تصویرگونگی آوایی بررسی رابطه میان آوا و معنا

نگره سوسور درباره رابطه قراردادی (یا به تعابیر دیگر، وضعی، اعتباری، یا دل‏بخواه) میان واژه‏ها و مدلول‏‏های‏شان بر جریان غالب زبان‏شناسی نوین سایه افکنده و چون قاعده‏ای بنیادین در زبان‏شناسی نمایانده شده است. اما مطالعات پرشماری از اواخر دهه دوم سده بیستم تا به امروز این نگره سوسوری را با استناد مثال‏های نقض گوناگونی از زبان‏های مختلف جهان به پرسش گرفته و رابطه میان آوا و معنا را در این مثال‏ها نه پیوندی دل‏بخواه یا مبتنی بر قرارداد محض، بلکه رابطه‏ای «تصویرگونه» برشمرده است. نوشتار حاضر، پس از مرور مطالعات عمده‏ای که در این زمینه صورت گرفته‏اند، رای سوسور را درباره رابطه قراردادی میان واژه‏ها و مدلول‏های‏شان به معیار نقد می‏سنجد و، در پایان، به چشم‏انداز تازه‏ای که ممکن است از رهگذر نقد دیدگاه سوسور و به واسطه مفهوم «تصویر‏گونگی آوایی» به سوی واج‏شناسی شناختی گشوده شود اشاره گذرایی می‏کند.