بازتاب مفهوم تجلی در نگارگری ایرانی - اسلامی با تاکید بر مفاهیم انواع نفس و جاودانگی نفس در قرآن و اسلام

تجلی در اسلام ب همعنای ظهور ویژگ یها، اسماء و صفات خداوند در بندگان شایسته،هستی و مخلوقات است. مبنای فکری نهفته در هنر نگارگری ایرانی- اسلامی در تفکرات عرفان ایرانی- اسلامی ریشه دارد. در هنر نگارگری ایرانی، عین یگرایی و واقعی تگرایی عناصر بصری وجود ندارد و هنرمند نگارگر درواقع عارفی بوده که به مرتبه شهود و ادراک هستی دست یافته و مفهومی از وحدت در کثرت و کثرت در وحدت و روابط خالق و مخلوقی را در قالب نقوش نمادین و رمزگونه به تصویر کشیده است. پرس شهایی که در این پژوهش طرح می شودعبار ت اند از: 1.مفهوم تجلی در نگارگری ایرانی چگونه بازتاب یافته است؟ 2. انواع نفس درقرآن و عرفان اسلامی چیست؟ 3. کدام نوع از نفس در مرتبه تجلی ذات حق میگنجد و چگونه در نگارگری ایرانی بازتاب و نمود یافته است؟اطلاعات پژوهش به روش کتابخانه ای و اسنادی با رویکرد توصیفی- تحلیلی و تطبیقی جمع آوری شده و سه اثر نگارگری(معراج پیامبر(ص)اثر سلطان محمد، گدا بر در مسجد وگریز یوسف از زلیخا اثر کمال الدین بهزاد)به صورت هدفمند انتخاب شده و مورد بررسیقرار گرفته اند. نتایج نشان م یدهد که انسان، همیشه جزیی از هستی و کاینات و مخلوقی ازآفرید ه های خداوند است و زمانی به تکامل و تعالی میرسد که به ذات حق بپیوندد. این نگاه الهی محور و به دوراز انسان محوری، نوعی تاکید بر مفهوم جاودانگی نفس انسان در پرتو ذات الهی و همچنین، تاکید بر ویژگ یهای الهی در نگارگری و بازتاب مفهوم تجلی است که در آن به مقام و اهمیت نفس مطمینه در قرآن اشاره دارد.