طراحی مدل برای مطالعه تطبیقی دانشگاه های کشور

نظام های مختلفی برای رتبه بندی دانشگاه ها در سطوح ملی و بین المللی وجود دارد که دانشگاه ها را با شاخص های متفاوت، مورد سنجش قرار داده و نقاط ضعف و قوت آن ها را در مقایسه با دیگر دانشگاه ها نشان می دهند. اما نظام رتبه بندی دانشگاه های کشور که مبتنی بر شرایط ملی و بین المللی باشد بیش از پیش حایز اهمیت است. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش طراحی مدلی برای مطالعه تطبیقی و رتبه بندی دانشگاه های کشور است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع کمی-کیفی است. جامعه آماری موردنظر متشکل از افراد صاحب تجربه و با شناخت کافی درگیر در برنامه ریزی توسعهای دانشگاه ها در کشور می باشند. برای تعیین حجم نمونه از روش اشباع تیوریک استفاده شده است. در این پژوهش ابتدا با مطالعه و بررسی دقیق منابع موجود در این حوزه شامل اسناد فرادستی، منابع علمی منتشر شده و نظام های رتبه بندی دانشگاهی دنیا، اطلاعات لازم برای مباحث نظری جمع آوری شد. سپس با استفاده از روش تحلیل محتوا معیارها و شاخص های ارزیابی دانشگاه ها جمع آوری و در نهایت کار تعیین اوزان معیارها و شاخص ها با تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) براساس نظرات افراد خبره انجام گرفت. در نهایت مدل موردنظر برای ارزیابی و رتبه بندی دانشگاه های ایران ارایه شد. براساس نتایج حاصل از این پژوهش هفت معیار و 33 مفهوم به دست آمد که در نهایت براساس تعیین اوزان، کیفیت آموزشی رتبه یک را به خود اختصاص داده است. رتبه های بعدی به ترتیب به کیفیت پژوهشی، اعتبار بین المللی، اجتماعی و فرهنگی، میزان نوآوری و بازدهی مالی، نرخ تربیت متخصصان و امکانات و تسهیلات تعلق می گیرد.