگران به عنوان شرمگین کننده (OAS) و مقیاس اضطراب، افسردگی و استرس (DASS-21) جمع آوری شده است.

نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی در هر دو نمونه دانشجویان دختر و پسر موید ساختار دو عاملی در نسخه فارسی پرسشنامه شرم از تصویر بدن می باشد. همبستگی نمرات حاصل از این پرسشنامه با نمرات سایر ابزارهای پژوهش، روایی همگرا و واگرای آن را نیز مورد تایید قرار داده است. به علاوه، مقادیر مربوط به ضرایب آلفای کرونباخ و ضرایب بازآزمایی در بازه مطلوب قرار داشته است.

یافته های پژوهشی ضمن تایید دو مولفه شرم بیرونی و شرم درونی مبتنی بر بدن، کاربرد نسخه فارسی پرسشنامه را در دانشجویان ایرانی پیشنهاد می نماید.