کودک موضوع بهداشت و سلامت در ایران: تحلیلی تاریخی از دوران قاجار

زمینه و هدف:

 برخورداری از بهداشت و سلامت یکی از حقوق ذاتی کودکان در هر جامعه ای است که جنبه های مختلفی از زندگی آن ها را دربر می گیرد. توجه هر جامعه ای نسبت به بهداشت و سلامت کودکان متفاوت است که در طول زمان و در درون جریان های اجتماعی و فرهنگی بروز کرده است. هدف پژوهش حاضر مطالعه ی چگونگی تبدیل کودک به موضوع بهداشت و سلامت در تاریخ ایران است.

این پژوهش در فضای علم جامعه شناسی با روش تاریخی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی انجام شده است.

وقوع قحطی و اپیدمی هایی چون وبا، طاعون، سیاه سرفه و... در تاریخ ایران بخصوص در اوایل دوران قاجار منجر به مرگ گسترده ی کودکان ایران و استیصال عمومی از کاهش جمعیت کودکان شد؛ یکی از نتایج چنین تحولاتی اثبات ناکارآمدی راهکارهای طب سنتی و روش های دعانویسی و خرافی در میان مردم ایران بود که به طور همزمان گرایش به کاربرد روش های طب نوین را گسترش داد. در آن زمان تجربه عمومی از کارآمدی طب نوین همگام با تشویق روشنفکران، تحصیلکردگان و علما برای کاربرد روش های طب نوین در جهت بهبود وضعیت سلامت عمومی و حفظ حیات کودکان منجر به «توجه بیشتر جامعه ی ایران به طب نوین» و «تمرکز طب نوین بر سلامت و بهداشت کودکان» گردید.

ملاحظات اخلاقی: 

در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت منابع و اطلاعات، صداقت و امانت داری رعایت شده است.

با ظهور ساختارها و نهادهای نوین پیرامون بهداشت و سلامت کودکان، به طور کلی فضای زندگی کودکان دگرگون شده، امر بهداشت و سلامت بر این قشر سایه افکند و به صورت برابر نهاد اهمیت کودکان به عنوان موضوعی برای بهداشت و سلامت روز به روز بیشتر شده و قطعیت یافت.