تحلیل تاثیر مخاطرات انسانی بر آمایش نواحی مرزی (مطالعه موردی: جنوب شرق ایران؛ سیستان و بلوچستان)

امروزه با تغییرات صورت گرفته، رویکرد آمایش مرزها نیز اهمیت بیشتر و جایگاه برجسته ای در برقراری امنیت یافته است. امروزه برقراری امنیت در گستره قلمرو سرزمینی هر کشور مبتنی بر رویکرد آمایش سرزمین، از وظایف اولیه نظام سیاسی حاکم بر آن کشور است. جنوب شرق ایران با مخاطرات انسانی بسیاری دست به گریبان است که زمینه ساز ناپایداری سکونت در این ناحیه شده است. روش پژوهش در این مقاله، روش آمیخته (کمی- کیفی) است. برای توصیف پاسخ های داده شده به سوال های عمومی پرسشنامه تحقیق از نرم افزار آماری SPSS26 استفاده شد. پرسش پژوهش حاضر این است که کدام مخاطرات انسانی بر آمایش نواحی مرزی جنوب شرق ایران بیشتر اثرگذارند؟ «فقر، حضور اتباع خارجی، مهاجرت، تروریسم و فقدان اشتغال» از مخاطرات انسانی تاثیرگذار بر امنیت در این ناحیه است که در تحقیق حاضر به آنها پرداخته شده است. یافته ها نشان دهنده آن است که این ناحیه در کنار محرومیت های چشمگیر در بنیادهای زیستی و طبیعی، از نظر شاخص های توسعه یافتگی در پایین ترین سطح در مقایسه با متوسط های ملی قرار دارد. نتایج تحقیق بیانگر آن است که «فقدان اشتغال، قاچاق کالا و مواد مخدر» با امتیاز 75/3 در رتبه اول، «فقر» با امتیاز 65/3 در رتبه دوم، «مهاجرت» با امتیاز 86/2 در رتبه سوم، حضور اتباع بیگانه با امتیاز 40/2 در رتبه چهارم و تروریسم با امتیاز 33/2 در رتبه پنجم قرار دارد. بنابراین، شناخت این مخاطرات و در نظر داشتن آنها در برنامه های آمایشی گام اولیه است که باید در سند آمایشی این ناحیه مدنظر قرار گیرد تا بتوان مخاطرات انسانی شکل گرفته در این ناحیه را مدیریت کرد.