مطالعه درصد بازشدن جوانه های زمستانه و بروز میوه های بدشکل در تاکستان های کیوی رقم هایوارد در استان گیلان

کیوی یکی از مهمترین محصول صادراتی کشاورزی ایران است، طوری که هر ساله مقادیر زیادی از میوه کیوی ایران به خارج از کشور صادر می شود. پایین بودن درصد شکوفایی جوانه های زمستانه و بروز میوه های بدشکل از مهمترین عوامل کاهش بهره وری تاکستان های کیوی رقم هایوارد می باشند. زیرا میزان میوه صادراتی کیوی ارتباط مستقیم با درصد شکوفایی جوانه های زمستانه، تعداد گل ها در جوانه ها و درصد میوه های با شکل طبیعی دارد. بنابراین، هدف از این پژوهش، ارزیابی درصد شکوفایی جوانه ها و وقوع میوه های بدشکل در برخی از تاکستان های کیوی در دو منطقه تالش و رودسر، به ترتیب در غرب و شرق استان گیلان می باشد.

این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در نه تاکستان کیوی در دو منطقه شرق (رودسر) و غرب (تالش) استان گیلان، انجام گرفت. در هر تاکستان سه تاک کیوی رقم هایوارد یکنواخت انتخاب شدند و روی هر تاک چهار شاخه یکساله (کین) در دو جهت انتخاب ارزیابی شدند. خصوصیات آب و هوایی دو منطقه نیز مورد مطالعه قرار گرفت. درصد جوانه های شکوفا، تعداد گل به ازای هر جوانه زمستانه، درصد میوه های غیر طبیعی (درصد میوه های پهن، بادبزن) و مکان ظهور میوه های غیرطبیعی تعیین شدند.

یافته ها:

 نتایج آزمون اورتوگونال نشان داد بین دو منطقه اختلاف معنی داری از نظر درصد جوانه های شکوفا، تعداد گل در هر جوانه و درصد میوه های غیرطبیعی (درصد میوه های پهن و درصد میوه های دوقلو) و ایندکس جوانه با میوه های پهن و بادبزنی وجود داشت. درصد جوانه های شکوفا شده در تاکستان های تالش (76/58-5/45%) و در رودسر (39/45-7/30%) متغیر بود. همینطور، درصد بروز میوه های بدشکل در تالش (85/5-04/2%) و در رودسر (5-1/2 %) بوده است. از نظر تعداد گل به ازای هر جوانه زمستانه کیوی در تاکستان های مختلف مورد مطالعه به طور معنی داری متفاوت بود. در تاکستان های تالش این میزان بین (1.81-2.59) و در رودسر (1.78-1.18) متغیر بود. تفاوت معنی داری بین تاکستان ها مختلف از نظر طول شاخه یکساله (کین)، قطر کین، میانگین تعداد جوانه در کین، درصد جوانه های شکوفا، تعداد گل در جوانه زمستانی، درصد میوه های پهن و دوقلو وجود داشت. مکان تشکیل میوه های پهن و بادبزنی بر روی یک کین بدون توجه به تاکستان ها تقریبا مشابه بود، اما تشکیل میوه های دوقلو بسته به نوع تاکستان متفاوت بود. در شاخه های سال جاری، بیشترین درصد میوه های پهن و بادبزنی در گره 2و3 و میوه های دوقلو و سه قلو در گره های1و2 مشاهده شد.

در مجموع، نتایج نشان می دهد درصد شکفتن جوانه ها و بروز میوه های بدشکل بسته به شرایط محیطی و عوامل باغی متغیر می باشد. این عوامل با تاثیر گذاشتن روی فیزیولوژی تاک می تواند سبب افزایش بروز این نابسامانی ها در کیوی رقم هایوارد شود.