سلفی گری جدید در اهل سنت و احیاگری شیعی؛ با تاکید بر آرای یوسف قرضاوی و مرتضی مطهری

نوسلفی گری در اندیشه اهل سنت و احیاگری در تفکر شیعی و تعابیر و تفاسیر مختلف از آن از مسایل مهم متفکران و اندیشمندان جهان اسلام محسوب می شود. ازجمله متفکرانی که در این قلمرو دارای دیدگاه های قابل مطالعه ای هستند، می توان به دیدگاه شهید مرتضی مطهری ازجمله اندیشمندان احیاگری در تفکر شیعی و یوسف قرضاوی از اندیشمندان شاخص نوسلفی اهل سنت اشاره کرد. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از رویکرد تطبیقی به دنبال پاسخ به این پرسش اصلی است که اندیشه های نوسلفی و احیاگران تفکر شیعی چه تفاوت ها و شباهت هایی دارد. مقایسه تفکر این دو اندیشمند نشان دهنده شباهت ها و تمایزات ادراکی آنان از اسلام است. درنتیجه، مقایسه اندیشه های احیاگری در تفکر شیعی با ایده های نوسلفی اخوانی قرضاوی نشان می دهد که آن ها به جامعیت دین اسلام اعتقاد دارند. اعتقاد به لزوم برقراری حکومت اسلامی نیز در هر یک از این دو اندیشه مشاهده می شود؛ بااین حال آن ها در شکل حکومت تفاوت دیدگاه دارند. شهید مطهری و قرضاوی جدایی دین از سیاست را با اسلام بیگانه می دانند. پذیرش دموکراسی و آزادی در اسلام ازجمله شباهت های دیگر دیدگاه های شهید مطهری و قرضاوی است؛ بااین حال تفاوت ماهوی دموکراسی اسلامی و غربی از دیدگاه های این اندیشمندان برداشت می شود. پذیرش حقوق زنان نیز از شباهت های دیدگاه های شهید مطهری و قرضاوی است. همچنین این اندیشمندان بر عدم اعتبار ناسیونالیسم در اسلام تاکیددارند.