تاثیر برنامه بازگشت به اجتماع بر متابعت درمانی، عود و بستری مجدد بیماران مبتلا به اختلالات طیف اسکیزوفرنیا

درمان های روانپزشکی متعارف در درمان اختلالات طیف اسکیزوفرنیا با ضعف هایی مواجه اند و بر حیطه‎ های مهارت آموزی و جامعه محور تاثیر چندانی ندارند، لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بخشی "برنامه بازگشت به اجتماع" به عنوان یک روش مکمل درمانی جامعه محور در افزایش متابعت درمانی، کاهش عود و بستری مجدد در بیماران مبتلا به اختلالات طیف اسکیزوفرنیا صورت گرفت.

مطالعه حاضر با روش کارآزمایی بالینی تصادفی (RCT) با اندازه گیری مکرر انجام شد. جامعه آماری شامل تمام بیماران مبتلا به دست کم یکی از اختلالات طیف اسکیزوفرنیا بود که در سه ماهه پایانی سال 1396 در بیمارستان رازی بستری شدند که با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 80 نفر از بیماران واجد ملاک های ورود به مطالعه انتخاب و به صورت تصادفی با استفاده از جدول اعداد تصادفی در در گروه های مداخله (40 بیمار) و کنترل (40 بیمار) گمارش شدند. روش مداخله ای مورد استفاده در این پژوهش "برنامه بازگشت به اجتماع" بود که در قالب 16 جلسه با تواتر 4 جلسه در هفته به صورت گروهی در کنار درمان روانپزشکی متعارف در گروه آزمایش اجرا شد در حالی که بیماران گروه کنترل صرفا تحت درمان روانپزشکی متعارف قرار گرفتند. تنها ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر پرسشنامه جمعیت شناختی بوده و متغیرهای متابعت درمانی و کاهش عود و بستری مجدد نیز در فواصل 1، 3 و 6 ماه پس از ترخیص از طریق مصاحبه تلفنی با خانواده بیماران ارزیابی شدند، بدین صورت که مصرف داروها، عود علایم بیماری، و بستری شدن بیماران، در بازه های زمانی مذکور مورد ارزیابی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 16 تحلیل شد.

یافته های حاصل نشان داد که اجرای برنامه بازگشت به اجتماع در ترکیب با درمان روانپزشکی متعارف بر افزایش متابعت درمانی (001/0=p ،145/40،) و کاهش میزان عود (001/0=p ،54/45،) و بستری مجدد (001/0=p ،75/40،) بیماران تاثیرگذار بوده است.

برنامه بازگشت به اجتماع، درکنار درمان روان پزشکی متعارف از مداخلات موثر بر افزایش متابعت درمانی و کاهش میزان عود و بستری مجدد است. به منظور جبران نقطه ضعف درمان روانپزشکی متعارف در افزایش متابعت درمانی و کاهش میزان عود و بستری مجدد بیماران مبتلا به اختلالات طیف اسکیزوفرنیا می توان از درمان های مکمل غیردارویی از جمله برنامه بازگشت به اجتماع بهره گرفت.