موانع ساختاری و سیاسی تغییر نقش شهرداری از سازمانی خدماتی به نهادی خدماتی _ اجتماعی

مدیریت شهری تهران از زمان شکل گیری شوراهای محلی تاکنون، به دلیل ارتباط با ساختارهای اجتماعی شهر و شهروندان و همچنین به دلیل درک نارسایی های رو به رشد و زیاد از حد اجتماعی، فرهنگی، رفاهی و زیست شهری به تدریج رویکردی اجتماع محور در پیش گرفته است، می توان این تغییر نگرش را در پذیرش مسیولیت اجتماعی سازمانی (CSR) مدیریت شهری با محوریت شهرداری در تابعیت از شرایط جهانی و پیش رفتن به سوی حکمروایی خوب شهری تعبیر کرد، این نوشتار در پی پاسخ به این سوال است که: «چه عواملی باعث شده مدیریت شهری تهران در پی تغییر نقش شهرداری از سازمانی خدماتی به نهادی خدماتی- اجتماعی باشد و موانع ساختاری و سیاسی فرا روی این تغییر رویه کدامند؟ گام های اساسی برای عملیاتی کردن رویکرد شهرداری به منزله نهاد اجتماعی چیست؟ در این راستا ضمن ارزیابی زمینه های این تغییر رویه و نگرش در مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت شهری تهران، به چالش های فرا روی آن در حوزه سیاسی و ساختاری پرداخته شده است.»

 روش تحقیق این نوشتار توصیفی و تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز از طریق بررسی های اسنادی و کتابخانه ای جمع آوری شده اند.روش های تحلیل در این نوشتار، روش های تحلیل محتوی و روش های تاویلی-تفسیری است.محدوده مکانی مورد بررسی این پژوهش، محدوده شهری تهران است که حوزه ماموریت شهرداری تهران می باشد.

 نتایج این تحقیق نشان می دهد که مهم ترین موانع این اقدام و الزام به دو حوزه درون سازمانی «شهرداری و شورا» و برون سازمانی «دولت و سایر ساختارهای حاکمیتی» بر می گردد.این موانع از یک سو مستلزم بازنگری در روابط درون سازمانی شهرداری تهران و ارتقاء مسیولیت پذیری اجتماعی سازمانی و از سوی دیگر مستلزم تحول در رابطه دولت و مدیریت شهری تهران است.عدم واگذاری ماموریت ها و تصدی های اجرایی به مدیران محلی سبب، تعارض ساختاری و تداخل ماموریت ها.

مشاهدات و گزارش ها نشان می دهد عدم واگذاری ماموریت ها و تصدی های اجرایی به مدیران محلی سبب تعارض ساختاری و تداخل ماموریت ها شده است.بنابراین تغییر رویه های مدیریت ملی و محلی ناشی از آینده نگری نبوده، بلکه بیشتر در پی تحولات و انباشت نارسایی ها، ناچار به بازنگری در اداره امور بوده است.شهرداری ها و شوراهای مدیریت های محلی نیز نیازمند تحول ساختاری و نهادی هستند که شاخص های آن در راستای شهر انسان گرا و حکمروایی خوب شهری، ارتقاء بهره وری و شهروند محوری برنامه ها و بودجه ها باشد.