شناسایی چالش ها و تکالیف تحولی افراد میانسال و سالمند: یک مطالعه هرمنوتیک

دوران میانسالی و سالمندی، از مهم ترین دوره ها در زندگی انسان ها به شمار می روند و افراد در این دوران با برخی از ناتوانی های جسمانی، جنسی و روانی مواجه می شوند. توجه به این دوران مهم، به علت افزایش جمعیت سالخورده در ایران، امری ضروری به شمار می رود. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف شناسایی تجارب زیسته افراد متاهلی که دوران میانسالی و سالمندی خود را سپری می کردند انجام شد. بدین منظور، 16 شرکت کننده (بر اساس اصل اشباع داده ها) با روش نمونه گیری هدفمند، از میان افراد سالمند و میانسال شهر تهران انتخاب شدند و با آنها مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته انجام شد تا تجارب زیسته آنها شناسایی شود. در نهایت مصاحبه ها با روش ون منن (رویکرد پدیدارشناسی تفسیری) مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها به دو دسته «چالش ها» و «تکالیف تحولی» دسته بندی شدند. مضامین اصلی در بخش چالش ها شامل «دغدغه آینده خانواده»، «رابطه همسران»، «چالش های فردی»، و «اتخاذ نقش های جدید توسط همسران» بود.  مضامین اصلی به دست آمده در تکالیف تحولی نیز شامل «تکالیف تحولی معطوف به فرزندان»، و «تکالیف تحولی معطوف به زوج» بود. در نهایت می توان نتیجه گرفت که چالش ها و تکالیف تحولی ای که افراد میانسال و سالمند با آنها مواجه هستند، بیشتر معطوف به خانواده و روابط است. متخصصان با استفاده از نتایج پژوهش حاضر و به منظور افزایش کیفیت زندگی افراد میانسال و سالمند، می توانند بسته های آموزشی ای را بر مبنای چالش ها و تکالیف تحولی زندگی این افراد طراحی نمایند. همچنین درمانگرانی که در حوزه سالمندان فعالیت می کنند، می توانند از یافته های پژوهش حاضر در جهت پیشبرد جلسات درمانی بهره ببرند.